Najważniejsze parametry farb wewnętrznych
Jakimi kryteriami kierować się przy wyborz farby wewnętrznej?
www.pixabay.com
Malowanie jest najłatwiejszym sposobem na zmianę wystroju wnętrza, dlatego coraz częściej odświeżamy swoje domy i mieszkania właśnie w ten sposób. Rośnie popularność malowania, a co za tym idzie – oferta produktowa. Warto wiedzieć, jakimi kryteriami się kierować przy wyborze odpowiedniej farby wewnętrznej.
Zobacz także
Fabryka Styropianu ARBET Ocieplenie na ociepleniu – termomodernizacja według nowych wymagań
W związku z potrzebą renowacji wielu obiektów budowanych przed laty najczęściej przeprowadza się ponowne docieplanie ocieplonych wcześniej ścian zewnętrznych. Wobec obowiązujących obecnie standardów energooszczędności...
W związku z potrzebą renowacji wielu obiektów budowanych przed laty najczęściej przeprowadza się ponowne docieplanie ocieplonych wcześniej ścian zewnętrznych. Wobec obowiązujących obecnie standardów energooszczędności w starych budynkach konieczne jest bowiem zwiększenie izolacyjności przegród lub naprawa istniejącego ocieplenia.
Rockwool Polska Fala renowacji szansą na rozwój Polski po pandemii – debata w ramach kampanii Szóste paliwo
Opublikowana w listopadzie 2020 r. strategia na rzecz fali renowacji ma na celu poprawę charakterystyki energetycznej budynków. Poprzez zwiększenie wskaźnika renowacji, co najmniej dwukrotnie w ciągu najbliższych...
Opublikowana w listopadzie 2020 r. strategia na rzecz fali renowacji ma na celu poprawę charakterystyki energetycznej budynków. Poprzez zwiększenie wskaźnika renowacji, co najmniej dwukrotnie w ciągu najbliższych dziesięciu lat, nastąpi poprawa jakości życia osób mieszkających w Europie i zmniejszy się skala emisji gazów cieplarnianych, a także podniesie się poziom ponownego użycia i recyklingu materiałów.
mgr inż. Wojciech Adamik Nowoczesne rozwiązania do walki z hałasem – kompozyt AKU-PRTM
Postęp w budownictwie trwa w najlepsze – nowe domy, fabryki czy też obiekty użyteczności publicznej są wykonywane z materiałów o lepszej izolacyjności termicznej, co przekłada się na mniejsze koszty utrzymania...
Postęp w budownictwie trwa w najlepsze – nowe domy, fabryki czy też obiekty użyteczności publicznej są wykonywane z materiałów o lepszej izolacyjności termicznej, co przekłada się na mniejsze koszty utrzymania obiektu. Niestety czasem zapomina się o izolacji akustycznej, a wymagania normowe często są niewystarczające. Efektem jest to, że zza ściany słyszymy sąsiada, przeszkadza nam jego włączone radio lub telewizor, a w zakładzie pracy hałas przenika do chronionych pomieszczeń.
Nazewnictwo farb
Farby do malowania ścian i sufitów to głównie produkty emulsyjne, czyli układy o dyspersji wodnej, w skład której wchodzą:
- rozcieńczalnik (woda),
- wypełniacze mineralne (np. biel tytanowa), które odpowiadają za poziom krycia farby, gęstość i odporność mechaniczną,
- spoiwo w postaci polimerów, które odpowiadają za trwałość powłoki; im większa zawartość spoiwa w składzie farby, tym powłoka jest trwalsza i bardziej odporna na szorowanie,
- pigmenty, inaczej substancje barwne, które odpowiadają za kolor powłoki; warto przy tym wiedzieć, że wysoka zawartość pigmentów w intensywnych kolorach odbywa się kosztem zawartości bieli tytanowej, co może niekorzystnie wpływać na krycie powłoki,
- dodatki uszlachetniające, jak np. ceramiczne czy tytanowe, które służą do podniesienia parametrów farby, np. zwiększenia odporności na wodę, utrwalenia barwy, poprawy odporności na szorowanie czy zapewnienia paroprzepuszczalności.
Rodzaje farb
Jest wiele różnych nazw i określeń dotyczących farb, ale nazwa farby pochodzi od nazwy zastosowanego spoiwa (polimeru) lub nazwy dodatków uszlachetniających. Mogą to być więc dyspersje akrylowe, lateksowe, winylowe, silikonowe i silikatowe, a nazwę określa spoiwo, którego w danej farbie jest ilościowo najwięcej.
