Izolacje.com.pl

Zaawansowane wyszukiwanie

Cele oraz kontrola renowacji antypleśniowej w zawilgoconych pomieszczeniach

Objectives and control of anti-mold renovation in damp spaces

FOT. Przykład ekstremalnego porażenia biologicznego przegród wewnętrznych budynku; fot.: B. Monczyński
FOT. Przykład ekstremalnego porażenia biologicznego przegród wewnętrznych budynku; fot.: B. Monczyński

Grzyby strzępkowe, nazywane również grzybami mikroskopowymi lub pleśniowymi, a potocznie pleśnią, stanowią dużą i zróżnicowaną morfologicznie grupę drobnoustrojów należących do królestwa Fungi [1]. Pleśnie występują powszechnie w środowisku naturalnym, wykazując przy tym niezwykłą zdolność przystosowania się do warunków otoczenia, co sprawia, że mogą kolonizować różne podłoża, w tym również materiały wykorzystywane w budownictwie.

Zjawisko związane z zasiedleniem przez grzyby pleśniowe powierzchni przegród i elementów budynków określane jest jako biodeterioracja – pod terminem tym należy rozumieć utratę właściwości użytkowych obiektu budowlanego w wyniku aktywności czynników biologicznych, a także emisji do powietrza zarodników, fragmentów grzybni oraz produktów metabolizmu grzybów, czyli mikotoksyn oraz związków lotnych. Porażenie budynku grzybami pleśniowymi niesie zatem za sobą nie tylko degradację budynku, ale przede wszystkim czynnik zagrożenia dla przebywających w nim ludzi, podrażniając drogi oddechowe, wywołując alergię, a nawet działając rakotwórczo [23].

O czym przeczytasz w artykule:

  • Czym są pleśnie, jaki jest ich wpływ na materiały budowlane i zdrowie człowieka
  • Czynniki wpływające na rozwój pleśni
  • Ocena mykologiczna budynku
  • Uwagi o zwalczaniu pleśni
W artykule przedstawiono podział grzybów pleśniowych oraz wymieniono warunki sprzyjające rozwojowi grzybów pleśniowych w budynku. Opisano cele renowacji antypleśniowej.

Objectives and control of anti-mold renovation in damp spaces

The article presents the division of mould fungi and lists the conditions conducive to the development of mold fungi in the building. The objectives of anti-mold renovation are described.

O rozwoju (lub jego braku) grzybów pleśniowych w budynku decydują takie czynniki jak [1]:

  • zakres temperatury,
  • odczyn pH podłoża oraz odporność na substancje chemiczne
  • zapotrzebowanie na substancje odżywcze,
  • stosunek do tlenu,
  • wilgotność podłoża.

Choć grzyby pleśniowe wykazują wzrost w bardzo szerokim spektrum temperatury (od –12 do +60°C), większość gatunków należy do grupy drobnoustrojów określanych jako mezofile, czyli organizmów, których optymalna temperatura wzrostu mieści się w tym samym zakresie co temperatura komfortu cieplnego w mieszkaniach (TABELA 1). W większym stopniu są też wrażliwe na bardzo wysoką niż bardzo niską temperaturę [2].

tab1 hydroizopedia

TABELA 1. Podział drobnoustrojów pod względem temperatur kardynalnych [1]

Pleśnie wykazują dużą tolerancję na odczyn pH środowiska. Najlepsze warunki do ich rozwoju, jako organizmów acidofilnych, zapewnia środowisko lekko kwasowe (pH w zakresie od 5 do 6). Niektóre gatunki mogą się jednak rozwijać w szerokim zakresie wartości pH (od 1 do 10). Dopiero wartość pH powyżej 10 (np. tynki i farby wapienne) uniemożliwia wzrost tych organizmów [1, 3].

Jako organizmy oligotroficzne charakteryzują się niewielkimi wymaganiami pokarmowymi. Większość z nich należy do grupy saprofitów, tj. wykorzystuje martwą tkankę organiczną. Jednak już jej niewielka ilość (przy odpowiedniej wilgotności oraz temperaturze) jest wystarczająca do zainicjowania wzrostu – w budynkach znajdują jej odpowiednią ilość w postaci materii organicznej zawartej w kurzu, a także składników materiałów budowlanych i wykończeniowych [2].

Pleśnie należą do organizmów tlenowych, co objawia się ich powierzchniowym rozwojem na bardzo zróżnicowanych podłożach (zarówno płynnych, jak i stałych). Ich strzępki mogą penetrować w głąb podłoża, niemniej jedynie wówczas, gdy jego struktura jest odpowiednio porowata, względnie uszkodzona. Istnieją gatunki, które tolerują niedobór tlenu w środowisku (mogą zatem przetrwać w głębszych warstwach materiałów technicznych), większość pleśni jest jednak wrażliwa na wysokie stężenie dwutlenku węgla [1, 2].

Kluczowym elementem determinującym rozwój grzybów pleśniowych w budynkach jest zawartość wody w środowisku [1], przy czym na powstawanie i kiełkowanie zarodników oraz wzrost grzybni pleśni w największym stopniu wpływa zawilgocenie podłoża [37]. Jednak to nie całkowita wilgotność materiału jest decydująca, a woda „swobodnie dostępna dla pleśni”. Jest to woda zawarta w porach oraz na powierzchni elementu, która nie jest związana przez np. sole [8].

tab2 hydroizopedia

TABELA 2. Podział grzybów pleśniowych ze względu na minimalną aktywność wody [1, 2]

Dla tej wody swobodnej mikrobiolodzy posługują się pojęciem aktywności wody, wyrażanym przez współczynnik αw. Jest on definiowany jako iloraz ciśnienia pary wodnej w lub na materiale stanowiącym pożywkę grzybów pleśniowych (pD) i ciśnienia nasyconej pary wodnej (ps) w tej samej temperaturze [1, 8]:

W stanie równowagi aktywność wody można wyrazić poprzez wilgotność względną. Jednakże w przeciwieństwie do wilgotności względnej, która wyrażana jest w procentach, wartość współczynnika aw odnosi się do stanu nasycenia (wartości równej 1). Na przykład wartość αw = 0,80, odpowiadająca wilgotności względnej 80%, jest jedynie miarą tworzenia się warstewki wilgoci na lub bezpośrednio nad powierzchnią elementu [8].

