Jak uniknąć błędów przy docieplaniu budynków? fot. Adobe Stock
Termomodernizacja budynku ma na celu przede wszystkim zmniejszenie zużycia energii, co wiąże się oczywiście z mniejszymi rachunkami za ogrzewanie, a także poprawę komfortu cieplnego w pomieszczeniach. Zakres robót jest duży, ale najważniejsze jest odpowiednie docieplenie budynku.
Budowane kilkanaście czy kilkadziesiąt lat budynki nie spełniają dzisiejszych norm dotyczących izolacji przegród. Termomodernizacja może poprawić ten stan. Jednak trzeba podkreślić, że nie chodzi o to, aby budynek spełniał wyśrubowane normy, ale o sprawienie, by we wnętrzach panował optymalny mikroklimat, a rachunki za ogrzewanie nie były przerażające. Ponadto domy po termomodernizacji są przyjazne dla środowiska – zmniejsza się ilość emitowanych do środowiska szkodliwych substancji.
Pierwsze co nam przychodzi na myśl, myśląc o termomodernizacji, to docieplenie budynku. Jest to jak najbardziej słuszne, ale trzeba pamiętać, że termomodernizacja zakłada także m.in. wymianę stolarki okiennej i drzwiowej, modernizację systemu grzewczego czy poprawę funkcjonowania systemu wentylacyjnego. Niestety przeprowadzając remont, możemy natrafić na szereg problemów. Podpowiadamy, jak uniknąć błędów podczas docieplania budynku.
Profesjonalny projekt to podstawa
Projekt docieplenia budynku jest bardzo ważny, ponieważ zawarta w nim analiza cieplno-wilgotnościowa przegród zewnętrznych gwarantuje dobranie właściwej grubości termoizolacji. Dzięki niemu można będzie sprawdzić, czy w nowej przegrodzie nie powstanie kondensat i nie dojdzie do trwałego jej zawilgocenia. Oczywiście zdarza się, że firma przygotowująca projekt docieplania budynku niedbale wykonała swoją pracę i dostaliśmy ogólnikowe informacje – w takim przypadku należy oddać projekt do poprawki. Z jakimi najczęściej błędami projektowymi mamy do czynienia?
Ogólne nazwy materiałów budowlanych, bez sprecyzowania ich rodzaju, odmiany czy wymaganych parametrów.
Wymienianie zamienników o różnych właściwościach.
Nieokreślona grubość jednej lub kilku warstw przegrody warstwowej.
Brak szczegółowego opisu rodzaju warstw.
Niepodanie wartości współczynnika U przegrody lub stwierdzenie, że odpowiada on wymaganym normom.
Pominięcie dodatków na mostki termiczne.
Brak informacji o prawidłowych rozwiązaniach technicznych miejsc o obniżonej izolacyjności cieplnej.
Niewykonanie rysunków detali budowlanych oraz rysunków technologicznych miejsc szczególnie narażonych na zwiększone przepływy ciepła i pary wodnej.
Uwaga! Zdarza się, że wykonawcy powołują się na nieaktualne już normy czy przepisy.
Wełna mineralna z dostawą w całej Polsce. Sprawdź ofertę na JakaWelna.pl – mamy rozwiązania wszystkich producentów wełny – firm takich jak: Rockwool, Isover, Ursa, Knauf, Petralana i wiele więcej. Największy fabryczny dystrybutor wełny mineralnej w kraju – sprawdź nas!
Nie warto oszczędzać na termomodernizacji
Nie oszukujmy się, docieplanie budynku to duży wydatek – materiały izolacyjne nie są tanie, a fachowcy też nie będą pracować za darmo. Jednak nie warto oszczędzać na tym etapie – tutaj, zgodnie z przysłowiem, chytry dwa razy płaci. Oczywiście nie musimy od razu wybierać najdroższych materiałów i płacić za robociznę kroci, ale nadmierne oszczędzanie oraz kupowanie tanich produktów na pewno się szybko zemści, a co najważniejsze nie przyniesie oczekiwanych rezultatów. Wybór np. za cienkich płyt termoizolacyjnych, o niewystarczającym współczynniku λ (im niższy, tym lepiej), rezygnacja z systemów ociepleniowych czy przypadkowi wykonawcy to nie jest sposób na efektywne docieplenie. Ponadto pamiętajmy, aby z firmą wykonawczą podpisać umowę! Tylko wtedy będziemy mogli w razie problemów dochodzić swoich racji.
