Izolacje.com.pl

Zaawansowane wyszukiwanie

Zarządzanie energią w budynkach – czy to tylko obowiązek prawny?

Energy management in buildings – is it a legal obligation only?

Zarządzanie energią w budynkach – czy to tylko obowiązek prawny? rys. El-Piast
Zarządzanie energią w budynkach – czy to tylko obowiązek prawny? rys. El-Piast

Cyfryzacja świata spowodowała nowe możliwości, a także nowe oczekiwania w zakresie efektywności energetycznej. W konsekwencji prawie każde urządzenie jest wyposażone w bardziej lub mniej zaawansowany moduł sterowania. Symbolem nowoczesności stały się rozwiązania zawierające elementy „inteligentnego” funkcjonowania. Powszechnie dostępne są „inteligentne” odkurzacze, lodówki, aparaty fotograficzne, samochody, a nawet budynki. Budynek inteligentny [23–27] to miejsce, w którym wszystkie mechanizmy i systemy ze sobą współpracują i wyręczają człowieka w wielu zadaniach, niejako przewidując jego oczekiwania i potrzeby.

Dążenie do dekarbonizacji budynków, które staje się wymogiem na terenie Unii Europejskiej, nakłada na projektantów, architektów, inżynierów oraz zarządców coraz większą odpowiedzialność w zakresie optymalnego zarządzania energią budynku. Wykorzystanie centralnych systemów zarządzania oraz monitorowania budynku umożliwia wieloczynnikową optymalizację zużycia energii – zarówno w budynkach nowych, modernizowanych, jak i zespołach budynków.

Energy management in buildings – is it a legal obligation only?

The pursuit of decarbonisation of buildings, which is becoming a requirement in the European Union, imposes on designers, architects, engineers and managers more and more responsibility in the field of optimal energy management of the building. The use of central building management and monitoring systems enables multi-factor optimization of energy consumption – both in new buildings, modernized buildings and complexes of buildings.

***

rys1 inteligentne zarzadzanie

RYS. 1. Schemat działania systemu HEMS; rys.: El-Piast

Inteligentny budynek (ang. Smart Building) działa najczęściej na podstawie systemu zarządzania budynkiem BMS (ang. Building Management System). System inteligentnego domu to, najprościej ujmując, sieć czujników rozmieszczonych w całym domu, które podpięte są do centralnego systemu zarządzania. System ten samodzielnie podejmuje różnego rodzaju decyzje, np. o uchyleniu okien, opuszczeniu rolet, zacienieniu, uruchomieniu refleksoli, nawadnianiu trawnika przed domem, uruchomieniu urządzeń chłodniczych, korekcie natężenia światła czy włączeniu zabezpieczeń przeciwpożarowych. System reaguje na określone sygnały, stanowiące zbiory informacji, na podstawie których realizowane są zaprogramowane reakcje systemu. O tym, jak bardzo zaawansowany jest to system, decydują:

  • liczba czynników (parametrów) branych pod uwagę,
  • możliwości przygotowania prawidłowej reakcji,
  • stopniowanie intensywności, monitoring efektów oraz ewentualna korekta.

Inteligentny system umożliwia rozpoznawanie podobnych sytuacji i podejmowanie adekwatnego działania w oparciu o dane historyczne gromadzone w ramach systemu.

Poznaj raport: Transformacja sektora energetycznego Polski i pozostałych krajów UE do 2050 r.

Digitalizacja naszej rzeczywistości w coraz większym stopniu dotyczy stale rosnącej grupy wyrobów, w tym przeznaczonych do budownictwa, oraz całych obiektów budowlanych. Wyroby budowlane związane z produkcją lub zużyciem energii, takie jak: pompy ciepła, kotły, klimatyzatory, zasobniki ciepła, okna czy centrale wentylacyjne powinny posiadać etykiety energetyczne i w większości mają producencką automatykę sterującą. Pojawia się zatem pytanie: po co stosować scentralizowane systemy integrujące BMS, skoro mamy automatykę produktową? Czy jest taka potrzeba?

rys2 inteligentne zarzadzanie

RYS. 2. System zarządzania energią elektryczną w budynku przemysłowym; rys.: El-Piast

Systemy zarządzania energią i ich wpływ na budynek aktualnie nie są uwzględnione w polskich aktach wykonawczych, co utrudnia szacowanie korzyści, jakie mogą być osiągnięte przez integrowanie i inteligentne zarządzanie procesami energetycznymi. Z drugiej strony na podstawie doświadczeń autorów, wykorzystanie nowoczesnych systemów zarządzania energią pozwala zmniejszyć zużycie energii o 5–25%.

Zintegrowanie i centralne zarządzanie produkcją, dystrybucją oraz magazynowaniem i wykorzystaniem energii pozwala optymalizować, tak aby zmniejszyć zużycie energii końcowej przy minimalnych kosztach eksploatacyjnych. Należy też zapewnić jak najmniejsze oddziaływanie budynków na środowisko naturalne. Miarą może być wartość EP – nieodnawialnej energii pierwotnej oraz emisja CO2.

Pojawia się zatem pytanie, czy w dobie unijnego priorytetu dotyczącego poprawy efektywności energii wprowadzenie zarządzania energią stanie się obowiązkiem prawnym, czy koniecznością wynikającą ze stale rosnących potrzeb i możliwości?

Idea budynku inteligentnego

rysb inteligentne zarzadzanie

RYS.: El-Piast

Ideę inteligentnego budynku zapoczątkowano już w latach 70. XX wieku [1]. Skupiano się wtedy na automatyzacji procesów produkcyjnych i optymalizacji wydajności ekonomicznej firm. W latach 80. ideę zaadaptowano na potrzeby budownictwa użyteczności publicznej oraz poprawy bezpieczeństwa energetycznego w budynkach mieszkalnych [2].

Szybki rozwój technologii i dynamicznie zmieniające się oczekiwania użytkowników spowodowały, że znaczenie pojęcia „inteligentny budynek” w dużej mierze ewoluowało. Obecnie przez inteligentny rozumie się budynek wyposażony w urządzenia techniczne, ale przede wszystkim taki, w którym zachodzi możliwość efektywnego współkorzystania z tych urządzeń. Jest to zatem cały budynek (lub mieszkanie), w którym zintegrowany system sterowania funkcjami technicznymi, tzw. BMS lub HEMS, zarządza wszystkimi sterowalnymi czynnościami, takimi jak oświetlenie, ogrzewanie, wentylacja, klimatyzacja, kontrola dostępu, monitorowanie stanu instalacji elektrycznej, ostrzeganie w przypadku pojawienia się dymu, gaszenie pożarów czy też kontrola z użyciem systemów wizyjnych (kamery, fotokomórki itp.) oraz steruje sprzętami domowymi AGD i RTV [3].

Budynek inteligentny: EMS, HEMS, BMS

rysc inteligentne zarzadzanie

RYS.: El-Piast

W ogólnym ujęciu budynek inteligentny to taki, który wykazuje się elastycznością w korzystaniu z dostępnych źródeł energii oraz współpracy z inteligentnymi sieciami typu: inteligentne osiedla czy inteligentne miasta [18]. Aby to osiągnąć, oczekiwane efekty w postaci racjonalizacji energii oraz wykorzystania AZE (alternatywne źródła energii) przez własną konsumpcję, konieczna jest integracja poszczególnych branż oraz centralne zarządzanie.

Zarówno w dyrektywie europejskiej [4], jak i polskiej strategii DSRB [10] pojawiają się pojęcia, które pozwalają skategoryzować systemy zarządzania budynkiem (BMS, HMS, HEMS, EMS) oraz ocenić stopień inteligencji budynku (SRI – Smart Readiness Index) [7].

Zarządzanie energią – smart home

System zarządzania energią smart home to system automatyki domowej, dzięki któremu zadania wykonują się automatycznie lub zdalnie. Pozwala on zdalnie wyłączyć lub włączyć dowolne urządzenie podłączone do sieci w domu. Można też włączyć ogrzewanie, kiedy użytkownik wraca do domu. System ten pełni również funkcję zarządzania rozdziałem i zużyciem energii elektrycznej w całym domu.