Choć większość grzybów pleśniowych preferuje podłoża o wartości αw od 0,80 do 0,89 (TABELA 2), występują również tzw. pleśnie ekstremalnie kserofilne, które mogą rozwijać się na bardziej suchych podłożach o wartości αw ≤ 0,70, a nawet takie (np. Euro­tium echinulatum), które rozwijają się na substratach o wartości αw na poziomie 0,64.

Rozwój pleśni na tak suchych powierzchniach wymaga jednak, aby na substracie (podłożu) utworzył się hydrofilowy biofilm, który wiąże wilgoć i w ten sposób odpowiednio zasila zarodniki pleśni. Wymóg ten nie musi być spełniony w przypadku Penicillium chrysogenum i Aspergillus restrictus.

Pleśnie hydrofilowe, takie jak Stachybotrys chartarum, rozwijają się na podłożach o wysokiej aktywności wody od 0,90 do 0,95 [1, 8].

tab3 hydroizopedia

TABELA 3. Sukcesja grzybów pleśniowych w budynku [2]

Na podstawie prowadzonych w środowisku naturalnym obserwacji, jak również badań laboratoryjnych określających minimalne oraz maksymalne wartości aktywności wody αw, opracowano klasyfikację grzybów pleśniowych kolonizujących materiały budowlane, wprowadzając podział na kolonizatorów pierwszo-, drugo- oraz trzeciorzędowych (TABELA 3). Podział ten należy jednak traktować jako umowny, materiał zawilgocony w bardzo dużym stopniu (αw > 0,90) zostanie bowiem skolonizowany w pierwszej kolejności przez hydrofilne gatunki zaliczane do kolonizatorów trzeciorzędowych [1, 2].

Obok zawartości wilgoci w podłożu, kluczowym parametrem decydującym o warunkach wzrostu grzybów pleśniowych jest wilgotność względna otaczającego powietrza. TABELA 4 przedstawia parametry wilgotnościowe, zarówno w odniesieniu do materiału, jak i otaczającego powietrza, oraz spektrum temperatury sprzyjające rozwojowi grzybów pleśniowych oraz innych czynników biologicznych w budynku [1].

tab4 hydroizopedia

TABELA 4. Wymagania klimatyczne organizmów w budynku [1]

Względna wilgotność powietrza w połączeniu z temperaturą powietrza oraz przegrody w znaczący sposób wpływa na zawilgocenie podłoża poprzez kondensację pary wodnej [9].

Na podstawie porównania zróżnicowanych preferencji grzybów pleśniowych dotyczących wilgotności można stwierdzić, że nie należy ich traktować jako całość, ale że każdy gatunek ma swoje charakterystyczne dla tworzenia i wzrostu zarodników widmo wilgotności lub widmo wartości współczynnika αw.

Tworzenie zarodników wegetatywnych lub płciowych wymaga wyższych wartości niż wzrost grzybni lub kiełkowanie zarodników. Zasadniczo nie wiadomo, czy tworzenie toksyn w pleśniach toksykogennych zaczyna się dopiero przy wyższych wartościach αw. W związku z tym, wraz z usuwaniem wilgoci pleśń jest nie tylko pozbawiona środków do życia, ale przede wszystkim szkodliwych i zagrażających zdrowiu właściwości [8].

Zwiększone występowanie niektórych rodzajów pleśni może być również wykorzystywane do oceny stanu zawilgocenia obiektu. Zarodniki konidialne gatunków Aspergillus i Penicillium mogą przez lata pozostawać żywotne w stanie suchym. Z kolei zarodniki gatunku Mucor są znacznie bardziej wrażliwe na zmiany wilgotności. W przypadku pleśni mezofilnych tworzenie się wilgoci kondensacyjnej przez trzy do czterech kolejnych dni jest zwykle wystarczające, aby kiełkować i ponownie utworzyć grzybnię.

W oparciu o zależność między wzrostem a tworzeniem zarodników pleśni z jednej i ocenie aktywności wody podłoża z drugiej strony, określenie rodzaju pleśni wykorzystywane jest we współczesnej diagnostyce jako wskaźnik zawilgocenia. Obecność pleśni o szczególnie wysokim zapotrzebowaniu na wilgoć stanowi bowiem indykator ukrytych uszkodzeń spowodowanych wilgocią. Wymaga to jednak wysokiego poziomu wiedzy [8].

rys hydroizopedia

RYS. Usuwanie organizmów w budynkach – etapy prac; rys.: B. Monczyński

Skuteczne usunięcie grzybów pleśniowych (jak również innych organizmów zasiedlających budynki) wymaga przeprowadzenia kilkuetapowego procesu (RYS.), którego elementem powinno być również zabezpieczenie materiałów budowlanych przed ponownym porażeniem biologicznym [1].

Przez renowację materiałów skolonizowanych przez pleśń (potocznie określaną jako renowacja antypleśniowa) rozumiemy usuwanie pokrytych grzybami materiałów i czyszczenie skażonych powierzchni. Przy wykonywaniu prac renowacyjnych należy zwrócić uwagę na odpowiednią ochronę środowiska na placu budowy, jak również aktualny stan techniki w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Przedstawione poniżej cele oraz sposób kontroli przeprowadzenia renowacji pomieszczeń skażonych grzybami pleśniowymi opisano w znowelizowanej w 2021 r. instrukcji WTA nr 4-12-21/D [10]. W jej myśl cel renowacji antypleśniowej stanowi z reguły usunięcie porośniętych pleśnią materiałów lub przywrócenie ich do „stanu normalnego”, jak również oczyszczenie powierzchni, które mogły zostać zanieczyszczone, w takim stopniu, aby nadawały się do zamierzonego stosowania.

