Sposoby osuszania zawilgoconych budynków – podstawy i planowanie

***

Artykuł dotyczy planowania sposobów osuszania zawilgoconych budynków. Wymieniono metody zlokalizowania źródła zawilgocenia, a także elementy, które powinna zawierać koncepcja renowacji. Objaśniono, na czym dokładnie polega proces suszenia. Omówiono specyfikę osuszania naturalnego i sztucznego.

Methods of drying damp buildings – basics and planning 

The article concerns planning methods for drying damp areas buildings. Methods for locating the source of moisture are listed, as well as the elements that the renovation concept should 

include. It was explained what exactly the drying process is. The specificity of natural and artificial drying was discussed. 

***

Krokiem, jaki należy bezwzględnie wykonać przed rozpoczęciem usuwania nadmiaru wilgoci, jest odcięcie (likwidacja) źródła zawilgocenia. W sytuacji, gdy źródłem takim jest miejscowy przeciek (jeden lub wiele), należy zlokalizować miejsce nieszczelności. W tym celu można zastosować takie metody jak (wybór zależy od specyfiki uszkodzenia) [2]:

• procedury wizualne (np. metoda barwnikowa),
• metody akustyczne – rury bada się pod kątem szumów przepływu i odpływu za pomocą urządzenia nasłuchowego,
• metoda wykrywania gazu – przewody wypełniane są gazem znacznikowym (95% azotu/5% wodoru lub helu), a dotknięty obszar jest badany za pomocą czujnika: gaz (wodór lub hel) ulatniający się w miejscu nieszczelności generuje na urządzeniu sygnał akustyczny i optyczny,
• detekcja podczerwieni/termografia – określanie różnic temperatury, które mogą być wykorzystane do lokalizacji nieszczelności (w tym przypadku pomocne może okazać się równoczesne zastosowanie metody pomiaru różnicy ciśnień),
• kontrola wideoskopem – wizualna kontrola stanu rur i kanałów wewnątrz (jeżeli nie widać żadnych uszkodzeń, można umieścić pęcherze blokujące lub poduszki, napełnić przewód i sprawdzić, czy nie ma przecieków).

W przypadku wystąpienia szkód spowodowanych wodą (szczególnie tych gwałtownych) często można podjąć natychmiastowe działania naprawcze. Obejmują one wszystkie środki, za pomocą których można:

• zapobiec lub ograniczyć dalsze wnikanie wilgoci (np. poprzez wyłączenie dopływu wody w przypadku uszkodzenia rury lub awaryjne uszczelnienie w przypadku uszkodzenia podzespołów, bieżące usuwanie wyciekającej wody),
• ułatwić suszenie, np. otwierając wszystkie okna (w celu wymiany wilgotnego powietrza na suche) do momentu rozpoczęcia technicznego procesu suszenia (należy uwzględnić warunki pogodowe).

Przed przystąpieniem do osuszania zawilgoconych budynków należy ocenić skalę uszkodzeń. Bez znajomości źródła zawilgocenia elementów lub konstrukcji nie jest bowiem możliwe przeprowadzenie ukierunkowanego i skutecznego osuszania. W każdym przypadku należy uwzględnić następujące elementy:

• struktura uszkodzonych elementów, w tym wszelkie istniejące warstwy uszczelniające,
• wykończenie powierzchni (płytki, tynki, powłoki itp.),
• istniejące instalacje (np. elektryczne, grzewcze, wodne) i ich umiejscowienie,
• specyficzne dla danego materiału cechy wpływające na wybór procesu.

W trakcie oględzin zawilgoconego obiektu należy wykonać szkic pomieszczeń wraz z inwentaryzacją uszkodzeń oraz sporządzić dokumentację fotograficzną. O ile to możliwe (i uzyskano zgodę zarządcy, a w przypadku budynków zabytkowych – konserwatora zabytków), wskazane jest wykonanie otworów kontrolnych w zawilgoconych elementach. Otwory wykonuje się w celu przeprowadzenia oceny wizualnej i/lub przeprowadzenia odpowiednich pomiarów, tj. aby rozpoznać strukturę (układ warstw) przegrody i na tej podstawie móc zinterpretować zmierzone wartości. Jeżeli otwory takie mają być wykorzystywane do pomiaru wilgotności, należy zminimalizować wytwarzanie ciepła podczas ich wykonywania – w przeciwnym wypadku pomiar należy opóźnić do momentu, aż temperatura i wilgotność w punkcie pomiaru powrócą do stałego poziomu. W przypadku konstrukcji podłogowych, w celu określenia rozkładu wilgoci, pomiary można również wykonać wzdłuż pasa krawędziowego, stosując izolowane płaskie elektrody. Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku jastrychów z ogrzewaniem podłogowym (wodnym lub elektrycznym).

Dowiedz się więcej o osuszaniu naturalnym i sztucznym

Literatura

1. WTA Merkblatt 6-15-13/D, „Technische Trocknung durchfeuchteter Bauteile. Teil 1: Grundlagen”.
2. WTA Merkblatt 6-16-19/D, „Technische Trocknung durchfeuchteter Bauteile: Planung, Ausführung und Kontrolle”.
3. Monczyński B., „Pomiary wilgotności w diagnostyce obiektów budowlanych – metoda higrometryczna”, „IZOLACJE” 5/2024, 64–67.
4. Monczyński B., „Pomiary wilgotności w diagnostyce obiektów budowlanych – metody bezwzględne”, „IZOLACJE” 3/2024, 142–148.
5. Monczyński B., „Pomiary wilgotności w diagnostyce obiektów budowlanych – względne metody elektryczne”, „IZOLACJE” 4/2024, 100–105.
6. Monczyński B., „Pomiary wilgotności w diagnostyce obiektów budowlanych – metody niszowe”, „IZOLACJE” 7/8/2024, 100–105.
7. Strumiłło C., „Podstawy teorii i techniki suszenia”, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1975.
8. Weber J., „Bauteiltrocknung in der Altbausanierung” [w:] Weber J., Hafkesbrink V. (red.) „Bauwerksabdichtung in der Altbausanierung. Verfahren und juristische Betrachtungsweise”, Springer Vieweg, Wiesbaden 2018, 193–214.
9. Karyś J., „Sposoby osuszania budynków” [w:] Ważny J., Karyś J. (red.) „Ochrona budynków przed korozją biologiczną”, Arkady, Warszawa 2001, 256–279.
10. Monczyński B., „Zasolenie budynków i sposoby jego określania na potrzeby diagnostyki budowli”, „IZOLACJE” 3/2019, 96–101.
11. Magott C., Rokiel M., „Sposoby wykonywania izolacji wtórnych i osuszanie budynków” [w:] Karyś J. (red.), „Ochrona przed wilgocią i korozją biologiczną w budownictwie,” Grupa MEDIUM, Warszawa 2014, 248–293.
12. Monczyński B., „Transport wody w postaci ciekłej w porowatych materiałach budowlanych”, „IZOLACJE” 2/2020, 90–92.