System HEMS

rysd inteligentne zarzadzanie

RYS.: El-Piast

System HEMS/SHEMS/HMS (ang. Home Energy Management System) to system będący odpowiednikiem systemu BMS w ujęciu domowym/mieszkalnym z większym naciskiem na ergonomię i funkcjonalność użytkowania. Wysoka ergonomia użytkowania obejmuje: gotowe scenariusze ogrzewania, wentylacji, ciepłej wody, chłodzenia, a nawet oświetlenia, wyposażone w tryby: wakacje, poza domem czy dostosowane do zwyczajów domowników. Systemy HEMS mają zintegrowany wieloobwodowy licznik energii elektrycznej, który pozwala na szybką ocenę i optymalizację oraz regulację poszczególnych układów lokali mieszkalnych.

HEMS jest to inteligentny system nadzoru i przepływu energii w domu. Jego celem jest osiągnięcie najwyższego poziomu efektywności energetycznej poprzez optymalizację zużycia energii. HEMS pozwala właścicielom domów sterować działaniem poszczególnych urządzeń energetycznych i wyrobów budowlanych, aby podwyższyć komfort użytkowania oraz zaoszczędzić na kosztach eksploatacji. System HEMS może sprawić, że gospodarstwa domowe można będzie uznać za budynki o wysokim komforcie oraz niskim poziomie karbonizacji.

ryse inteligentne zarzadzanie

RYS.: El-Piast

W przypadku bardziej zaawansowanych rozwiązań (HEMS i BMS) system może wykorzystywać sztuczną inteligencję, ucząc się zachowań użytkowników, zajętości i reakcji na warunki pogodowe, aby efektywnie zarządzać zużyciem energii w domu. HEMS opiera się na magazynowaniu energii i zarządza jej wykorzystaniem, dostosowując do potrzeb użytkowników. Pozwala połączyć w jedną sieć wszystkie urządzenia, które produkują, wykorzystują i magazynują energię.

Sterowanie EMS

System zarządzania energią EMS (ang. Energy management system) jest przeznaczony do zakładów przemysłowych. Służy on do kontroli parametrów pracy elektrowni pracujących samodzielnie lub przy zakładzie przemysłowym. Dodatkowo system zapewnia algorytmy optymalizujące zużycie energii elektrycznej, np. kompensacji mocy biernej lub funkcja ZeroExport.

System można skonfigurować do sterowania hybrydowym układem zasilania o wielu źródłach, np. do współpracy z fotowoltaiką, magazynem energii, agregatem, biogazownią, elektrownią wiatrową, pompą ciepła lub stacją ładowania pojazdów. System ma funkcje sterowania magazynami energii w każdej technologii, z wodorową włącznie. Inteligentne sterowanie rozpływem energii w zakładzie przemysłowym zapewnia optymalne wykorzystanie wszystkich zasobów energetycznych.

EMS gromadzi dane na temat zużycia energii elektrycznej w poszczególnych obwodach związanych z procesami produkcji oraz z systemami technicznymi budynku (klimatyzacja, wentylacja, ciepłownictwo, chłodnictwo, c.w.u., c.o.) oraz czuwa nad wykrywaniem anomalii, awarii oraz przekroczeń (np. strażnik mocy). Wykorzystując funkcjonalności systemu BMS (harmonogramy, opóźnienia w inicjalizacji, kalendarze), jest w stanie zareagować na anomalie lub zbliżające się przekroczenie mocy, awarie oraz wprowadzić opóźnienia w uruchamianiu mechanizmów, np. sterowanie przesłonami słonecznymi, roletami z podziałem na strefy wraz z celowo oszacowanym opóźnieniem w celu uniknięcia przekroczenia mocy, przesunięcia we włączaniu oświetlenia w budynku, opóźnienia strefowe w uruchamianiu klimatyzatorów (chłodzenie, grzanie) itp.

System BMS

Systemy BMS charakteryzują się wysokim stopniem zaawansowania algorytmicznego, niezawodnością, stabilnością działania, możliwością wprowadzania nowych danych, zmiany ustawień, generowania raportów zestawień oraz wykresów. Szeroki zakres możliwości magazynowania danych historycznych (ilość danych, zakres czasowy, próbkowanie) pozwala na wprowadzanie zmian w zarządzaniu budynkiem na podstawie zagregowanych danych całego budynku

BMS jest aktualnie stosowanym systemem zarządzania dużymi obiektami o skomplikowanej strukturze i przeznaczeniu, np. budynki zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej, biurowe, przemysłowe lub o specjalnym zastosowaniu, dla których oprócz zarządzania energią realizowane jest zarządzanie budynkiem, mikroklimatem. Bywa, że BMS zarządza procesami produkcyjnymi. Może być używany w dowolnych obiektach, zwłaszcza tych, w których występują szczególnie wymagające warunki użytkowe, takie jak laboratoria czy wylęgarnie.

Z uwagi na dużą skalę rozwiązania (monitorowanie i zarządzanie dużą ilością zmiennych nawet w systemach o bardzo restrykcyjnych reżimach produkcyjnych) może doprowadzić do ogromnych strat. Przedstawiony na RYS. 3 schemat BMS w ideowy sposób prezentuje, że jest systemem nadrzędnym nad systemem EMS, który jest jednym z jego elementów.

rys3 inteligentne zarzadzanie

RYS. 3. Zależności między działaniem BMS a EMS; rys.: El-Piast

Swoboda i otwartość programistyczna pozwala w dowolny sposób kreować np. system kontroli dostępu, dotrzymanie zadanych parametrów powietrza: temperatury, wilgotności, poziomu natężenia światła, prognozowanie pogody i odpowiednie planowanie produkcji ciepła i chłodu, z wyprzedzeniem uwzględniając pojemność cieplną budynku. Współpraca ze stacją meteorologiczną oraz prognozami pogody opartymi o modele matematyczne pozwala na tworzenie systemu proaktywnego, a nie reaktywnego sposobu działania.

Zestawienie redukcji zużycia nieodnawialnej energii elektrycznej w odniesieniu do poszczególnych kombinacji elementów systemów budynku o różnym stopniu zintegrowania przedstawiono w TABELI 1. Wartości oszacowano na podstawie budynku dużej stacji paliw. Ilość zaoszczędzonej energii elektrycznej jest zależna od ilości zintegrowanych systemów automatyki w systemie centralnym oraz optymalnego sposobu ich zarządzania.

tab1 inteligentne zarzadzanie

TABELA 1. Kombinacje układów integracji elementów systemów

Możliwe do uzyskania korzyści ze stosowania BMS (HEMS):

  • poprawa efektywności energetycznej domu,
  • oszczędności kosztów energii,
  • efektywne wykorzystanie energii z fotowoltaiki oraz innych źródeł OZE,
  • zmniejszenie śladu węglowego gospodarstwa domowego,
  • kontrola działania urządzeń domowych,
  • obniżenie kosztów obsługi serwisowej poprzez predykcję usterek,
  • system powiadamiania (SMS, e-mail),
  • system priorytetyzacji alarmów, alertów,
  • system wizualizacji danych wspomagających zrozumienie skumulowanych danych oraz tendencji użytkowników systemu,
  • system harmonogramów (załączanie się obwodów oświetleniowych w zależności od pory dnia, dnia tygodnia, pory roku, lokalizacji),
  • centralna synchronizacja czasu urządzeń,
  • zwiększenie bezpieczeństwa użytkowania systemu (czujniki czadu, zalania etc.),
  • dostęp do narzędzi wizualizacji wewnątrz systemu BMS z możliwością eksportu wykresów, tabel, zestawień, statystyk.
rys4 inteligentne zarzadzanie

RYS. 4. System zarządzania energią elektryczną w budynku użyteczności publicznej; rys.: El-Piast

Wysoka ergonomia użytkowania systemu obejmuje: gotowe scenariusze ogrzewania, wentylacji, ciepłej wody, chłodzenia, a nawet oświetlenia. Wyposażony jest w tryby: wakacje, poza domem, dostosowanie do zwyczajów domowników. Optymalizacja pod kątem priorytetów, na podstawie danych historycznych dostępnych z chmury z wielu urządzeń (LAN, WAN). Z założenia system powinien być dostosowany do szybkiej rozbudowy – bez konieczności utylizowania urządzeń, które są zaimplementowane na początku użytkowania (szybko zmieniające się potrzeby, zmiana najemców, sprzedaż mieszkania etc.).