Aby cel renowacji został nie tylko osiągnięty, ale i zachowany, należy trwale usunąć przyczynę wynikającą z fizyki budowli.

Przez stan normalny należy rozumieć sytuację, że materiał nie jest porośnięty pleśnią, jak również nie występuje skażenie biologiczne przekraczające pewny poziom. Należy przy tym dokonać rozróżnienia pomiędzy rozwojem pleśni na materiale (rozwój drobnoustrojów zachodzi lub zachodził) oraz zanieczyszczeniem powierzchni składnikami pleśni (np. poprzez sedymentację zarodników lub innych składników mikrobiologicznych). Z reguły za odstępstwo od stanu normalnego uznaje się widoczne zanieczyszczenie pleśnią oraz występowanie zapachu stęchlizny.

Podstawowym celem renowacji antypleśniowej jest usunięcie skażonych materiałów oraz oczyszczenie zanieczyszczonych powierzchni. W przypadku powierzchni nadających się do czyszczenia, zazwyczaj wystarczające jest czyszczenie mechaniczne za pomocą odpowiednich odkurzaczy przemysłowych lub środków wiążących kurz (np. wycieranie na wilgotno).

W przypadku porośniętych pleśnią materiałów, które można usunąć jedynie przy zastosowaniu zaawansowanych, nieproporcjonalnych metod, cel naprawczy może również stanowić wykonanie odpornej na skażenie biologiczne hydroizolacji.

Warunkiem prawidłowego uszczelnienia jest to, że:

  • izolacja pozostanie trwale szczelna,
  • potwierdzenie pomiarami, że uszkodzone elementy w obrębie przegrody są trwale oraz wystarczająco suche (z reguły poniżej 80% wilgotności względnej).

O ile nie ustalono inaczej, celem renowacji antypleśniowej powinno być całkowite usunięcie pleśni z elementu budowlanego lub jego powierzchni, co z reguły oznacza również, że zaatakowane przez grzyby materiały lub warstwy materiałów powinny być w całości usunięte.

Z uwagi na ryzyko powstawania nieprzyjemnych zapachów, jak również na możliwe zagrożenie dla zdrowia użytkowników, przeprowadzenie dezynfekcji za pomocą biocydów w większości przypadków nie jest konieczne. Ma ono sens jedynie wówczas, gdy celem jest zabezpieczenie przed dalszymi uszkodzeniami przed lub w trakcie prowadzonych prac.

Z uwagi na możliwy negatywny wpływ biocydów na materiały budowlane oraz na zdrowie użytkowników, ich użycie powinno być w każdym przypadku pisemnie uzasadnione, a skuteczność środków dezynfekcyjnych należy w odpowiedni sposób udowodnić.

Pierwszym krokiem oceny skuteczności renowacji antypleśniowej powinna być przeprowadzona przez niezależnego eksperta ocena wizualna (która powinna mieć też pierwszeństwo przed badaniami materiałów i powierzchni). Podczas oględzin należy w pierwszym rzędzie ustalić, czy:

  • skażone pleśnią materiały/warstwy zostały w wystarczającym stopniu usunięte,
  • występują nietypowe zapachy związane ze skażeniem pleśnią,
  • czy w wyniku podjętych działań osiągnięto oczekiwany stan normalny.

Jeśli już na etapie oceny wizualnej zostaną stwierdzone uchybienia w wykonaniu, muszą być one bezzwłocznie usunięte. Dalsze badania metrologiczne stanowią konieczność, jeśli kontrola wzrokowa nie może zostać w odpowiedni sposób przeprowadzona lub gdy zgodnie z koncepcją remontu przewidziano badanie powietrza w pomieszczeniu. Badania takie można przeprowadzić poprzez pobranie próbek materiałów, względnie za pomocą badania powietrza w pomieszczeniach.

Przed przystąpieniem do obu rodzajów badań należy opracować strategię poboru próbek, która będzie zawierać zrozumiałą podstawę do oceny wyników (TABELA 5).

tab5 hydroizopedia

TABELA 5. Strategia poboru próbek wg normy PN-EN ISO 16000-19:2014-12 [11]

Badania pobranych próbek (preferowane są badania mikroskopowe) można wykorzystać do oceny, czy zainfekowane powierzchnie zostały usunięte na odpowiednią głębokość. Do oceny zanieczyszczenia powierzchni przez grzyby najczęściej stosowane są metody hodowlane, wykorzystujące pożywki mikrobiologiczne. W trakcie badania grzyby ujawniają się na pożywce w postaci kolonii, a wynik badania podaje się zazwyczaj jako ilość jednostek tworzących kolonię (jtk) przypadających na 100 cm2 powierzchni lub (w przypadku materiału stałego) na 1 g masy próbki, natomiast w przypadku pomiaru składu powietrza wynik podaje się jako jtk/m3 [1].

Ocena, czy materiał jest zainfekowany pleśnią, może opierać się na wartościach referencyjnych lub przez porównanie z materiałem niezanieczyszczonym.

Pomiary składu powietrza w pomieszczeniu mogą służyć do sprawdzenia, czy osiągnięta została uzgodniona docelowa jakość powietrza. Pobrane w pomieszczeniach próbki powietrza poddawane są ocenie mikroskopowej przez specjalistyczne laboratorium. Z reguły na proces ten składają się dwa kroki:

  • mobilizacja,
  • pobieranie próbek zarodników.

W przypadku uznania za konieczne wykonanie pomiarów referencyjnych proces rozłożony zostaje na trzy etapy:

  • pobieranie próbek zarodników bez mobilizacji (pomiar referencyjny),
  • mobilizacja,
  • pobieranie próbek zarodników.