Przygotowania do docieplenia budynku
Zanim wykonawca rozpocznie mocowanie materiału ociepleniowego, powinien zabezpieczyć folią wszystkie okna (a także drzwi). Dzięki temu unikniemy czyszczenia tych powierzchni, co jest czasochłonne i uciążliwe. Zabezpieczenia wymaga również elewacja. Dlatego też rusztowanie powinno być osłonięte siatką, która ochroni powierzchnie przed nadmiernym nasłonecznieniem i wiatrem – nakładane materiały będą równomiernie wysychać.
W przypadku starych budynków problematyczny jest stan ścian – częstym widokiem jest odpadający tynk, porosty czy naloty, nie wspominając o wszelkiego rodzaju zabrudzeniach. Aby zapobiec odspojeniu się warstwy termoizolacji, koniecznie należy usunąć wszelkie luźne fragmenty i naloty, umyć powierzchnię, wyrównać ściany zaprawą wyrównującą, a w razie konieczności zagruntować chłonną powierzchnię i zabezpieczyć ją preparatami grzybobójczymi.
Pamiętajmy, aby odpowiednio przechowywać materiały na placu budowy – nieosłonięta wełna mineralna nasiąknie wodą i straci swoje właściwości izolacyjne, a styropian poddany działaniu słońca ulegnie degradacji.
Docieplenie budynku – na co zwrócić uwagę?
Do docieplenia budynku zazwyczaj stosuje się styropian – przykleja się go do powierzchni. Można również zastosować wełnę mineralną – prace ociepleniowe przebiegają w bardzo podobny sposób. Niezależnie od wybranego materiału najlepiej stosować systemowe rozwiązania – wszystkie elementy systemu pochodzą od jednego producenta i są do siebie dopasowane. Ocieplając dom styropianem, niezbędne jest zastosowanie listwy cokołowej – pomaga poziomo układać płyty i wzmacnia dolną warstwę ocieplenia. Listwę montuje się 30–100 cm nad gruntem.
Przyklejając styropian, klej rozprowadza się przy krawędziach (szerokość zaprawy to 4–6 cm), a wewnątrz nakład równomiernie 3–8 „placków” – zaprawą klejąca należy pokryć 40% płyty. Następnie płyty dociska się do ściany dużą pacą i dosuwa do sąsiednich płyt. Jeżeli klej wydostał się poza obrys płyty, należy go jak najszybciej usunąć, ponieważ pozostawiony spowoduje powstanie mostków termicznych. Co ważne, styropian układa się na mijankę – czyli kolejne warstwy muszą być ułożone z przesunięciem, najlepiej o pół długości płyty. Ponadto krawędzie płyt nie mogą pokrywać się z krawędziami otworów okiennych i drzwiowych. Jeżeli konieczne jest skorygowanie ułożenie płyty, należy ją oderwać, oczyścić z kleju (także ścianę) i ponownie przykleić.
Może się zdarzyć – szczególnie w przypadku starych elewacji – że przyklejony styropian będzie wymagał dodatkowego mocowania. Wykorzystuje się do tego kołki – ich długość powinna być dopasowana do grubości ocieplenia i stanu podłoża pod nim. Przyjmuje się, że wymagana długość zakotwienia w ścianie z betonu, pełnej cegły ceramicznej i silikatów to 5 cm, natomiast z betonu komórkowego, keramzytobetonu i pustaków 8 cm. Zgodnie ze sztuką budowlaną na 1 m2 powinny przypadać minimum 4 łączniki (2 łączniki na płytę 50x100 cm), jednak uwaga: w strefie narożnej musi być ich 6 na 1 m2 (3 łączniki na płytę), gdyż w tych miejscach wzrasta siła ssania wiatru. Ważne! Kołkowanie można przeprowadzić dopiero po 2 dniach od zakończenia klejenia.