Sterowanie lokalne, centralne

Najstarszą metodą zarządzania produkcją energii była metoda ręcznej regulacji centralnej. Wraz z rozwojem technologii i systemów informatycznych zaczęto stosować coraz nowsze systemy regulacji centralnej oraz miejscowej (zawory termostatyczne), strefowanie instalacji c.o., tryby pracy, osłabienia weekendowe jako element instalacji c.o. oraz np. czujniki ruchu jako element systemów oświetlenia.

tab2 inteligentne zarzadzanie

TABELA 2. Przykładowe sprawności regulacji centralnej produkcji c.o. dla różnych rodzajów sterowania

Regulacja centralna realizowana może być przy udziale automatyki poszczególnych urządzeń energetycznych, np. automatyki kotła: sterowanie w oparciu o:

  • zadaną temperaturę powrotu,
  • temperaturę wewnętrzną w referencyjnym pomieszczeniu strefy,
  • krzywą grzania,
  • z wykorzystaniem złożonych systemów informatycznych.

Przykładowe sprawności regulacji centralnej oraz miejscowej zamieszczono w TABELACH 2–9.

tab3 inteligentne zarzadzanie

TABELA 3. Przykładowe sprawności regulacji miejscowej (sprawności wykorzystania)

Sprawność regulacji i wykorzystania ma znaczący wpływ na zużycie energii. Wprowadzanie coraz bardziej zaawansowanych systemów zarządzania energią ma za zadanie obniżenie zużycia energii przy zachowaniu komfortu cieplnego użytkowania pomieszczeń.

tab4 inteligentne zarzadzanie

TABELA 4. Przykładowa sprawność regulacji i wykorzystania dla ręcznego centralnego sterowania pracą kotła

Zintegrowanie i opomiarowanie procesów energetycznych budynku pozwala optymalizować zużycie energii i ograniczać oddziaływanie budynku na środowisko. Złożona automatyka oświetlenia pozwala zmniejszyć zużycie o 50%. Sterowanie kotłem i wspomaganie regulacją w pomieszczeniu pozwala zmniejszyć zużycie energii o 10–15%. Wprowadzenie programów czasowych produkcji np. ciepłej wody może obniżyć straty magazynowania oraz transportu. Zmniejszenie intensywności cyrkulacji c.w.u. w nocy pozwala zmniejszyć straty transportu. Podobnie się ma optymalizacja wentylacji pomieszczeń wg profilu użytkowania.

tab5 inteligentne zarzadzanie

TABELA 5. Przykładowa sprawność regulacji i wykorzystania dla automatycznego centralnego sterowania pracą kotła w oparciu o wewnętrzną temperaturę referencyjną

Zarządzanie energią a zapisy prawne

Idea i rozwój inteligentnych budynków wpisuje się w unijne cele dotyczące poprawy efektywności energetycznej, poprawy jakości powietrza, zmniejszenia emisji CO2 i poprawy komfortu życia mieszkańców.

tab6 inteligentne zarzadzanie

TABELA 6. Przykładowa sprawność regulacji i wykorzystania dla automatycznego centralnego sterowania pracą kotła w oparciu o krzywą grzania

Znowelizowana w 2018 r. dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (EPBD) [4] nakłada na państwa członkowskie UE obowiązek ustanowienia długoterminowej strategii wspierania renowacji istniejących zasobów mieszkalnych i niemieszkalnych, w tym zarówno publicznych, jak i prywatnych, tak aby do 2050 r. osiągnąć ich efektywność energetyczną, odpowiadającą standardowi budynków o niemal zerowym zużyciu energii [5].

tab7 inteligentne zarzadzanie

TABELA 7. Wpływ sposobu regulacji oświetlenia na parametry światła oraz zużycie energii

W lutym 2022 r. Rada Ministrów przyjęła dokument „Długoterminowa Strategia Renowacji Budynków (DSRB)” [10], w którym jednym z celów jest wsparcie wdrożenia systemów inteligentnego zarządzania energią na poziomie budynków i miast w celu optymalizacji wykorzystania energii, m.in. przez wprowadzenie wskaźnika gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci SRI (ang. Smart Readiness Indicator) [20] w celu podniesienia świadomości o korzyściach płynących z inteligentnych technologii i technologii informacyjno-komunikacyjnych w budynkach.

tab8 inteligentne zarzadzanie

TABELA 8. Obliczenie zapotrzebowania na energię końcową do celów ogrzewania

Nowelizacja dyrektywy „The Energy Performance of Building Directive” (Dyrektywa o Efektywności Energetycznej Budynków) z 2018 r. [4] przełożyła się na opracowanie polskich strategii modernizacji budynków – DSRB [10]. Możliwości automatyzacji procesów energetycznych i infrastruktura inteligentnego domu pozwalają zarządzać budynkiem i klimatem wewnętrznym oraz zwiększyć możliwości wykorzystania funkcjonalności pomieszczeń. Umożliwiają także poprawę bezpieczeństwa użytkowników oraz mienia. Zazwyczaj pozwalają optymalizować zużycie energii oraz koszty użytkowania.

tab9 inteligentne zarzadzanie

TABELA 9. Analiza ekonomiczna możliwości wykorzystania urządzeń automatycznie regulujących temperaturę oddzielnie w poszczególnych pomieszczeniach lub w wyznaczonej strefie ogrzewanej

Istotą smart building jest wysoki stopień zintegrowania wyspecjalizowanych systemów poszczególnych urządzeń oraz programowania sterującego wykorzystującego sztuczną inteligencję. Budynki typu smart różnią się od budynków wyposażonych w niezależne systemy sterowania tym, że procesy energetyczne są zintegrowane wokół jednostki nadrzędnej realizującej zadane cele. Jednym z zadań może być monitorowanie budynku pod względem zużycia energii. Celem może być też zapewnianie komfortu użytkowania. W tradycyjnym budynku każda funkcjonalność działa autonomicznie, co uniemożliwia wykorzystanie potencjału poprawy efektywności energetycznej synergii [3].

Po kilkudziesięciu latach obserwacji żaden z nowo instalowanych systemów w budynkach nie powinien działać niezależnie. Zastosowanie sterowania opartego o zespół zależności i algorytmów sterowania zapewnia efektywne zarządzanie klimatem wewnętrznym, energią cieplną, chłodniczą i elektryczną. Budynek jest bowiem swego rodzaju ekosystemem, który pozostaje w silnej zależności od warunków pogodowych mających wpływ na zanieczyszczenie powietrza [11].

rysf inteligentne zarzadzanie

RYS.: El-Piast

Metodyka powinna również uwzględniać interoperacyjność między systemami technicznymi budynków oraz pozytywny wpływ istniejących sieci łączności, zgodnie z odpowiednimi unijnymi przepisami dotyczącymi ochrony danych i prywatności oraz najlepszymi dostępnymi technikami bezpieczeństwa cybernetycznego. Ponadto, zgodnie z wersją przekształconą dyrektywy EPBD, SRI powinny być identyfikowane w prosty i przejrzysty sposób, aby były łatwo zrozumiałe dla konsumentów, użytkowników i inwestorów [19].

Interoperacyjność wymusza korzystanie z rozwiązań umożliwiających komunikację i niezawodną współpracę pomiędzy automatyką produktową a nadrzędnym systemem zarządzania energią.

Polskie wymagania prawne

rysg inteligentne zarzadzanie

RYS.: El-Piast

Zarządzanie energią w obiektach budowlanych w Polsce ma już stosunkowo długą historię. Pierwsze udane realizacje sięgają połowy lat 90. ubiegłego wieku. Wszystkie zrealizowane projekty zainicjowane były doświadczeniami zagranicznymi i w wielu wypadkach nie były prawidłowo eksploatowane. Zamiast korzyści przynosiły zarządcom raczej kłopoty. Stosowanie mechanizmów zarządzania energią bez świadomości celu, możliwości i wreszcie efektów stwarzało więcej kłopotów użytkowych niż korzyści.

Z czasem świadomość rosła, tak jak rosły możliwości teleinformatyczne. Rozwój systemów zarządzania, aspekty środowiskowe, efektywność energetyczna, certyfikacja budynków, zmniejszenie kosztów, wygoda i moda wpłynęły na coraz częstsze stosowanie zarządzania energetycznego budynków – ZEB. Efekty są bardzo zachęcające, a opłacalność radykalnie wzrosła w ostatnich latach ze względu na wzrost cen nośników energii.

Czy wymagania prawne narzucają konieczność stosowania ZEB? Czy są już sprecyzowane wymagania prawne opisane w Prawie budowlanym lub w Warunkach Technicznych?