Wewnątrz pomieszczeń stosuje się najczęściej emulsje akrylowe lub akrylowo-lateksowe (nazywane lateksowymi) z uwagi na łatwość aplikacji i właściwości użytkowe – cechują się dobrym kryciem, szybkim schnięciem i trwałą, paroprzepuszczalną powłoką. Farba lateksowa jest zwykle odporniejsza na ścieranie i zmywanie, a dodatkowo na rynku są dostępne również jej odmiany z dodatkowymi składnikami, np. z dodatkiem ceramicznych drobinek (stąd nazwa farba ceramiczna) lub o właściwościach tytanowych (stąd nazwa farba tytanowa), zapewniających wyjątkową wytrzymałość mechaniczną i odporność na przetarcia.
Parametry farb
Odporność na zmywanie (szorowanie)
Odporność powłoki jest jednym z kluczowych parametrów wyboru farb do wnętrz i zależy od jakości spoiwa zawartego w farbie. Choć wiele farb oznaczanych jest jako zmywalne (lekko zwilżoną ściereczką) lub wręcz szorowalne (myte na mokro) o ich faktycznej odporności informuje europejska norma PN-EN 13300, która wprowadza podział na pięć klas (TABELA 1).
TABELA 1. Klasy farb wewnętrznych według normy PN-EN 13300 (w zależności od ubytku grubości startej powłoki po odpowiedniej ilości cyklów)
Klasa 1 oznacza najwyższy parametr odporności, z kolei oznaczenie 5 świadczy o słabej właściwości farby. Natomiast polska norma PN-C 81914 dzieli farby na 3 klasy (TABELA 2).
TABELA 2. Rodzaje farby według normy PN-C 81914
Warto umieć rozszyfrować oznaczenia przy wyborze farby, by nie kierować się jedynie hasłem umieszczonym na opakowaniu: „odporna na szorowanie”. W praktyce czyścić na mokro można jedynie powłoki farb z klasy I i II. Co więcej, odporność na zmywanie stała się już dla inwestorów warunkiem koniecznym i przywiązują oni już większą uwagę do odporności powłoki malarskiej na plamy i zabrudzenia. Stąd w I klasie odporności pojawia się coraz więcej nowych farb z kategorii plamoodpornych czy odpornych na przetarcia mechaniczne.
Stopień połysku
Przy wyborze farby do malowania wnętrz inwestorzy zwracają uwagę na kolor oraz cechy użytkowe, takie jak wspomniana odporność na zmywanie i szorowanie. Jest jednak jeszcze jeden ważny parametr, który wpływa na efekt wymalowania i ocenę pracy malarza. To rodzaj wykończenia, czyli stopień połysku.
Stopień połysku to parametr odpowiedzialny za odbijanie światła. Wpływa więc na wygląd pomalowanej powierzchni, ale również na jej trwałość i odporność. Wybierać możemy spośród wielu możliwości, począwszy od głębokiego matu aż do wysokiego połysku.
Skala połysku farb:
- głęboki mat – od 0 do 5,
- mat – od 6 do 10,
- półmat – od 11 do 35,
- półpołysk – od 36 do 60,
- połysk – od 61 do 80,
- wysoki połysk – powyżej 80.
Farba o wykończeniu matowym doskonale pokrywa nawet nierówną powierzchnię i sprawia, że każdy kolor prezentuje się subtelnie i elegancko. Dzieje się tak, ponieważ tworzona przez farby powłoka odbija światło w sposób rozproszony i dzięki czemu skutecznie maskuje drobne nierówności ścian. Matowa powierzchnia intensywnych kolorów może być jednak mniej odporna na wybłyszczanie. Ale w przypadku najwyższej jakości receptur tytanowych lub ceramicznych nawet intensywne kolory w matowym wykończeniu są wyjątkowo odporne na szorowanie i wybłyszczanie. Oprócz ścian, farby matowe są też polecane do wymalowywania sufitów – dzięki nim możliwe jest osiągnięcie gładkiej płaszczyzny, bez refleksów światła i konieczności wyjątkowo precyzyjnej aplikacji farby.
Farby o wykończeniu satynowym (inaczej półmat lub półpołysk) gwarantują trwałą powłokę z lekkim połyskiem. Większe odbicie światła rozświetla i optycznie powiększa powierzchnię, ale jednocześnie uwypukla niedoskonałości na ścianie lub suficie, dlatego zanim zastosujemy farbę o zwiększonym stopniu połysku, odpowiednio przygotujmy powierzchnię. Inaczej każde załamanie światła na danej powierzchni będzie widoczne.