Pomiar jakości powietrza w „cichym” pomieszczeniu (przed mobilizacją) może stanowić wartość referencyjną dla pomiaru powietrza po mobilizacji – porównanie to pozwala wykazać, jaka część zarodników, które mogą zostać zmobilizowane, pozostała na oczyszczonych powierzchniach, a tym samym umożliwia ocenę dokładności wykonanego czyszczenia.

Pomiar referencyjny (tj. pomiar całkowitej ilości zarodników w stanie spoczynku) wykonuje się nie wcześniej niż 12 godz. po zakończeniu prac związanych z renowacją antypleśniową oraz po wyłączeniu wszystkich urządzeń wywołujących ruch powietrza.

Po wykonaniu pomiaru referencyjnego przeprowadza się mobilizację, a następnie (ok. 10 min później) wykonuje się kolejny pomiar powietrza w tym samym punkcie.

Jeśli podczas wykonywania prac remontowych dochodziło do regularnej wymiany powietrza pomiędzy miejscem pracy a atmosferą zewnętrzną (ale bez użycia technicznych urządzeń wentylacyjnych), przydatny może okazać się dodatkowy pomiar powietrza zewnętrznego (należy mieć jednak na uwadze, że stężenia zarodników w powietrzu zewnętrznym podlegają silnym wahaniom). Lokalizację pomiaru należy w takiej sytuacji wybrać tak, aby została próbka powietrza napływającego do obiektu w normalnych warunkach. Miejsce pomiaru powinno być ponadto usytuowane w taki sposób, aby zachować odpowiednią odległość od źródeł drobnoustrojów (koszy na śmieci, kompostowników, magazynów lub krzaków). Należy ponadto unikać pobierania próbek w trakcie opadów deszczu lub krótko po ich ustaniu.

Czas pomiaru referencyjnego powietrza zewnętrznego musi być powiązany z pomiarem powietrza w pomieszczeniu i nie powinien przekraczać czterech godzin.

Mobilizację zarodników przeprowadza się poprzez ukierunkowane nadmuchy na otaczające powierzchnie, przez co osadzone cząstki są uwalniane do powietrza w pomieszczeniu, a dzięki temu można je wykryć za pomocą pomiaru powietrza.

W przypadku pomieszczeń o normalnej wysokości mobilizację należy wykonywać przy użyciu wentylatora na co najmniej 50% powierzchni, z natężeniem przepływu wynoszącym od 1 do 4 m/s. Mobilizacja musi nastąpić przed pobraniem próbek – pomiary powietrza w pomieszczeniach bez mobilizacji powierzchni prowadzą do nieokreślonych i niepowtarzalnych wyników.

Pomiary powietrza w pomieszczeniach przeprowadzane są 10 min po mobilizacji i można je wykonać jedynie wówczas, gdy podczas mobilizacji nie uwalnia się widoczny makroskopowo kurz (który może powodować zafałszowanie wyników). Pomiary należy przeprowadzać osobno w każdym pomieszczeniu. Liczba próbek powinna być reprezentatywna do badanej powierzchni. W przypadku pomieszczeń do 100 m2 wystarczająca jest mobilizacja przy użyciu wentylatora. W przypadku pomieszczeń znacznie większych niż 100 m2 należy je podzielić na mniejsze „komórki”.

W Polsce nie ustalono prawnie poziomu dopuszczalnego zanieczyszczenia powierzchni oraz podłoża przez grzyby pleśniowe. Brak też kryteriów określających dopuszczalne zanieczyszczenie mikrobiologiczne powietrza w budynkach. W literaturze jako kryterium pozwalające na rozróżnienie stanu aktywnego rozwoju grzybów od sytuacji, gdy zarodniki jedynie sedymentują wraz z kurzem na powierzchnie (a ich rozwój widoczny jest dopiero na pożywce biologicznej), jest wartość 104 jtk/100 cm2 (TABELA 6).

tab6 hydroizopedia

TABELA 6. Interpretacja wyników badań mykologicznych powierzchni przegród budowlanych [1]

W przypadku powietrza wewnętrznego Zespół ekspertów ds. biologicznych Międzyresortowej Komisji do Spraw Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w Środowisku Pracy jako dopuszczalny dla pomieszczeń użyteczności publicznej oraz mieszkalnych zaproponował stan, w którym ogólna liczba grzybów nie przekracza wartości 5×103 jtk/m3. Proponowane w literaturze akceptowalne poziomy dla pomieszczeń mieszkalnych mieszczą się w zakresie 10–104 jtk/m3, natomiast najczęściej jako akceptowalny uznawany jest poziom 102 jtk/m3 [1].
Elementem kontroli renowacji antypleśniowej jest ponadto ocena skuteczności suszenia przegród budowlanych (badanie wilgotności materiałów) [12].