Ułożoną warstwę ocieplenia należy wzmocnić i zapewnić jej odporność na uszkodzenia mechaniczne. W tym celu w styropian pokrywa się klejem i zatapia w nim siatkę zbrojeniową. Co ważne, siatkę zbrojącą układa się na 10-centymetrowy zakład na całej powierzchni ściany z dodatkowym zbrojeniem diagonalnym w narożach otworów okiennych i drzwiowych (bez niego nałożony tynk może później popękać). Ostatnim etapem jest zazwyczaj gruntowanie i tynkowanie.
Dla przegród stykających się z gruntem straty ciepła przez przenikanie należą do trudniejszych w obliczeniu. Strumienie cieplne wypływające z ogrzewanego wnętrza mają swój udział w kształtowaniu rozkładu...
Dla przegród stykających się z gruntem straty ciepła przez przenikanie należą do trudniejszych w obliczeniu. Strumienie cieplne wypływające z ogrzewanego wnętrza mają swój udział w kształtowaniu rozkładu temperatur w gruncie pod budynkiem i jego otoczeniu.
Naturalna zieleń na elewacjach obecna jest od dawna. W formie pnączy pokrywa fasady wielu średniowiecznych budowli, wspina się po murach secesyjnych kamienic, nierzadko zdobi frontony XX-wiecznych budynków...
Naturalna zieleń na elewacjach obecna jest od dawna. W formie pnączy pokrywa fasady wielu średniowiecznych budowli, wspina się po murach secesyjnych kamienic, nierzadko zdobi frontony XX-wiecznych budynków jednorodzinnych czy współczesnych, nowoczesnych obiektów budowlanych, jej istnienie wnosi wyjątkowe zalety estetyczne i użytkowe.
Ściany z elementów silikatowych w ciągu ostatnich 20 lat znacznie zyskały na popularności [1]. Stanowią obecnie większość przegród akustycznych w budynkach wielorodzinnych, gdzie z uwagi na wiele źródeł...
Ściany z elementów silikatowych w ciągu ostatnich 20 lat znacznie zyskały na popularności [1]. Stanowią obecnie większość przegród akustycznych w budynkach wielorodzinnych, gdzie z uwagi na wiele źródeł hałasu izolacyjność akustyczna stanowi jeden z głównych czynników wpływających na komfort.
Od lat obserwujemy dynamicznie rozwijający się trend eko, który stopniowo z mody konsumenckiej zaczął wsiąkać w coraz głębsze dziedziny życia społecznego, by w końcu dotrzeć do korzeni funkcjonowania wielu...
Od lat obserwujemy dynamicznie rozwijający się trend eko, który stopniowo z mody konsumenckiej zaczął wsiąkać w coraz głębsze dziedziny życia społecznego, by w końcu dotrzeć do korzeni funkcjonowania wielu biznesów. Obecnie marki, które chcą odnieść sukces, powinny oferować swoim odbiorcom zdecydowanie więcej niż tylko produkt czy usługę wysokiej jakości.
Prefabrykacja w projektowaniu i realizacji budynków jest bardzo nośnym tematem, co przekłada się na duże zainteresowanie wśród projektantów i inwestorów tą tematyką. Obecnie wzrasta realizacja budynków...
Prefabrykacja w projektowaniu i realizacji budynków jest bardzo nośnym tematem, co przekłada się na duże zainteresowanie wśród projektantów i inwestorów tą tematyką. Obecnie wzrasta realizacja budynków z prefabrykatów. Można wśród nich wyróżnić realizacje realizowane przy zastosowaniu elementów prefabrykowanych stosowanych od lat oraz takich, które zostały wyprodukowane na specjalne zamówienie do zrealizowania jednego obiektu.
Płyty warstwowe zastosowane jako przegrody akustyczne stanowią rozwiązanie charakteryzujące się dobrymi własnościami izolacyjnymi głównie w paśmie średnich, jak również wysokich częstotliwości, przy obciążeniu...
