Budowa w czasach pandemii

Zacznijmy od tego, że branża budowlana od dawna nie mierzyła się z problemem większych przestojów. Dzięki łagodnym zimom od kilku lat nie było przerw sezonowych, a prace były realizowane bez zakłóceń. Obecnie wchodzimy w umowny sezon budowlany, na początku którego pojawiły się utrudnienia i obostrzenia związane z przeciwdziałaniem pandemii COVID-19.

Pomimo widoku pustych miast, pozamykanych firm i szkół oraz pracy w systemie zdalnym, budowy nie zostały wstrzymane. Prowadzenie budów w czasie epidemii jest możliwe, ale tylko z przestrzeganiem zasad bezpieczeństwa, odpowiedzialnym zachowaniem wszystkich uczestników procesu budowlanego oraz zastosowaniem odpowiednich technologii i materiałów.

Małe budowy i niewielkie zespoły

Plac budowy to miejsce, w którym spotykają się wszystkie osoby bezpośrednio zaangażowane w budowę, czyli wykonawcy, inwestor, kierownik budowy, inspektor nadzoru inwestorskiego (jeśli jest ustanowiony), a także dostawcy materiałów. Poza stałymi ekipami budowlanymi na budowie pojawia się również wielu wykonawców mających krótkoterminowe zlecenia, np. geodeta, operator koparki, który wykonuje roboty ziemne w ciągu jednego dnia, czy ekipa montażowa np. stropu prefabrykowanego.

Przy tak dużym ruchu i wymianie ludzi na budowie może się wydawać, że ograniczenie kontaktów jest niemożliwe. Jednak proces budowy i wszelkie roboty można zorganizować tak, aby zachować zasady bezpieczeństwa i nie przyczyniać się do rozprzestrzeniania wirusa.

Dobra organizacja na budowie w czasie epidemii jest ważna jak nigdy wcześniej. Jest to o wiele łatwiejsze w przypadku małej inwestycji, np. budowy domu jednorodzinnego, ponieważ jest ona najczęściej realizowana przez niewielkie ekipy budowlane. Dodatkowo ze względu na ograniczenia przestrzenne zazwyczaj nie wprowadza się tam kilku wykonawców jednocześnie.

Front robót na tego typu budowach jest dosyć wąski, a prace najczęściej następują po sobie. Można je spokojnie wykonywać niezależnie, co oznacza, że wykonawcy mogą, a nawet ze względu na ograniczoną przestrzeń muszą pracować osobno. Taka sytuacja jest w obecnym czasie bardzo wskazana.

Roboty powinny zostać rozdzielone w taki sposób, aby wszystkie ekipy były od siebie odseparowane. Charakterystyczne dla każdej z takich ekip jest to, że są to często małe zespoły, w których pracownicy (wykonawcy) stale ze sobą pracują. Zazwyczaj przebywają ze sobą nie tylko w pracy, ale również poza nią.

Pracownicy jednej brygady często dojeżdżają wspólnie na budowę, a także ze sobą mieszkają, np. w przyczepach, kontenerach lub w wynajętych kwaterach w pobliżu budowy. Takie hermetyczne środowiska zdecydowanie zapobiegają rozprzestrzenianiu się wirusa, a w razie wystąpienia objawów u któregoś z pracowników taką brygadę można w łatwy sposób odizolować. Niektóre duże firmy wykonawcze już zrezygnowały z działalności na dużych budowach. Dzielą się na mniejsze zespoły i podejmują pracę na niewielkich inwestycjach.

Bezpieczeństwo przede wszystkim

Na budowie nie zawsze jest możliwość zachowania bezpiecznej 2-metrowej odległości pomiędzy pracownikami. Charakter tej pracy sprawia, że niektóre czynności, takie jak transport materiału czy wzajemna asekuracja, wymagają bliższego kontaktu. Z tego powodu budowy zaopatrują się w środki ochrony osobistej, takie jak jednorazowe rękawiczki i maseczki. Powinien o to zadbać pracodawca. W praktyce zależy to jednak od jego kultury, poziomu wiedzy i dbałości o pracowników.

Niestety takie środki bardzo szybko się zużywają (po kilka, kilkanaście każdego dnia), a wykonywanie ciężkich prac w takim wyposażeniu na dłuższą metę nie jest możliwe. Środki ochrony osobistej, od dawna stosowane na budowach – tekstylne rękawice ochronne i maski przeciwpyłowe – również w zupełności wystarczą.

Dostawy materiałów także mogą być realizowane w bezpieczny sposób. W przypadku budowy domów jednorodzinnych zazwyczaj są one realizowane przez firmy handlowe usytuowane w okolicy budowy. Jest to bardzo wygodne zarówno dla inwestora, jak i wykonawców, ponieważ dowóz materiału jest możliwy po zamówieniu dosłownie „na telefon”. Materiały mogą być sprawnie dostarczone za pomocą samochodów z dźwigiem tzw. HDS, dzięki czemu kierowca może sam obsłużyć rozładunek. Płatności za zamówienie można dokonać w sposób bezgotówkowy za pomocą przelewu lub karty.