Literatura

1. B. Gutarowska, M. Piotrowska, A. Koziróg, „Grzyby w budynkach. Zagrożenia, ochrona, usuwanie”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2019.
2. J. Karyś (red.), „Ochrona przed wilgocią i korozją biologiczną w budownictwie”, Grupa MEDIUM, Warszawa 2014.
3. B.J. Rouba, „Pielęgnacja świątyni i innych zabytków. Książka nie tylko dla księży”, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2014.
4. M. Trochonowicz, „Wilgoć w obiektach budowlanych. Problematyka badań wilgotnościowych”, „Budownictwo i Architektura” 7/2010, s. 131–144.
5. J. Adamowski, „Metodyka badań zawilgoconych murów”, „Materiały Budowlane” 7/2005, s. 6–8.
6. K. Pawłowski, „Jakość cieplna przegród i złączy budowlanych budynków z uwzględnieniem wymagań obowiązujących od 1 stycznia 2021 r.”, „IZOLACJE” 11/12/2020, s. 22–34.
7. J. Hoła, Z. Matkowski, „Przyczyny i skutki nadmiernego zawilgocenia murów ceglanych na przykładzie obiektów zabytkowych”, „Materiały Budowlane” 3/2009, s. 14–17.
8. F. Frössel, „Mauerwerkstrockenlegung und Kellersanierung. Wenn das Haus nasse Füße hat“, Fraunhofer IRB Verlag, Stuttgart 2012.
9. B. Monczyński, „Przyczyny zawilgacania budynków”, „IZOLACJE” 1/2020, s. 88–93.
10. WTA Merkblatt 4-12-21/D, „Ziele und Kontrolle von Schimmelpilzschadensanierungen in Innenräumen, Wissenschaftlich-Technische Arbeitsgemeinschaft für Bauwerkserhaltung und Denkmalpflege“, e.V., 2021.
11. PN-EN ISO 16000-19:2014-12, „Powietrze wnętrz. Część 19: Strategia pobierania próbek pleśni”.
12. B. Monczyński, „Badanie wilgotności mineralnych materiałów budowlanych”, „IZOLACJE” 2/2019, s. 78–84

Galeria zdjęć

Tytuł
przejdź do galerii

Komentarze

Powiązane

dr inż. Mariusz Jackiewicz Hydroizolacja elementów budowli stykających się z gruntem

Hydroizolacja elementów budowli stykających się z gruntem Hydroizolacja elementów budowli stykających się z gruntem

Projektowanie oraz wykonawstwo hydroizolacji konstrukcji budowlanych w Niemczech regulowała wprowadzona w 1983 r. i w międzyczasie wielokrotnie nowelizowana norma DIN 18195. Ta norma jest stosunkowo dobrze...

Projektowanie oraz wykonawstwo hydroizolacji konstrukcji budowlanych w Niemczech regulowała wprowadzona w 1983 r. i w międzyczasie wielokrotnie nowelizowana norma DIN 18195. Ta norma jest stosunkowo dobrze znana w Polsce, z dwóch powodów - braku krajowej, tak kompleksowej normy oraz znaczącego udziału na polskim rynku produktów hydroizolacyjnych niemieckich producentów.

dr inż. Paula Szczepaniak Ocena jakości termicznej rozwiązań węzła połączenia budynku z gruntem posadowionym na płycie fundamentowej

Ocena jakości termicznej rozwiązań węzła połączenia budynku z gruntem posadowionym na płycie fundamentowej Ocena jakości termicznej rozwiązań węzła połączenia budynku z gruntem posadowionym na płycie fundamentowej

Płyta fundamentowa należy do grupy posadowień bezpośrednich. Jest stosowana przy występowaniu słabego podłoża gruntowego, poziomie posadowienia poniżej zwierciadła wody gruntowej, stosowaniu konstrukcji...

Płyta fundamentowa należy do grupy posadowień bezpośrednich. Jest stosowana przy występowaniu słabego podłoża gruntowego, poziomie posadowienia poniżej zwierciadła wody gruntowej, stosowaniu konstrukcji szczelnej wanny lub w przypadku konieczności zapewnienia równomiernego osiadania budynku [1].

mgr inż. Maciej Rokiel Hydroizolacje w gruncie - podział, zastosowanie i właściwości

Hydroizolacje w gruncie - podział, zastosowanie i właściwości Hydroizolacje w gruncie - podział, zastosowanie i właściwości

Konieczność wykonania skutecznych powłok wodochronnych to nie tylko jeden z podstawowych wymogów bezproblemowego i komfortowego użytkowania zarówno budynków (obojętne, czy w budownictwie mieszkaniowym,...

Konieczność wykonania skutecznych powłok wodochronnych to nie tylko jeden z podstawowych wymogów bezproblemowego i komfortowego użytkowania zarówno budynków (obojętne, czy w budownictwie mieszkaniowym, użyteczności publicznej, czy przemysłowym), jak i budowli, a także wymóg formalny. Intensywny rozwój chemii budowlanej w ciągu ostatnich kilkunastu lat spowodował, że mamy do dyspozycji szeroką gamę materiałów, począwszy od stosowanych tylko do izolacji przeciwwilgociowych, a skończywszy na materiałach...

dr inż. Maciej Trochonowicz Diagnostyka hydroizolacji w pracach modernizacyjnych

Diagnostyka hydroizolacji w pracach modernizacyjnych Diagnostyka hydroizolacji w pracach modernizacyjnych

Woda jest substancją warunkującą możliwość wykonania praktycznie wszystkich procesów budowlanych. Niezbędna jest zarówno do produkcji materiałów, jak i ich wbudowania. Jednocześnie ta sama woda, a raczej...

Woda jest substancją warunkującą możliwość wykonania praktycznie wszystkich procesów budowlanych. Niezbędna jest zarówno do produkcji materiałów, jak i ich wbudowania. Jednocześnie ta sama woda, a raczej jej nadmiar, jest czynnikiem powodującym największe zagrożenie dla obiektów budowlanych. Wprowadzana na wiele sposobów z czasem staje się przyczyną wielu niekorzystnych zjawisk, a jej usunięcie poważnym problemem. Dlatego też nieodłącznym elementem wznoszenia czy też remontowania budynków są hydroizolacje.

prof. nzw. dr hab. inż. Irena Ickiewicz Wpływ ocieplenia fundamentów na rozkład temperatury w gruncie w otoczeniu budynku

Wpływ ocieplenia fundamentów na rozkład temperatury w gruncie w otoczeniu budynku Wpływ ocieplenia fundamentów na rozkład temperatury w gruncie w otoczeniu budynku

Głębokość posadowień bezpośrednich określa w Polsce norma PN-81-B-03020 "Grunty budowlane. Posadowienie bezpośrednie. Obliczenia statystyczne i projektowanie".