Długoterminowa Strategia Renowacji Budynków

rysh inteligentne zarzadzanie

RYS.: El-Piast

Długoterminowa Strategia Renowacji Budynków [10] przyjęta przez rząd RP w lutym 2022 r. zawiera zalecenia w zakresie zarządzania energią. Wspomniana strategia określa kierunek długofalowej renowacji (głębokiej termomodernizacji) i modernizacji budynków, poprzez realizację kolejnych celów dostosowanych do specyfiki i charakterystyki użytkowej obiektu:

1. Konieczne jest zintegrowane podejście do systemów zarządzania budynkiem. Może być ono realizowane poprzez uwzględnienie i zarządzanie wszystkimi systemami budynkowymi z jednego panelu operatorskiego (systemy klimatyzacji i wentylacji, ciepła woda użytkowa, chłodnictwo, ciepłownictwo, urządzenia pomocnicze, oświetlenie).
2. Rozliczanie systemów znajdujących się w budynku na podstawie zużycia energii elektrycznej (podział zużyć w celu oceny poprawności działania systemów oraz łatwość optymalizacji zużycia energii elektrycznej w całym budynku).
3. Tworzenie technologii i systemów integrujących zespoły inteligentnych budynków i infrastruktury inteligentnych miast.
4. Implementacja systemów pozwalających na łatwe i pełniejsze wykorzystanie funkcji i budynków inteligentnych (np. System Zarządzania Budynkiem BMS), w tym ułatwienia dostępu i sterowania (sterowanie gestem i mową).
5. Systemy dystrybucji energii w budynku w zależności od dostępności i chwilowych potrzeb, poprzedzone opracowaniem systemu priorytetyzacji wykorzystania różnych źródeł energii w zintegrowanym systemie energetycznym budynku.
6. Projektowanie, budowa i testowanie modułów komunikacyjnych zapewniających wymianę danych i zarządzanie aktywnymi elementami inteligentnych budynków.
7. Projektowanie, budowa i testowanie zintegrowanych systemów zarządzania energią dla autonomicznych systemów lokalnych (zarządzanie systemem budynków rozproszonych, np. ELPCLOUD, chmurowe systemy BMS).

Siedem zaleceń jest jakby pełnią oczekiwań od zintegrowanych systemów zarządzania energią w budynkach, które będą rozwijane i wdrażane przez najbliższe lata. Wytyczne siódemki (7×BMS) na pewno będą w najbliższych latach rozwijane, wdrażane i monitorowane. Celem jest „inteligentne” użytkowanie budynków neutralnych klimatycznie.

Prawo budowlane i zarządzanie energią

rys5 inteligentne zarzadzanie

RYS. 5. Systemy budynkowe w ujęciu sterowania zużyciem energii elektrycznej. Każdy z systemów jest sterowany przez autonomiczny system automatyki. Nadrzędnie korzystanie ze standaryzowanych protokołów komunikacji pozwala na integrację sterowania wszystkimi układami budynku oraz implementację zależności pomiędzy nimi; rys.: El-Piast

O systemach zarządzania energią w Prawie budowlanym [14] nie ma wzmianek bezpośrednich. W art. 5 zamieszczono podstawowe wymagania, których brzmienie można powiązać ze stosowaniem zarządzeniem energią.

W artykule 5.1. zapisano: „Obiekt budowlany jako całość oraz jego poszczególne części, wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając:

1) spełnienie podstawowych wymagań dotyczących obiektów budowlanych (...) dotyczących (f) oszczędności energii i izolacyjności cieplnej.

Obiekty budowlane jako całość oraz ich poszczególne części muszą nadawać się do użycia zgodnie z ich zamierzonym zastosowaniem, przy czym należy w szczególności wziąć pod uwagę zdrowie i bezpieczeństwo osób mających z nimi kontakt przez cały cykl życia tych obiektów. Przy normalnej konserwacji obiekty budowlane muszą spełniać następujące podstawowe wymagania.

W pkt 5.6. zamieszczono zapisy: „Obiekty budowlane i ich instalacje grzewcze, chłodzące, oświetleniowe i wentylacyjne muszą być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby utrzymać na niskim poziomie ilość energii wymaganej do ich użytkowania, przy uwzględnieniu potrzeb zajmujących je osób i miejscowych warunków klimatycznych. Obiekty budowlane muszą być również energooszczędne i zużywać jak najmniej energii podczas ich budowy i rozbiórki” [14]. Zapis jest bardzo ogólny, wymaga jednak, aby zużycie energii było na racjonalnie niskim poziomie w cyklu „życia” budynku.

Charakterystyka energetyczna

W rozporządzeniu [17] precyzującym sposoby wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku zamieszczono metodologię wyznaczania sprawności systemów grzewczych, chłodniczych, ciepłej wody oraz oświetlenia. Nie ma jednak odniesienia do centralnych systemów zajmujących się integracją energetyczną budynku i optymalizacją zużycia energii. Nie jest wiadome, w jaki sposób należy szacować poprawę sprawności regulacji, wykorzystania w przypadku, gdy stosowany jest jeden z modeli zarządzania energią: BMS, EMS, HMS. Samo hasło „zarządzanie energią” nie wiadomo co dokładnie ma znaczyć i jaki będzie miało wpływ na zużycie energii.

Zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem [17] charakterystykę energetyczną budynku określa się na podstawie obliczonej lub faktycznie zużytej ilości energii. Na podstawie doświadczeń autorów zastosowanie BMS-u lub EMS-u pozwoliło zaoszczędzić 5–20% energii.

Warunki Techniczne (WT2021)

Stosowanie automatycznych systemów sterowania automatyki produktowej jest narzucone w rozdziałach dotyczących źródeł ciepła, chłodu wentylacji mechanicznej [15]. Zgodnie z wymaganiami (WT2021): „instalacje ogrzewcze powinny być zaopatrzone w urządzenia, które automatycznie regulują temperaturę oddzielnie w poszczególnych pomieszczeniach, a w przypadku braku możliwości montażu urządzeń automatycznie regulujących temperaturę oddzielnie w poszczególnych pomieszczeniach dopuszcza się stosowanie regulacji w strefie ogrzewanej. Wymaganie to stosuje się tylko w przypadku:

  • gdy możliwości realizacji z technicznego punktu widzenia, w oparciu o opinię sporządzoną przez osobę posiadającą uprawnienia do projektowania w odpowiedniej specjalności, oraz
  • gdy możliwości realizacji z ekonomicznego punktu widzenia, na podstawie porównania początkowych kosztów instalacji urządzenia, które automatycznie reguluje temperaturę, ze spodziewanymi oszczędnościami kosztów energii, wynikającymi z instalacji tych urządzeń, gdzie okres zwrotu z inwestycji jest nie dłuższy niż 5 lat,
  • wymiany źródła ciepła w budynkach użytkowanych.

W przypadku instalacji układów klimatyzacji powinny być one zaopatrzone w urządzenia, które automatycznie regulują temperaturę oddzielnie w poszczególnych pomieszczeniach. Odstępstwa możliwe są tylko w przypadku:

1) braku możliwości realizacji z technicznego punktu widzenia, w oparciu o opinię sporządzoną przez osobę posiadającą uprawnienia do projektowania w odpowiedniej specjalności,

oraz

2) braku możliwości realizacji z ekonomicznego punktu widzenia, na podstawie porównania początkowych kosztów instalacji urządzenia, które automatycznie reguluje temperaturę, ze spodziewanymi oszczędnościami kosztów energii, wynikającymi z instalacji tych urządzeń, gdzie okres zwrotu z inwestycji jest nie dłuższy niż 5 lat

lub

3) w przypadku braku możliwości montażu urządzeń automatycznie regulujących temperaturę oddzielnie w poszczególnych pomieszczeniach (dopuszcza się stosowanie regulacji w strefie chłodzącej) [15].

Rozporządzenie w sprawie zakresu i formy projektu budowlanego

Z uwagi na rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego [16] projektant jest zobligowany do wykonania analiz i przedstawienia wyników w zakresie wyboru systemu automatycznej regulacji. Projektant musi zamieścić wyniki analizy technicznych i ekonomicznych możliwości wykorzystania urządzeń, które automatycznie regulują temperaturę oddzielnie w poszczególnych pomieszczeniach lub w wyznaczonej strefie ogrzewanej, zgodnie z § 135 ust. 7–10 i § 147 ust. 5–7 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Poniżej przedstawiono przykładową analizę systemu automatycznej regulacji.

Opis systemu grzewczego: W pomieszczeniach ogrzewanie będzie realizowane z pompy ciepła (chłodnicy/nagrzewnicy freonowej) zainstalowanej w centrali wentylacyjnej zasilanej z agregatów skraplających. Dodatkowym źródłem ciepła jest nagrzewnica elektryczna zainstalowana w centrali wentylacyjnej. W sali konsumpcji ogrzewanie realizowane będzie za pomocą pompy ciepła zasilającej jednostki wewnętrzne klimatyzatorów kasetonowych. W szatniach oraz WC ogrzewanie realizowane za pomocą grzejników elektrycznych konwekcyjnych.