Ograniczenie kontaktów na budowie

Ważne jest, aby wykluczyć bezpośrednie kontakty osób, pojawiających się na budowie. Inwestor odwiedza budowę, aby zobaczyć postęp robót, omówić ważne kwestie z wykonawcami lub w czasie kluczowych momentów robót budowlanych. W czasie tych czynności zachowanie odpowiedniej odległości 2 metrów od innych osób, stosując przy tym środki ostrożności w postaci maseczki czy rękawiczek, jest jak najbardziej możliwe.

Większość spraw pomiędzy inwestorem a kierownikiem budowy można również omówić przez telefon lub drogą mailową. Każda budowa wymaga nadzoru i czynności kontrolnych prowadzonych przez kierownika budowy i inspektora nadzoru budowlanego (jeśli jest ustanowiony). Ich wizyty na budowie są niezbędne. Są oni obecni przy etapach robót, mających znaczenie przy ocenie technicznej prawidłowości wykonania budowy. Mogą oni przyjechać na budowę w każdej chwili i sprawdzić jakość prac bez zbliżania się do wykonawców lub pod ich nieobecność.

Praca kierownika budowy nie polega jednak tylko na kontrolach i odbiorze wykonanych robót. Bierze on również udział w omawianiu i instruowaniu wykonawców przed rozpoczęciem robót o warunkach wykonania i odbioru prac, do których będą przystępować.

Technologie w czasach pandemii

Prowadzeniu robót w bezpieczny sposób sprzyja również zastosowanie łatwych i znanych wykonawcom technologii. Im prostsza budowa, tym lepiej, bo w większym zakresie może być realizowana samodzielnie przez wykonawców bez ryzyka, że roboty zostaną wykonane w sposób nieprawidłowy. Łatwe technologie sprawdzają się nie tylko w czasach pandemii. Jest to również dobry sposób na szybkie i niedrogie budowanie.

Takim przykładem jest zastosowanie systemu budowania ścian z betonu komórkowego na cienką spoinę. To prosta i popularna technologia wznoszenia muru, niewymagająca od wykonawcy długoletniego doświadczenia.

Docinanie bloczków za pomocą ręcznej piły i nakładanie zaprawy za pomocą kielni jest bardzo łatwe. Dla wykonawców bez doświadczenia przydatne mogą być filmy szkoleniowe przygotowane przez producentów. Można się z nich dowiedzieć, na co należy zwrócić uwagę przy budowaniu ścian na cienkie spoiny, jak korzystać z narzędzi oraz zobaczyć krok po kroku proces budowy ściany. Renomowane firmy produkujące materiały ścienne starają się w ten sposób podwyższyć jakość wykonywanych prac na budowach.

Znacznie uprościć można również wykonanie stropów. W budownictwie mieszkaniowym stosuje się w zasadzie wszystkie systemy stropowe. Jeśli są to stropy gęstożebrowe, to jest to rozwiązanie bardzo dobrze znane wykonawcom. Ale dobrym pomysłem może być też zastosowanie prefabrykowanych systemów stropowych. Wówczas ekipa montażowa jest w stanie zamontować strop w ciągu jednego dnia, minimalizując przy tym kontakt z innymi osobami na budowie. W przypadku prostego dachu warto też zastanowić się nad prefabrykowaną więźbą dachową z wiązarów dachowych. Jeśli jednak dach jest skomplikowany o wielu połaciach, to lepiej jest zastosować tradycyjną więźbę drewnianą.

Na tę chwilę spełnienie zaleceń, polegających na ograniczeniu kontaktów, jest możliwe. Małe, hermetyczne zespoły, a także odpowiedzialne zachowanie pozostałych uczestników procesu budowlanego mogą zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa. Trzeba tylko odpowiednio zaplanować i zorganizować wszystkie kluczowe elementy budowy: wymianę informacji, dokonywanie czynności kontrolnych, dostawę materiałów oraz wymianę ekip budowlanych. Tym samym ograniczenia, które wynikają z zapobiegania zakażeniu nie spowodują dezorganizacji prac na budowie.

Budowa może przebiegać sprawnie i zgodnie z założonym harmonogramem. Aby to się jednak powiodło, muszą o to zadbać wszystkie osoby powiązane z budową, czyli inwestor, wykonawcy, kierownik budowy, inspektor i dostawcy materiałów.

Zdrowie i życie jest najważniejsze. Jednak kontekst jest szerszy. Realizacja inwestycji to utrzymanie wielu ludzi i firm, których byt zależy od ich pracy i działalności.

Branża budowlana ma ogromny wpływ na gospodarkę naszego kraju, zaczynając od kreowania PKB i dochodów podatkowych dla samorządów. Przyczynia się ona również do poprawy warunków życia, tworzenia nowych miejsc pracy oraz jest ważnym źródłem popytu dla innych branż.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!