Głębokość posadowień bezpośrednich określa w Polsce norma PN-81-B-03020 "Grunty budowlane. Posadowienie bezpośrednie. Obliczenia statystyczne i projektowanie".

dr inż. Sławomir Chłądzyński, mgr inż. Katarzyna Walusiak Wpływ wytrzymałości cementu na właściwości klejów do ociepleń

Wpływ wytrzymałości cementu na właściwości klejów do ociepleń Wpływ wytrzymałości cementu na właściwości klejów do ociepleń

Cement portlandzki jest najczęściej stosowanym spoiwem w recepturach suchych mieszanek. Według opracowania na temat przemysłu cementowego w Polsce na rynku krajowym rocznie wykorzystywane jest obecnie...

Cement portlandzki jest najczęściej stosowanym spoiwem w recepturach suchych mieszanek. Według opracowania na temat przemysłu cementowego w Polsce na rynku krajowym rocznie wykorzystywane jest obecnie ok. 700-800 tys. ton tego spoiwa do wytworzenia suchych mieszanek chemii budowlanej [1], co stanowi ok. 4-5% sprzedaży cementu w kraju.

mgr inż. arch. Tomasz Rybarczyk Fundamenty w budynkach jednorodzinnych

Fundamenty w budynkach jednorodzinnych Fundamenty w budynkach jednorodzinnych

Fundamenty są elementem budynku, który przekazuje obciążenia z części naziemnej na podłoże gruntowe. Wszystkie siły działające na budynek, czyli wiatr, śnieg, obciążenia użytkowe, masa własna konstrukcji...

Fundamenty są elementem budynku, który przekazuje obciążenia z części naziemnej na podłoże gruntowe. Wszystkie siły działające na budynek, czyli wiatr, śnieg, obciążenia użytkowe, masa własna konstrukcji i elementów budynku, są przekazywane na grunt. Z kolei fundamenty przekazują oddziaływania gruntu na konstrukcję. Jeśli zachodzą niekorzystne zjawiska, wywołane na przykład osiadaniem gruntu, ruchy gruntu (np. spowodowane tym, że budynek został wybudowany na terenach eksploatacji górniczych lub terenach...

mgr inż. Maciej Rokiel Badanie skuteczności prac i preparatów do wykonywania przepony poziomej

Badanie skuteczności prac i preparatów do wykonywania przepony poziomej Badanie skuteczności prac i preparatów do wykonywania przepony poziomej

Iniekcja chemiczna jest jedną z metod wykonywania wtórnej izolacji poziomej. Celem iniekcji chemicznej jest wytworzenie w przegrodzie przepony przerywającej podciąganie kapilarne, a także uzyskanie, w...

Iniekcja chemiczna jest jedną z metod wykonywania wtórnej izolacji poziomej. Celem iniekcji chemicznej jest wytworzenie w przegrodzie przepony przerywającej podciąganie kapilarne, a także uzyskanie, w dalszym czasie, w strefie muru nad przeponą, obszaru normalnej wilgotności.

dr inż. Wioletta Jackiewicz-Rek, mgr inż. Kaja Kłos, inż. Paweł Zieliński Wymagania dla betonu wodoszczelnego

Wymagania dla betonu wodoszczelnego Wymagania dla betonu wodoszczelnego

Definiując beton wodoszczelny mający zastosowanie w realizacji obiektów tworzących barierę dla wody, nie sposób zacząć bez określenia, że jest to taki rodzaj betonu, który izoluje ze względu na swoje właściwości.

Definiując beton wodoszczelny mający zastosowanie w realizacji obiektów tworzących barierę dla wody, nie sposób zacząć bez określenia, że jest to taki rodzaj betonu, który izoluje ze względu na swoje właściwości.

dr inż. Bartłomiej Monczyński Prowadzenie prac hydroizolacyjnych w okresie zimowym

Prowadzenie prac hydroizolacyjnych w okresie zimowym Prowadzenie prac hydroizolacyjnych w okresie zimowym

Zima jak co roku zaskoczyła drogowców! Zdanie to (choć - nawiasem mówiąc - bardzo krzywdzące dla wspomnianych drogowców, którzy zajmują się budową dróg, a nie ich utrzymaniem) doskonale obrazuje zjawisko,...

Zima jak co roku zaskoczyła drogowców! Zdanie to (choć - nawiasem mówiąc - bardzo krzywdzące dla wspomnianych drogowców, którzy zajmują się budową dróg, a nie ich utrzymaniem) doskonale obrazuje zjawisko, które widoczne jest szczególnie w budownictwie: to, co nieuniknione, potrafi zaskoczyć.

mgr inż. Maciej Rokiel Hydroizolacje podziemnych części budynków

Hydroizolacje podziemnych części budynków Hydroizolacje podziemnych części budynków

Poprawne (zgodne ze sztuką budowlaną) zaprojektowanie i wykonanie budynku to bezwzględny wymóg bezproblemowej, długoletniej eksploatacji. Podstawą jest odpowiednie rozwiązanie konstrukcyjne części zagłębionej...

Poprawne (zgodne ze sztuką budowlaną) zaprojektowanie i wykonanie budynku to bezwzględny wymóg bezproblemowej, długoletniej eksploatacji. Podstawą jest odpowiednie rozwiązanie konstrukcyjne części zagłębionej w gruncie. Doświadczenie pokazuje, że znaczącą liczbę problemów związanych z eksploatacją stanowią problemy z wilgocią. Woda jest niestety takim medium, które bezlitośnie wykorzystuje wszelkie usterki i nieciągłości w warstwach hydroizolacyjnych, wnikając do wnętrza konstrukcji.

dr inż. Bartłomiej Monczyński Badanie wilgotności mineralnych materiałów budowlanych

Badanie wilgotności mineralnych materiałów budowlanych Badanie wilgotności mineralnych materiałów budowlanych

Kluczowym elementem diagnostyki zawilgoconych konstrukcji murowych jest ocena ich parametrów wilgotnościowych, jak również rozpoznanie rodzaju i proporcji szkodliwych soli zawartych w materiale budowlanym...