Krycie, wydajność farb i łatwości aplikacji
Informacja o wydajności jest jednym z ważniejszych kryteriów wyboru emulsji – oznacza się ją w m2, jakie można pomalować jednym litrem farby. To ważny parametr zarówno dla inwestora, jak i dla profesjonalisty. Należy przy tym pamiętać, że są to jednak wartości orientacyjne, rzeczywista siła krycia zależy między innymi od rodzaju podłoża, narzędzi i warunków atmosferycznych panujących w pomieszczeniu.
Większość dostępnych na rynku farb ma deklarowaną wydajność od 10 do 14 m2/l. Trzeba jednak tutaj pamiętać, że współczynnik ten odnosi się do sytuacji, w której nanosi się jedną warstwę emulsji. W praktyce – dla uzyskania pełnego efektu kolorystycznego – zaleca się najczęściej aplikację dwóch warstw, co oznacza, że deklarowaną wydajność należy podzielić przez ilość warstw. Co ważne, na wydajność duży wpływ ma chłonność podłoża, a niezagruntowana ściana bywa bardzo chłonna, co powoduje większe zużycie produktu. Podobna zależność jest w przypadku struktury podłoża: im jest ono gładsze, tym wydajność jest większa.
Z uwagi na szybkość i jakość pracy profesjonalisty bardzo ważnym kryterium jest siła krycia i odpowiednia (tiksotropowa) konsystencja farby, która wpływa na łatwość aplikacji. Jeśli farba ma odpowiednią konsystencję, łatwo się rozprowadza i nie chlapie. Ma to ogromny wpływ na komfort pracy, czas malowania oraz ilość utraconej farby.
Na siłę krycia wpływ ma kolor farby – im jaśniejszy kolor farby, tym lepsze krycie. Ma to związek z dużą zawartością bieli tytanowej, która sprawia, że farba bardzo dobrze kryje. W przypadku intensywnych kolorów zwiększa się ilość pigmentów kosztem bieli tytanowej.
Czas schnięcia
Parametr ten określa, ile czasu potrzeba do osiągnięcia tzw. stanu pyłosuchości, ale pełne wyschnięcie powłoki trwa znacznie dłużej niż 24 godziny. Nie chodzi o wyparowanie wody, ale o zachodzące wiązanie drobin dyspersji błonotwórczej. Przy temperaturze około 23° i wilgotności powietrza rzędu 50% proces ten trwa nawet do 4 tygodni. Dopiero po tym czasie można mówić o pełnej odporności powłoki na szorowanie. Optymalne warunki pogodowe mają też duże znaczenie dla aplikacji farby oraz estetyki wykończenia.
Wybór właściwej farby
Dla profesjonalistów wybór farby ma bezpośredni wpływ na szybkość i jakość wykonanej usługi malarskiej. Warto wybrać więc farby o dużej sile krycia, odpowiedniej konsystencji, ułatwiającej malowanie, o wykończeniu matowym lub półmatowym, bo podłoże nie musi być idealnie gładkie. Nie zapominajmy przy tym o najważniejszych kryteriach dla inwestora – piękny kolor, gładka i trwała powierzchnia, odporna na zabrudzenia i którą łatwo utrzymać w czystości. Dlatego powinniśmy dobierać farbę pod konkretne przeznaczenie.
Farba a pomieszczenie
Do sufitów, ale również ścian w mało używanych pomieszczeniach wystarczą farby akrylowe lub akrylowo-lateksowe.
Tam, gdzie toczy się domowe życie, a zwłaszcza w pomieszczeniach często eksploatowanych jak salon, pokój dziecięcy, jadalnia, przedpokój, korytarz czy hol, sprawdzi się farba lateksowa o najwyższej odporności powłoki nie tylko szorowanie, ale również na zabrudzenia i uszkodzenia mechaniczne.
Do kuchni, łazienki czy pralni, czyli tam gdzie jest wyższa wilgotność i większa potrzeba ochrony powłoki, najlepiej użyć farby lateksowej specjalnie przeznaczonej do tego typu pomieszczeń. Poza tym, że charakteryzuje się ona wyższą odpornością na zmywanie, tworzy powłoki odporne na grzyby pleśniowe (łazienka) lub zabrudzenia i działanie wilgoci (kuchnia).