Analiza techniczna możliwości wykorzystania urządzeń automatycznie regulujących temperaturę oddzielnie w poszczególnych pomieszczeniach lub w wyznaczonej strefie ogrzewanej: Istnieją techniczne możliwości zastosowania systemu EMS do automatycznej i zdalnej regulacji temperatury w pomieszczeniu.

W analizowanym przypadku zastosowanie systemu EMS do automatycznej i zdalnej regulacji temperatury jest ekonomicznie nieuzasadnione. Czas zwrotu poniesionych nakładów inwestycyjnych przekracza trwałość rozwiązania. Najprawdopodobniej zamieszczone w rozporządzeniu sprawności uniemożliwiają oszacowanie korzyści wynikających z zastosowania zintegrowanego systemu zarządzania energii.

Są też przykłady pomierzonych korzyści, w których czas zwrotu poniesionych nakładów nie przekracza 2–3 lata. Warto wówczas zastosować bardziej skomplikowane systemy zarządzania energią i optymalizacji kosztów eksploatacyjnych.

Systemy zarządzania energią

Szacuje się, że 25% zasobów budowlanych w Europie powstało przed 1950 r. W Polsce średnia jest nieco wyższa i wynosi około 29%. Z uwagi na konieczność zachowania wartości historycznych budynki te są wyłączone z obowiązku stosowania minimalnych wymogów prawnych. W zakresie EMS zostanie opracowany osobny sposób ewaluacji budynków przy użyciu wskaźnika SRI [13].

rysi inteligentne zarzadzanie

RYS.: El-Piast

Systemy informatyczne umożliwiają zmniejszenie zużycia energii przez zarządzanie. Ze względu na największy udział budownictwa w zużyciu energii (41%) wszelkie działania ograniczające energochłonność są bardzo pożądane. Wśród użytkowników bardzo powoli wzrasta zainteresowanie certyfikacją energetyczną. Oczekiwania użytkowników koncentrują się głównie na minimalizacji kosztów eksploatacyjnych. Wymagania prawne doprowadzają do coraz częstszego stosowania systemów zarządzania i optymalizacji zużycia energii.

Podsumowanie

Nie ulega wątpliwości, że najbliższe lata w budownictwie podyktowane będą potrzebą zapewnienia komfortu użytkowania przy zachowaniu optymalnego zużycia energii przy minimalnych kosztach, w tym środowiskowych. Działania te wspierane przez najnowsze technologie umożliwią osiągnięcie neutralności klimatycznej. Bez wątpienia dążenie do zwiększenia wartości wskaźnika SRI (Smart Readiness Index) zarówno w nowych, jak i modernizowanych budynkach skutkować będzie obniżeniem śladu węglowego, zwiększeniem niezawodności, znaczącym obniżeniem kosztów eksploatacji, serwisowania, konserwacji oraz administracji.

Kluczowe jest również zapewnienie ciągłej informacji dotyczącej stanu poszczególnych urządzeń i układów, utrzymywanych warunków oraz system alertów o zróżnicowanych priorytetach (pilny, krytyczny, zagrożenia życia, informacyjny), który zwiększa bezpieczeństwo użytkowania budynku w wymiarze 24 h/7 dni w tygodniu.

W związku ze zwiększoną ilością czasu spędzanego wewnątrz budynków istotne staje się utrzymanie warunków powietrza zbliżonych do środowiska naturalnego, z uwzględnieniem zarządzania wilgotnością, temperaturą, CO2, zanieczyszczeniami, jonizacji itp. Gwarantuje to polepszenie samopoczucia [29], lepszą ochronę układu oddechowego, odpowiednią ilość tlenu dostarczoną do układu nerwowego, zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia lub zaostrzenia alergii oraz dolegliwości związanych z układem pokarmowym, oddechowym i nerwowym.

Ograniczenie ilości patogenów, które dostają się do układu oddechowego, zmniejsza prawdopodobieństwo zachorowania na liczne choroby przenoszone drogą kropelkową (grypa, RSV, SARS-COV2 etc.) [28, 29].

Literatura

 1. M. Dechnik, Sz. Moskwa, „Smart House – inteligentny budynek – idea przyszłości”, „Przegląd Elektrotechniczny” 9/2017, https://doi.org/10.15199/48.2017.09.01.
 2. E. Niezabitowska, J. Mikulik, „Budynek inteligentny”, t. II „Podstawowe systemy bezpieczeństwa w budynkach inteligentnych”, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2014.
 3. A. Romańska-Zapała, „Zintegrowane systemy sterowania procesami w obiektach budowlanych”, „Materiały Budowlane” 5/2014, s. 115–116.
 4. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/844 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków i dyrektywę 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej (Dz. Urz. UE L 156/75).
 5. Zalecenie Komisji (UE) 2019/786 z dnia 8 maja 2019 r. w sprawie renowacji budynków (notyfikowana jako dokument nr C(2019) 3352) (Dz. Urz. UE L 127/34).
 6. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (Dz. Urz. UE L 153/13).
 7. M. Kadela, F. Copiak, R. Geryło i in., „System oceny SMART Readiness budynków – bieżąca potrzeba czy wyzwania przyszłości?”, „Materiały Budowlane” 10/2022, s. 32–38, DOI:10.15199/33.2022.10.09.
 8. Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2020/2155 z dnia 14 października 2020 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE poprzez ustanowienie opcjonalnego wspólnego systemu Unii Europejskiej w zakresie oceny gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci (Dz. Urz. UE L 431/9).
 9. Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/2156 z dnia 14 października 2020 r. określające warunki techniczne skutecznego wdrożenia opcjonalnego wspólnego systemu Unii Europejskiej w zakresie oceny gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci (Dz. Urz. UE L 431/25).
10. Załącznik do uchwały nr 23/2022 Rady Ministrów z dnia 9 lutego 2022 r.: „Długoterminowa strategia renowacji budynków. Wspieranie renowacji krajowego zasobu budowlanego”.
11. T. Godlewski, „Rola czynników klimatycznych w projektowaniu geotechnicznym i kształtowaniu konstrukcji”, XVI Konferencja Naukowo-Techniczna „Warsztat pracy rzeczoznawcy budowlanego”, Kielce–Cedzyna, 26–28 października 2020 r.
12. Komisja Europejska, „Impuls dla gospodarki neutralnej dla klimatu: strategia UE dotycząca integracji systemu energetycznego”, Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno­ Społecznego i Komitetu Regionów, COM(2020) 299 final, Bruksela, 8.07.2020.
13. A. Fokaides Paris, Ch. Panteli, A. Panayidou, „How Are the Smart Readiness Indicators Expected to Affect the Energy Performance of Buildings: First Evidence and Perspectives, „Sustainability” 2020, 12, 9496, https://doi.org/10.3390/su12229496.
14. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (DzU z 1994 r., nr 89, poz. 414, z późn. zm.).
15. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU z 2002 r., nr 75, poz. 690, z późn. zm.).
16. Rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 11 września 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (DzU z 2020 r., poz. 1609).
17. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 27 lutego 2015 r. w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej (DzU z 2015 r., poz. 376).
18. A. Pamuła, J. Papińska-Kacperek, „Inteligentne domy i inteligentne sieci energetyczne jako element infrastruktury Smart City”, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 721, Studia Informatica nr 29, 2012.
19. I. Vigna, R. Pernetti, W. Pasut, R. Lollini, „New domain for promoting energy efficiency: Energy Flexible Building Cluster”, „Sustainable Cities and Society”, 2018, Vol. 38, p. 526–533. 20. J. Marchwiński, K. Kurtz-Orecka, „Effect of photovoltaic installation power and façade glazing ratio on the energy performance of a nursery building”, „Engineering Construction & Architectural Management”, 2022, DOI:10.1108/ECAM-08-2021-0735.
20. K. Kurtz-Orecka, „Impact of technical systems efficiency and calculation method on evaluation of building energy performance and carbon emission”, „Ekonomia i Środowisko”, 4/2018, s. 176–188.
21. M. Klimczak, G. Bartnicki, „Possibility of reducing the costs of hot water distribution while maintaining the user’s comfort”, E3S Web of Conferences 44, 2018, 00067, DOI:10.1051/e3sconf/20184400067.
22. B. Bøhm, „Production and distribution of domestic hot water in selected Danish apartment buildings and institutions. Analysis of consumption, energy efficiency and the significance for energy design requirements of buildings”, „Energy Conversion and Management”, 67/2013, p. 152–159,
DOI:10.1016/j.enconman.2012.11.002.
23. D. Clements-Croome, „Intelligent buildings: design, management and operation”, Thomas Telford Publishing, London 2004.
24. J. Mikulik (red.), „Inteligentne budynki – informacja i bezpieczeństwo”, Wydawnictwo LIBRON, Kraków 2016.
25. E. Niezabitowska, „Budynek inteligentny”, t. I „Potrzeby użytkownika a standard budynku inteligentnego”, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2010.
26. A. Ożadowicz, „Analiza porównawcza dwóch systemów sterowania inteligentnym budynkiem: systemu europejskiego EIB/KNX oraz standardu amerykańskiego na bazie technologii Lon Works”, rozprawa doktorska, promotor: Z. Hanzelka, AGH, Kraków 2007.
27. F.Q. Molina, D.B. Yaguana, „Indoor Environmental Quality of Urban Residential Buildings in Cuenca – Ecuador: Comfort Standard”, „Buildings” 8/2018, p. 90, https://doi.org/10.3390/buildings8070090.
28. A. Mainka, E. Zajusz-Zubek, B. Kozielska, E. Brągoszewska, „Badanie zanieczyszczeń powietrza oddziałujących na dzieci w przedszkolu miejskim zlokalizowanym przy drodze o dużym natężeniu ruchu”, Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, „Inżynieria i Ochrona Środowiska”, 2015, t. 18, nr 1, s. 119–133.
29. H. Takizawa, „Impact of air pollution on allergic diseases”, „Korean J Intern Med.”, 2011 Sep; 26(3), p. 262–273, DOI:10.3904/kjim.2011.26.3.262.