Kluczowym elementem diagnostyki zawilgoconych konstrukcji murowych jest ocena ich parametrów wilgotnościowych, jak również rozpoznanie rodzaju i proporcji szkodliwych soli zawartych w materiale budowlanym [1]. Sposoby pomiaru zawartości wody względnie wilgotności w mineralnych materiałach budowlanych zostały szerzej opisane w instrukcji WTA nr 4–11–16/D [2].

dr inż. Bartłomiej Monczyński Wtórna hydroizolacja przyziemnych części budynków

Wtórna hydroizolacja przyziemnych części budynków Wtórna hydroizolacja przyziemnych części budynków

Podstawowym zadaniem w przypadku renowacji zawilgoconych budynków jest ich osuszenie, rozumiane jako skoordynowany zespół działań technicznych i technologicznych, który ma na celu trwałe obniżenie poziomu...

Podstawowym zadaniem w przypadku renowacji zawilgoconych budynków jest ich osuszenie, rozumiane jako skoordynowany zespół działań technicznych i technologicznych, który ma na celu trwałe obniżenie poziomu zawilgocenia (zazwyczaj do poziomu 3-6% wilgotności masowej), co z kolei umożliwi prowadzenie dalszych prac budowlanych i/lub konserwatorskich, a po ich zakończeniu użytkowanie budynku zgodnie z przewidzianym przeznaczeniem [1].

mgr inż. Tomasz Połubiński, prof. dr hab. inż. Łukasz Drobiec, mgr inż. Remigiusz Jokiel Zabezpieczenie konstrukcji murowych przed zarysowaniem przez zbrojenie spoin wspornych

Zabezpieczenie konstrukcji murowych przed zarysowaniem przez zbrojenie spoin wspornych Zabezpieczenie konstrukcji murowych przed zarysowaniem przez zbrojenie spoin wspornych

Jednym ze sposobów ograniczenia tempa zarysowań w obszarach koncentracji naprężeń jest aplikacja zbrojenia, którego tradycje stosowania sięgają drugiej połowy XIX wieku. Zadaniem zbrojenia jest przejęcie...

Jednym ze sposobów ograniczenia tempa zarysowań w obszarach koncentracji naprężeń jest aplikacja zbrojenia, którego tradycje stosowania sięgają drugiej połowy XIX wieku. Zadaniem zbrojenia jest przejęcie sił występujących w strefach rozciąganych muru, "rozładowanie" naprężeń w miejscach ich koncentracji oraz redystrybucja odkształceń skoncentrowanych w pewnych strefach muru.

dr inż. Bartłomiej Monczyński Uszczelnienie od zewnątrz odsłoniętych elementów istniejących budynków

Uszczelnienie od zewnątrz odsłoniętych elementów istniejących budynków Uszczelnienie od zewnątrz odsłoniętych elementów istniejących budynków

Hydroizolację przyziemnej części istniejącego budynku (hydroizolację wtórną), o ile jest to technicznie i/lub ekonomicznie wskazane, należy wykonywać od zewnątrz, to jest w taki sposób, aby całkowicie...

Hydroizolację przyziemnej części istniejącego budynku (hydroizolację wtórną), o ile jest to technicznie i/lub ekonomicznie wskazane, należy wykonywać od zewnątrz, to jest w taki sposób, aby całkowicie uniemożliwić wnikanie wody oraz wilgoci w strukturę przegród zagłębionych w gruncie.

dr inż. Bartłomiej Monczyński Uszczelnianie istniejących budynków od wewnątrz

Uszczelnianie istniejących budynków od wewnątrz Uszczelnianie istniejących budynków od wewnątrz

Wykonanie wtórnej hydroizolacji przyziemnej części budynku od zewnątrz jest najlepszym rozwiązaniem z punktu widzenia fizyki budowli, w pewnych sytuacjach może ono się jednak okazać (w całości lub częściowo)...

Wykonanie wtórnej hydroizolacji przyziemnej części budynku od zewnątrz jest najlepszym rozwiązaniem z punktu widzenia fizyki budowli, w pewnych sytuacjach może ono się jednak okazać (w całości lub częściowo) technicznie i/lub ekonomicznie niewskazane. Wtedy należy wziąć pod uwagę wykonanie uszczelnienia od wewnątrz.

KOESTER Polska Iniekcja uszczelniająca żelem akrylowym KÖSTER Injektion Gel G4 żelbetowej płyty fundamentowej podziemnej hali pieca do wytopu szkła

Iniekcja uszczelniająca żelem akrylowym KÖSTER Injektion Gel G4 żelbetowej płyty fundamentowej podziemnej hali pieca do wytopu szkła Iniekcja uszczelniająca żelem akrylowym KÖSTER Injektion Gel G4 żelbetowej płyty fundamentowej podziemnej hali pieca do wytopu szkła

W ramach prowadzonych prac modernizacyjnych i okresowej wymiany pieca do wytopu szkła podjęto decyzję o usunięciu powstałych podczas dotychczasowej eksploatacji nieszczelności płyty fundamentowej. Płyta...

W ramach prowadzonych prac modernizacyjnych i okresowej wymiany pieca do wytopu szkła podjęto decyzję o usunięciu powstałych podczas dotychczasowej eksploatacji nieszczelności płyty fundamentowej. Płyta o wymiarach w świetle ścian 35,50x36,27 m i grubości 1,60 m wykazywała liczne i okresowo intensywne przecieki, które powodowały konieczność tymczasowego odprowadzania przenikających wód gruntowych systemem rowków powierzchniowych wyciętych w płycie do studzienek zbiorczych i odpompowywania. Powierzchnia...

dr inż. Bartłomiej Monczyński Wtórne hydroizolacje poziome wykonywane w technologii iniekcji

Wtórne hydroizolacje poziome wykonywane w technologii iniekcji Wtórne hydroizolacje poziome wykonywane w technologii iniekcji

Pod pojęciem iniekcji, technologii iniekcji lub też iniekcji chemicznej należy rozumieć wprowadzenie środka iniekcyjnego w strukturę muru w taki sposób, aby zapewniać jego rozłożenie (rozprowadzenie) w...