Płyty warstwowe zastosowane jako przegrody akustyczne stanowią rozwiązanie charakteryzujące się dobrymi własnościami izolacyjnymi głównie w paśmie średnich, jak również wysokich częstotliwości, przy obciążeniu niewielką masą powierzchniową. W wielu zastosowaniach wyparły typowe rozwiązania przegród masowych (np. z ceramiki, elementów wapienno piaskowych, betonu, żelbetu czy gipsu), które cechują się kilkukrotnie wyższymi masami powierzchniowymi.
W świetle zawiłości norm, wymogów projektowych oraz tych istotnych z punktu widzenia inwestora okazuje się, że problem doboru właściwego materiału staje się bardzo złożony. Materiały odpowiadające zarówno...
W świetle zawiłości norm, wymogów projektowych oraz tych istotnych z punktu widzenia inwestora okazuje się, że problem doboru właściwego materiału staje się bardzo złożony. Materiały odpowiadające zarówno za estetykę, jak i przeznaczenie obiektu, m.in. w budownictwie przemysłowym, muszą sprostać wielu wymogom technicznym oraz wizualnym.
Projektowanie jest początkowym etapem realizacji wszystkich inwestycji budowlanych, mającym decydujący wpływ na kształt, funkcjonalność obiektu, optymalność rozwiązań technicznych, koszty realizacji, niezawodność...
Projektowanie jest początkowym etapem realizacji wszystkich inwestycji budowlanych, mającym decydujący wpływ na kształt, funkcjonalność obiektu, optymalność rozwiązań technicznych, koszty realizacji, niezawodność i trwałość w zakładanym okresie użytkowania. Często realizacja projektowanych inwestycji wykonywana jest w połączeniu z wykorzystaniem obiektów istniejących, które są w złym stanie technicznym, czy też nie posiadają aktualnej dokumentacji technicznej. Prawidłowe, skuteczne i optymalne projektowanie...
Wykonywanie wtórnych hydroizolacji przeciw wilgoci kapilarnej metodą iniekcji można porównać do ocieplania budynku. Obie technologie nie są szczególnie trudne, dopóki mamy do czynienia z pojedynczą przegrodą.
Wykonywanie wtórnych hydroizolacji przeciw wilgoci kapilarnej metodą iniekcji można porównać do ocieplania budynku. Obie technologie nie są szczególnie trudne, dopóki mamy do czynienia z pojedynczą przegrodą.
Wdrażanie nowych rozwiązań w branży budowlanej wymaga czasu oraz dużego nakładu energii. Polski rynek nie jest zamknięty na innowacje, jednak podchodzi do nich z ostrożnością i ocenia przede wszystkim...
Wdrażanie nowych rozwiązań w branży budowlanej wymaga czasu oraz dużego nakładu energii. Polski rynek nie jest zamknięty na innowacje, jednak podchodzi do nich z ostrożnością i ocenia przede wszystkim pod kątem korzyści – finansowych, wykonawczych czy wizualnych. Producenci materiałów budowlanych, chcąc dopasować ofertę do potrzeb i wymagań polskich inwestycji, od wielu lat kontynuują pracę edukacyjną, legislacyjną oraz komunikacyjną z pozostałymi uczestnikami procesu budowlanego. Czy działania te...
W Polsce budynki drewniane to przede wszystkim domy jednorodzinne. Jak pokazują dane GUS, na razie stanowią 1% wszystkich budynków mieszkalnych oddanych do użytku w ciągu ostatniego roku, ale ich popularność...
W Polsce budynki drewniane to przede wszystkim domy jednorodzinne. Jak pokazują dane GUS, na razie stanowią 1% wszystkich budynków mieszkalnych oddanych do użytku w ciągu ostatniego roku, ale ich popularność wzrasta. Jednak drewno używane jest nie tylko przy budowie domów szkieletowych, w postaci więźby dachowej znajduje się też niemal w każdym domu budowanym w technologii tradycyjnej. Dlatego istotne jest, aby zwracać uwagę na bezpieczeństwo pożarowe budynków. W zwiększeniu jego poziomu pomaga izolacja...