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!

Komentarze

Powiązane

Redakcja miesięcznika IZOLACJE news Plan działania na rzecz szybszej dekarbonizacji i większego bezpieczeństwa energetycznego w Europie do 2030 r.

Plan działania na rzecz szybszej dekarbonizacji i większego bezpieczeństwa energetycznego w Europie do 2030 r. Plan działania na rzecz szybszej dekarbonizacji i większego bezpieczeństwa energetycznego w Europie do 2030 r.

Sektor ogrzewania i chłodzenia energią słoneczną uruchamia „Energising Europe with Solar Heat” – plan działania na rzecz energii słonecznej dla Europy, mający na celu przyspieszenie wysiłków na rzecz dekarbonizacji...

Sektor ogrzewania i chłodzenia energią słoneczną uruchamia „Energising Europe with Solar Heat” – plan działania na rzecz energii słonecznej dla Europy, mający na celu przyspieszenie wysiłków na rzecz dekarbonizacji ciepła i zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego poprzez masowe wdrażanie technologii energii słonecznej w europejskich budynkach i przemyśle.

Redakcja miesięcznika IZOLACJE news Transformacja sektora energetycznego Polski i pozostałych krajów UE do 2050 r.

Transformacja sektora energetycznego Polski i pozostałych krajów UE do 2050 r. Transformacja sektora energetycznego Polski i pozostałych krajów UE do 2050 r.

Przedstawiamy fragment Raportu powstałego na bazie analiz przeprowadzonych przez Zespół Centrum Analiz Klimatyczno-Energetycznych (CAKE) w IOŚ-PIB/KOBiZE zaprezentowanych w dokumencie pt. „Polska net-zero...

Przedstawiamy fragment Raportu powstałego na bazie analiz przeprowadzonych przez Zespół Centrum Analiz Klimatyczno-Energetycznych (CAKE) w IOŚ-PIB/KOBiZE zaprezentowanych w dokumencie pt. „Polska net-zero 2050: Transformacja sektora energetycznego Polski i UE do 2050 r.”1 Raport przedstawia kierunki zmian technologicznych, które są konieczne na drodze do wypełnienia celów ustanowionych w Europejskim Zielonym Ładzie2 wraz z oceną wpływu tych zmian na sektor wytwarzania energii elektrycznej i ciepła...

Wsparcie modernizacji budynków – przegląd dobrych praktyk europejskich

Wsparcie modernizacji budynków – przegląd dobrych praktyk europejskich Wsparcie modernizacji budynków – przegląd dobrych praktyk europejskich

W numerze 6/2022 miesięcznika IZOLACJE publikowaliśmy fragmenty Raportu Fali Renowacji przedstawiające luki we wsparciu modernizacji budynków w Polsce. W drugiej części przedstawiamy rozwiązania stosowane...

W numerze 6/2022 miesięcznika IZOLACJE publikowaliśmy fragmenty Raportu Fali Renowacji przedstawiające luki we wsparciu modernizacji budynków w Polsce. W drugiej części przedstawiamy rozwiązania stosowane w innych krajach europejskich.

mgr inż. Karol Kramarz Materiały wiążące w budownictwie – rys historyczny

Materiały wiążące w budownictwie – rys historyczny Materiały wiążące w budownictwie – rys historyczny

Materiały wiążące służą do mechanicznego zespalania poszczególnych elementów budowlanych. Natomiast głównym ich zadaniem jest równomierne przenoszenie nacisku warstw górnych na dolne budowle, ma to istotne...

Materiały wiążące służą do mechanicznego zespalania poszczególnych elementów budowlanych. Natomiast głównym ich zadaniem jest równomierne przenoszenie nacisku warstw górnych na dolne budowle, ma to istotne znaczenie, gdy następuje mała dokładność obróbki powierzchni elementów. Dokładność obróbki elementów w znacznym stopniu eliminuje powstawanie na powierzchni styku tych elementów obciążeń punktowych, następuje wtedy w sposób istotny zwiększenie wytrzymałości konstrukcji.

Jacek Sawicki news Zmiany w przepisach prawnych ustawy Prawo budowlane w powiązaniu z innymi ustawami

Zmiany w przepisach prawnych ustawy Prawo budowlane w powiązaniu z innymi ustawami Zmiany w przepisach prawnych ustawy Prawo budowlane w powiązaniu z innymi ustawami

26 lipca 2022 r. w Dzienniku Ustaw (poz. 1557) ukazał się tekst ustawy z dnia 7 lipca 2022 o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw.

26 lipca 2022 r. w Dzienniku Ustaw (poz. 1557) ukazał się tekst ustawy z dnia 7 lipca 2022 o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw.

Jacek Sawicki news Dziennik budowy po zmianach prawnych

Dziennik budowy po zmianach prawnych Dziennik budowy po zmianach prawnych

Dziennik budowy w przepisach prawa budowlanego przywołany został w art. 45 rozdziału 5 „Rozpoczęcie i prowadzenie robót budowlanych” i dotychczas prowadzono go w formie papierowej. Od 27 stycznia 2023...

Dziennik budowy w przepisach prawa budowlanego przywołany został w art. 45 rozdziału 5 „Rozpoczęcie i prowadzenie robót budowlanych” i dotychczas prowadzono go w formie papierowej. Od 27 stycznia 2023 r. będzie mógł być prowadzony także w formie elektronicznej zgodnie z zapisami ustawy z dnia 7 lipca 2022 o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, której tekst ukazał się 26 lipca 2022 r. w Dzienniku Ustaw (poz. 1557).

Jacek Sawicki news Książka obiektu budowlanego po zmianach

Książka obiektu budowlanego po zmianach Książka obiektu budowlanego po zmianach

Książka obiektu budowlanego (KOB) w formie papierowej w przepisach prawa budowlanego dotąd przywoływana była w art. 64 pkt. 1–4. Od 1 stycznia 2023 r. przepisy art. 64 pkt 1, 2 i 4 stracą ważność, a zastąpią...

Książka obiektu budowlanego (KOB) w formie papierowej w przepisach prawa budowlanego dotąd przywoływana była w art. 64 pkt. 1–4. Od 1 stycznia 2023 r. przepisy art. 64 pkt 1, 2 i 4 stracą ważność, a zastąpią je art. 60a–60r ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, której tekst ukazał się 26 lipca 2022 r. w Dzienniku Ustaw (poz. 1557).

Jacek Sawicki news Portal e-budownictwo – sprawniejszy proces budowlany

Portal e-budownictwo – sprawniejszy proces budowlany Portal e-budownictwo – sprawniejszy proces budowlany

Portal e-budownictwo w przepisach prawa budowlanego pojawia się w ustawie z dnia 7 lipca 2022 o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, której tekst ukazał się 26 lipca 2022 r. w...