Integralną częścią projektowania budynków o niskim zużyciu energii (NZEB) jest minimalizacja strat ciepła przez ich elementy obudowy (przegrody zewnętrzne i złącza budowlane). Złącza budowlane, nazywane...
Integralną częścią projektowania budynków o niskim zużyciu energii (NZEB) jest minimalizacja strat ciepła przez ich elementy obudowy (przegrody zewnętrzne i złącza budowlane). Złącza budowlane, nazywane także mostkami cieplnymi (termicznymi), powstają m.in. w wyniku połączenia przegród budynku. Generują dodatkowe straty ciepła przez przegrody budowlane.
Wykonanie hydroizolacji wtórnej w postaci nieprzepuszczalnej dla wody konstrukcji betonowej jest rozwiązaniem dopuszczalnym, jednak technicznie bardzo złożonym, a jego skuteczność, bardziej niż w przypadku...
Wykonanie hydroizolacji wtórnej w postaci nieprzepuszczalnej dla wody konstrukcji betonowej jest rozwiązaniem dopuszczalnym, jednak technicznie bardzo złożonym, a jego skuteczność, bardziej niż w przypadku jakiejkolwiek innej metody, determinowana jest przez prawidłowe zaprojektowanie oraz wykonanie – szczególnie istotne jest zapewnienie szczelności złączy, przyłączy oraz przepustów.
Wybór rozwiązania materiałowego i kompleksowej technologii naprawy obiektu poddanego ekspertyzie musi wynikać z wcześniej wykonanych badań. Rezultaty badań wstępnych w wielu przypadkach narzucają sposób...
Wybór rozwiązania materiałowego i kompleksowej technologii naprawy obiektu poddanego ekspertyzie musi wynikać z wcześniej wykonanych badań. Rezultaty badań wstępnych w wielu przypadkach narzucają sposób rozwiązania izolacji fundamentów.
Ekonomia pracy wymaga obecnie otwartych, ułatwiających komunikację środowisk biurowych. Odpowiednia akustyka w pomieszczeniach typu open space tworzy atmosferę, która sprzyja zarówno swobodnej wymianie...
Ekonomia pracy wymaga obecnie otwartych, ułatwiających komunikację środowisk biurowych. Odpowiednia akustyka w pomieszczeniach typu open space tworzy atmosferę, która sprzyja zarówno swobodnej wymianie informacji pomiędzy pracownikami, jak i ich koncentracji. Nie każdy jednak wie, że bardzo duży wpływ ma na to konstrukcja sufitu.
Współcześnie uwaga badaczy oraz polityków z całego świata została zwrócona na globalny problem negatywnego oddziaływania energetyki na środowisko naturalne. Szczególnym zagadnieniem stało się zjawisko...
Współcześnie uwaga badaczy oraz polityków z całego świata została zwrócona na globalny problem negatywnego oddziaływania energetyki na środowisko naturalne. Szczególnym zagadnieniem stało się zjawisko zwiększania efektu cieplarnianego, które jest wskazywane jako skutek działalności człowieka. Za nadrzędną przyczynę tego zjawiska uznaje się emisję gazów cieplarnianych (głównie dwutlenku węgla) związaną ze spalaniem paliw kopalnych oraz ubóstwem, które powoduje trudności w zaspakajaniu podstawowych...
Siatka z włókna szklanego jest wykorzystywana w systemach ociepleniowych jako warstwa zbrojąca tynków zewnętrznych. Ma za zadanie zapobiec ich pękaniu oraz powstawaniu rys podczas użytkowania. Siatka z...
Siatka z włókna szklanego jest wykorzystywana w systemach ociepleniowych jako warstwa zbrojąca tynków zewnętrznych. Ma za zadanie zapobiec ich pękaniu oraz powstawaniu rys podczas użytkowania. Siatka z włókna szklanego pozwala na przedłużenie żywotności całego systemu ociepleniowego w danym budynku. W sklepie internetowym FFBudowlany.pl oferujemy szeroki wybór różnych gramatur oraz sposobów aplikacji tego produktu.
W celu ustalenia bilansu energetycznego budynku niezbędna jest znajomość określania współczynnika strat ciepła przez przenikanie przez elementy obudowy budynku z uwzględnieniem przepływu ciepła w polu...
W celu ustalenia bilansu energetycznego budynku niezbędna jest znajomość określania współczynnika strat ciepła przez przenikanie przez elementy obudowy budynku z uwzględnieniem przepływu ciepła w polu jednowymiarowym (1D), dwuwymiarowym (2D) oraz trójwymiarowym (3D).
Projektowanie obiektów wielopiętrowych wiąże się z większymi wyzwaniami w zakresie ochrony przed ogniem, wiatrem oraz stratami cieplnymi – szczególnie, jeśli pod uwagę weźmiemy popularny typ konstrukcji...
Projektowanie obiektów wielopiętrowych wiąże się z większymi wyzwaniami w zakresie ochrony przed ogniem, wiatrem oraz stratami cieplnymi – szczególnie, jeśli pod uwagę weźmiemy popularny typ konstrukcji ścian zewnętrznych wykańczanych fasadą wentylowaną. O jakich zjawiskach fizycznych i obciążeniach mowa? W jaki sposób determinują one dobór odpowiedniej izolacji budynku?
Beton jest najczęściej używanym materiałem budowlanym na świecie i jest stosowany w prawie każdym typie konstrukcji. Beton jest niezbędnym materiałem budowlanym ze względu na swoją trwałość, wytrzymałość...
Beton jest najczęściej używanym materiałem budowlanym na świecie i jest stosowany w prawie każdym typie konstrukcji. Beton jest niezbędnym materiałem budowlanym ze względu na swoją trwałość, wytrzymałość i wyjątkową długowieczność. Może wytrzymać naprężenia ściskające i rozciągające oraz trudne warunki pogodowe bez uszczerbku dla stabilności architektonicznej. Wytrzymałość betonu na ściskanie w połączeniu z wytrzymałością materiału wzmacniającego na rozciąganie poprawia ogólną jego trwałość. Beton...
Wzmocnienie systemem FRCM polega na utworzeniu konstrukcji zespolonej: muru lub żelbetu ze wzmocnieniem, czyli kilkumilimetrową warstwą zaprawy z dodatkowym zbrojeniem. Jako zbrojenie stosuje się siatki...
Wzmocnienie systemem FRCM polega na utworzeniu konstrukcji zespolonej: muru lub żelbetu ze wzmocnieniem, czyli kilkumilimetrową warstwą zaprawy z dodatkowym zbrojeniem. Jako zbrojenie stosuje się siatki z włókien węglowych, siatki PBO (poliparafenilen-benzobisoxazol), siatki z włóknami szklanymi, aramidowymi, bazaltowymi oraz stalowymi o wysokiej wytrzymałości (UHTSS – Ultra High Tensile Strength Steel). Zbrojenie to jest osadzane w tzw. mineralnej matrycy cementowej, w której dopuszcza się niewielką...
W artykule opisano szczegóły poprawnego wykonywania iniekcji w kontekście jakości prac renowacyjnych. Kiedy należy wykonać ocenę przegrody pod kątem możliwości wykonania iniekcji?
W artykule opisano szczegóły poprawnego wykonywania iniekcji w kontekście jakości prac renowacyjnych. Kiedy należy wykonać ocenę przegrody pod kątem możliwości wykonania iniekcji?
Zadaniem stropu jest przede wszystkim podział budynku na kondygnacje. Ponieważ jednak nie jest to jego jedyna funkcja, rodzaj tej poziomej przegrody musi być dobrze przemyślany, i to już na etapie projektowania...
Zadaniem stropu jest przede wszystkim podział budynku na kondygnacje. Ponieważ jednak nie jest to jego jedyna funkcja, rodzaj tej poziomej przegrody musi być dobrze przemyślany, i to już na etapie projektowania domu. Taka decyzja jest praktycznie nieodwracalna, gdyż po wybudowaniu domu trudno ją zmienić.
Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.izolacje.com.pl. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.izolacje.com.pl oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.