Portal e-budownictwo w przepisach prawa budowlanego pojawia się w ustawie z dnia 7 lipca 2022 o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, której tekst ukazał się 26 lipca 2022 r. w Dzienniku Ustaw (poz. 1557). Przywołuje go zapis art. 71 w ust. 2b pkt 2, który stanowi, że „Zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części dokonuje się (…) w formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem portalu e-budownictwo”. I dalej rozbudowują go przepisy art. 79a–79k...

Jacek Sawicki news Ustawa Prawo budowlane (tekst ujednolicony; stan prawny po nowelizacji wg DzU poz. 1557 z dnia 26.07.2022 r. z późn. zmianami)

Ustawa Prawo budowlane (tekst ujednolicony; stan prawny po nowelizacji wg DzU poz. 1557 z dnia 26.07.2022 r. z późn. zmianami) Ustawa Prawo budowlane (tekst ujednolicony; stan prawny po nowelizacji wg DzU poz. 1557 z dnia 26.07.2022 r. z późn. zmianami)

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – stan prawny po ujednoliceniu tekstu ustawy na podstawie Obwieszczenia Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 grudnia 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego...

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – stan prawny po ujednoliceniu tekstu ustawy na podstawie Obwieszczenia Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 grudnia 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Prawo budowlane (DzU poz. 2351 z dnia 20.12.2021 r.) wraz ze zmianami: 1. Ustawa z dnia 17 grudnia 2021 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przedłużeniem realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (DzU poz. 88 z dnia 14.01.2022 r.); 2. Ustawa z dnia 7 lipca...

Redakcja miesięcznika IZOLACJE Transformacja sektora energetycznego Polski i pozostałych krajów UE do 2050 r. (cz. 2)

Transformacja sektora energetycznego Polski i pozostałych krajów UE do 2050 r. (cz. 2) Transformacja sektora energetycznego Polski i pozostałych krajów UE do 2050 r. (cz. 2)

Realizacja ambitnych celów polityki klimatycznej i dekarbonizacja gospodarki będzie prowadzić do głębokiej przebudowy polskiego sektora elektroenergetycznego, który wpływa na praktycznie wszystkie dziedziny...

Realizacja ambitnych celów polityki klimatycznej i dekarbonizacja gospodarki będzie prowadzić do głębokiej przebudowy polskiego sektora elektroenergetycznego, który wpływa na praktycznie wszystkie dziedziny gospodarki, w tym transport, ciepłownictwo, a także zaopatrzenie w energię zakładów przemysłowych. Jak powinna przebiegać modernizacja sektora i jakie technologie powinny być dominujące w perspektywie 2050 r.?

Przemysław Gogojewicz Przepisy przeciwpożarowe w ochronie osób i mienia

Przepisy przeciwpożarowe w ochronie osób i mienia Przepisy przeciwpożarowe w ochronie osób i mienia

Zgodnie z ustawą o ochronie przeciwpożarowej ochrona przeciwpożarowa polega na realizacji przedsięwzięć, mających na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub...

Zgodnie z ustawą o ochronie przeciwpożarowej ochrona przeciwpożarowa polega na realizacji przedsięwzięć, mających na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem.

Materiały prasowe Ekrany akustyczne – kiedy i gdzie je stawiać?

Ekrany akustyczne – kiedy i gdzie je stawiać? Ekrany akustyczne – kiedy i gdzie je stawiać?

Na podstawie jakich przepisów i dokumentów lokalizowane i budowane są ekrany akustyczne? Jakie warunki muszą być spełnione, aby mogły powstać, i kto wydaje stosowną decyzję?

Na podstawie jakich przepisów i dokumentów lokalizowane i budowane są ekrany akustyczne? Jakie warunki muszą być spełnione, aby mogły powstać, i kto wydaje stosowną decyzję?

news Jak segregować i przetwarzać odpady ze styropianu?

Jak segregować i przetwarzać odpady ze styropianu? Jak segregować i przetwarzać odpady ze styropianu?

Styropian to jeden z popularniejszych materiałów budowlanych i ociepleniowych, ale odpady ze styropianu to także cenny surowiec. Jak je segregować, by można było je przetworzyć i ponownie wykorzystać?

Styropian to jeden z popularniejszych materiałów budowlanych i ociepleniowych, ale odpady ze styropianu to także cenny surowiec. Jak je segregować, by można było je przetworzyć i ponownie wykorzystać?

mgr inż. Piotr Górak, dr inż. Sławomir Chłądzyński, mgr inż. Jarosław Gaudy Cementy niskoemisyjne w chemii budowlanej – zaprawy murarskie i tynkarskie

Cementy niskoemisyjne w chemii budowlanej – zaprawy murarskie i tynkarskie Cementy niskoemisyjne w chemii budowlanej – zaprawy murarskie i tynkarskie

Droga do neutralności klimatycznej całego sektora budowlanego opiera się na szeregu działań związanych z obniżeniem śladu węglowego wbudowanego i operacyjnego. W całym procesie należy brać pod uwagę wszystkie...

Droga do neutralności klimatycznej całego sektora budowlanego opiera się na szeregu działań związanych z obniżeniem śladu węglowego wbudowanego i operacyjnego. W całym procesie należy brać pod uwagę wszystkie potencjalne czynniki oraz źródła emisyjności, nawet te z pozoru niewielkie. Przemysł cementowy jest dostawcą cementu będącego jednym z surowców/półproduktów do wytwarzania suchych zapraw. W przypadku zapraw murarskich czy tynkarskich stosowanych na budowach ich zużycie w porównaniu np. do betonu...

Redakcja miesięcznika IZOLACJE Transformacja sektora energetycznego Polski i pozostałych krajów UE do 2050 r. (cz. 3)

Transformacja sektora energetycznego Polski i pozostałych krajów UE do 2050 r. (cz. 3) Transformacja sektora energetycznego Polski i pozostałych krajów UE do 2050 r. (cz. 3)

Cele polityki klimatycznej przyjęte w prezentowanych scenariuszach wymuszą zmiany w polskim systemie energetycznym, polegające na wykorzystywaniu zeroemisyjnych lub niskoemisyjnych technologii zamiast...

Cele polityki klimatycznej przyjęte w prezentowanych scenariuszach wymuszą zmiany w polskim systemie energetycznym, polegające na wykorzystywaniu zeroemisyjnych lub niskoemisyjnych technologii zamiast tych opartych na paliwach węglowych.

Jacek Sawicki Zmiany w przepisach ustawy o charakterystyce energetycznej budynków i prawa budowlanego

Zmiany w przepisach ustawy o charakterystyce energetycznej budynków i prawa budowlanego Zmiany w przepisach ustawy o charakterystyce energetycznej budynków i prawa budowlanego

W Dzienniku Ustaw z dnia 27 października 2022 r., poz. 2206 zamieszczono tekst ustawy z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy – Prawo budowlane.

W Dzienniku Ustaw z dnia 27 października 2022 r., poz. 2206 zamieszczono tekst ustawy z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy – Prawo budowlane.

Redakcja miesięcznika IZOLACJE Transformacja sektora energetycznego Polski i pozostałych krajów UE do 2050 r. (cz. 4)

Transformacja sektora energetycznego Polski i pozostałych krajów UE do 2050 r. (cz. 4) Transformacja sektora energetycznego Polski i pozostałych krajów UE do 2050 r. (cz. 4)

Postępująca dekarbonizacja polskiego sektora elektroenergetycznego, w perspektywie 2050 r., prowadzić będzie do jego kompletnego przemodelowania. Całkowitej zmianie ulegnie struktura mocy i produkcji energii...

Postępująca dekarbonizacja polskiego sektora elektroenergetycznego, w perspektywie 2050 r., prowadzić będzie do jego kompletnego przemodelowania. Całkowitej zmianie ulegnie struktura mocy i produkcji energii elektrycznej. Co zakładają możliwe scenariusze realizacji wyzwań, jakie stoją przed Polską i krajami UE w kontekście wdrożenia pakietu „Fit for 55”?

Sebastian Malinowski Narzędzia dla projektantów

Narzędzia dla projektantów Narzędzia dla projektantów

Wszelkie prace budowlane wymagają zastosowania odpowiednio dobranych zamocowań. Architekci, inżynierowie, konstruktorzy i wykonawcy są podczas pracy wspomagani przez wyspecjalizowane aplikacje komputerowe....

Wszelkie prace budowlane wymagają zastosowania odpowiednio dobranych zamocowań. Architekci, inżynierowie, konstruktorzy i wykonawcy są podczas pracy wspomagani przez wyspecjalizowane aplikacje komputerowe. Narzędzia te pozwalają precyzyjnie obliczać i dobierać typy mocowań do różnych rodzajów podłoża.

Szacowanie śladu węglowego budynków

Szacowanie śladu węglowego budynków Szacowanie śladu węglowego budynków

Niniejszy raport powstał w ramach projektu #BuildingLife prowadzonego przez World Green Building Council (WorldGBC), sfinansowanego przez Laudes Foundation i IKEA Foundation. Jednocześnie opracowanie to...

Niniejszy raport powstał w ramach projektu #BuildingLife prowadzonego przez World Green Building Council (WorldGBC), sfinansowanego przez Laudes Foundation i IKEA Foundation. Jednocześnie opracowanie to jest kontynuacją publikacji „Zerowy ślad węglowy budynków. Mapa drogowa dekarbonizacji budownictwa do roku 2050”, która powstała dzięki wsparciu Specjalnego Funduszu Akcjonariuszy Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju (EBOiR).

inż. Joanna Nowaczyk Cyfryzacja budownictwa – czy producenci materiałów budowlanych mogą wspierać rozwój technologii BIM?

Cyfryzacja budownictwa – czy producenci materiałów budowlanych mogą wspierać rozwój technologii BIM? Cyfryzacja budownictwa – czy producenci materiałów budowlanych mogą wspierać rozwój technologii BIM?

W ostatnich latach zauważalny jest rozwój (a także wzrost znaczenia) technologii cyfrowych. Świat, przemysł, a także i biznes ewoluują, czerpiąc korzyści z nowych rozwiązań. Dodatkowo sytuacja na świecie,...

W ostatnich latach zauważalny jest rozwój (a także wzrost znaczenia) technologii cyfrowych. Świat, przemysł, a także i biznes ewoluują, czerpiąc korzyści z nowych rozwiązań. Dodatkowo sytuacja na świecie, będąca wynikiem pandemii, spowodowała, że zachodzące zmiany uległy przyspieszeniu. Wzrosła liczba spotkań w świecie wirtualnym, a wiele zagadnień dostosowano w sposób umożliwiający ich realizację online. Pomimo tego, że obecnie obostrzenia wynikające z pandemii COVID-19 zostały znacząco złagodzone,...

Materiały prasowe news Rynek silikatów – 10 lat rozwoju

Rynek silikatów – 10 lat rozwoju Rynek silikatów – 10 lat rozwoju

Wdrażanie nowych rozwiązań w branży budowlanej wymaga czasu oraz dużego nakładu energii. Polski rynek nie jest zamknięty na innowacje, jednak podchodzi do nich z ostrożnością i ocenia przede wszystkim...

Wdrażanie nowych rozwiązań w branży budowlanej wymaga czasu oraz dużego nakładu energii. Polski rynek nie jest zamknięty na innowacje, jednak podchodzi do nich z ostrożnością i ocenia przede wszystkim pod kątem korzyści – finansowych, wykonawczych czy wizualnych. Producenci materiałów budowlanych, chcąc dopasować ofertę do potrzeb i wymagań polskich inwestycji, od wielu lat kontynuują pracę edukacyjną, legislacyjną oraz komunikacyjną z pozostałymi uczestnikami procesu budowlanego. Czy działania te...

Redakcja miesięcznika IZOLACJE news Międzynarodowe Targi Budownictwa i Architektury BUDMA 2023

Międzynarodowe Targi Budownictwa i Architektury BUDMA 2023 Międzynarodowe Targi Budownictwa i Architektury BUDMA 2023

Ponad 600 firm z 26 krajów, udział kupców i inwestorów z czterech kontynentów, blisko 30 konferencji, pokazów i warsztatów – tak w liczbach można podsumować 31. edycję targów BUDMA 2023, które odbywały...

Ponad 600 firm z 26 krajów, udział kupców i inwestorów z czterech kontynentów, blisko 30 konferencji, pokazów i warsztatów – tak w liczbach można podsumować 31. edycję targów BUDMA 2023, które odbywały się w dniach 31.01–3.02.2023 r.

Jacek Sawicki news Prowadzenie Książki Obiektu Budowlanego po 1 stycznia 2023 r.

Prowadzenie Książki Obiektu Budowlanego po 1 stycznia 2023 r. Prowadzenie Książki Obiektu Budowlanego po 1 stycznia 2023 r.

W Dzienniku Ustaw z dnia 27 grudnia 2022 roku, poz, 2778, zamieszczono rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 15 grudnia 2022 r. w sprawie książki obiektu budowlanego oraz systemu Cyfrowa...

W Dzienniku Ustaw z dnia 27 grudnia 2022 roku, poz, 2778, zamieszczono rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 15 grudnia 2022 r. w sprawie książki obiektu budowlanego oraz systemu Cyfrowa Książka Obiektu Budowlanego. Tym samym zrealizowany został zapis art. 60r ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 1557 z dnia 26 lipca 2022 r.).

Jacek Sawicki news Dziennik budowy i system Elektronicznego Dziennika Budowy w 2023 r.

Dziennik budowy i system Elektronicznego Dziennika Budowy w 2023 r. Dziennik budowy i system Elektronicznego Dziennika Budowy w 2023 r.

W Dzienniku Ustaw z dnia 9 stycznia 2023 roku, poz. 45, ukazało się rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 22 grudnia 2022 r. w sprawie dziennika budowy oraz systemu Elektroniczny Dziennik...

W Dzienniku Ustaw z dnia 9 stycznia 2023 roku, poz. 45, ukazało się rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 22 grudnia 2022 r. w sprawie dziennika budowy oraz systemu Elektroniczny Dziennik Budowy, stanowiące ustawowe wypełnienie zapisu art. 47u ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (DzU z 2021 r. poz. 2351, z późn. zm.), który wprowadziła ustawa z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 1557 z dnia 26 lipca 2022 r., art....

Wybrane dla Ciebie

Pokrycia ceramiczne na każdy dach »

Pokrycia ceramiczne na każdy dach » Pokrycia ceramiczne na każdy dach »

Oblicz izolacyjność cieplną ścian, podłóg i dachów »

Oblicz izolacyjność cieplną ścian, podłóg i dachów » Oblicz izolacyjność cieplną ścian, podłóg i dachów »

Styropian na wiele sposobów »

Styropian na wiele sposobów » Styropian na wiele sposobów »

Systemowe ocieplenia, by przyspieszyć tempo prac » »

Systemowe ocieplenia, by przyspieszyć tempo prac » » Systemowe ocieplenia, by przyspieszyć tempo prac » »

Nowoczesne izolowanie pianą poliuretanową »

Nowoczesne izolowanie pianą poliuretanową » Nowoczesne izolowanie pianą poliuretanową »

Zanim zaczniesz budowę, zrób ekspertyzę »

Zanim zaczniesz budowę, zrób ekspertyzę » Zanim zaczniesz budowę, zrób ekspertyzę »

Panele grzewcze do ścian i sufitów »

Panele grzewcze do ścian i sufitów » Panele grzewcze do ścian i sufitów »

Płynne membrany do uszczelniania dachów »

Płynne membrany do uszczelniania dachów » Płynne membrany do uszczelniania dachów »

Termomodernizacja na krokwiach dachowych »

Termomodernizacja na krokwiach dachowych » Termomodernizacja na krokwiach dachowych »

Podpowiadamy, jak wybrać system ociepleń

Podpowiadamy, jak wybrać system ociepleń Podpowiadamy, jak wybrać system ociepleń

Uszczelnianie fundamentów »

Uszczelnianie fundamentów » Uszczelnianie fundamentów »

Prawidłowe wykonanie elewacji w systemie ETICS to jakość, żywotność i estetyka »

Prawidłowe wykonanie elewacji w systemie ETICS to jakość, żywotność i estetyka » Prawidłowe wykonanie elewacji w systemie ETICS to jakość, żywotność i estetyka »

Copyright © 2004-2019 Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, nr KRS: 0000537655. Wszelkie prawa, w tym Autora, Wydawcy i Producenta bazy danych zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów zabronione. Korzystanie z serwisu i zamieszczonych w nim utworów i danych wyłącznie na zasadach określonych w Zasadach korzystania z serwisu.
Portal Budowlany - Izolacje.com.pl

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.izolacje.com.pl. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.izolacje.com.pl oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.