Pod pojęciem iniekcji, technologii iniekcji lub też iniekcji chemicznej należy rozumieć wprowadzenie środka iniekcyjnego w strukturę muru w taki sposób, aby zapewniać jego rozłożenie (rozprowadzenie) w całym przekroju przegrody.

mgr inż. Maciej Rokiel Hybrydowe (reaktywne) masy uszczelniające

Hybrydowe (reaktywne) masy uszczelniające Hybrydowe (reaktywne) masy uszczelniające

Konieczność wykonania skutecznych powłok wodochronnych to nie tylko jeden z podstawowych wymogów bezproblemowego i komfortowego użytkowania budynków (obojętne czy w budownictwie mieszkaniowym, użyteczności...

Konieczność wykonania skutecznych powłok wodochronnych to nie tylko jeden z podstawowych wymogów bezproblemowego i komfortowego użytkowania budynków (obojętne czy w budownictwie mieszkaniowym, użyteczności publicznej, przemysłowym itp.) i budowli, lecz także wymóg formalny.

dr inż. Bartłomiej Monczyński Mechaniczne metody wykonywania wtórnych hydroizolacji poziomych

Mechaniczne metody wykonywania wtórnych hydroizolacji poziomych Mechaniczne metody wykonywania wtórnych hydroizolacji poziomych

Wtórną izolację poziomą przeciw wilgoci podciąganej kapilarnie można wykonać w technologii iniekcji chemicznej [1] lub też przy wykorzystaniu tzw. metod mechanicznych.

Wtórną izolację poziomą przeciw wilgoci podciąganej kapilarnie można wykonać w technologii iniekcji chemicznej [1] lub też przy wykorzystaniu tzw. metod mechanicznych.

dr inż. Bartłomiej Monczyński Wtórne hydroizolacje wykonywane metodą iniekcji uszczelniających

Wtórne hydroizolacje wykonywane metodą iniekcji uszczelniających Wtórne hydroizolacje wykonywane metodą iniekcji uszczelniających

Obok iniekcyjnych metod odtwarzania hydroizolacji poziomych [1] w renowacji zawilgoconych budynków stosowane są również iniekcje uszczelniające (nazywane także iniekcjami żelowymi lub żelującymi, od niem....

Obok iniekcyjnych metod odtwarzania hydroizolacji poziomych [1] w renowacji zawilgoconych budynków stosowane są również iniekcje uszczelniające (nazywane także iniekcjami żelowymi lub żelującymi, od niem. Gelinietion oraz ang. injection of gel), tj. takie, które umożliwiają wykonanie uszczelnienia również przeciw wodzie działającej pod ciśnieniem.

mgr inż. Maciej Rokiel Hybrydowe (reaktywne) masy uszczelniające - właściwości i zastosowanie

Hybrydowe (reaktywne) masy uszczelniające - właściwości i zastosowanie Hybrydowe (reaktywne) masy uszczelniające - właściwości i zastosowanie

W pierwszej części artykułu [Hybrydowe (reaktywne) masy uszczelniające] omówione zostały zasady doboru materiałów wodochronnych. Niniejszy artykuł jest rozszerzeniem i uzupełnieniem informacji o specyfice...

W pierwszej części artykułu [Hybrydowe (reaktywne) masy uszczelniające] omówione zostały zasady doboru materiałów wodochronnych. Niniejszy artykuł jest rozszerzeniem i uzupełnieniem informacji o specyfice i zastosowaniu hybrydowych mas uszczelniających.

mgr inż. Maciej Rokiel Hydroizolacje rolowe - wybrane zagadnienia

Hydroizolacje rolowe - wybrane zagadnienia Hydroizolacje rolowe - wybrane zagadnienia

Podstawą bezproblemowej, długoletniej eksploatacji budynków i budowli jest odpowiednie rozwiązanie konstrukcyjne części zagłębionych w gruncie. Doświadczenie pokazuje bowiem, że znaczącą część problemów...

Podstawą bezproblemowej, długoletniej eksploatacji budynków i budowli jest odpowiednie rozwiązanie konstrukcyjne części zagłębionych w gruncie. Doświadczenie pokazuje bowiem, że znaczącą część problemów związanych z eksploatacją stanowią te powodowane przez wilgoć.

dr inż. Bartłomiej Monczyński Przyczyny zawilgacania budynków

Przyczyny zawilgacania budynków Przyczyny zawilgacania budynków

Wykonanie hydroizolacji w budynku, który w wyniku braku, uszkodzenia lub technicznego zużycia uszczelnienia uległ zawilgoceniu (tj. hydroizolacji wtórnej [1]), jest zagadnieniem na tyle złożonym, że praktycznie...

Wykonanie hydroizolacji w budynku, który w wyniku braku, uszkodzenia lub technicznego zużycia uszczelnienia uległ zawilgoceniu (tj. hydroizolacji wtórnej [1]), jest zagadnieniem na tyle złożonym, że praktycznie każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie.

Wybrane dla Ciebie

Pokrycia ceramiczne na każdy dach »

Pokrycia ceramiczne na każdy dach » Pokrycia ceramiczne na każdy dach »

Hydroizolacja do starych dachów »

Hydroizolacja do starych dachów » Hydroizolacja do starych dachów »

Styropian na wiele sposobów »

Styropian na wiele sposobów » Styropian na wiele sposobów »

Płynna żywica do izolacji »

Płynna żywica do izolacji » Płynna żywica do izolacji »

Usuń pleśń ze swojego domu »

Usuń pleśń ze swojego domu » Usuń pleśń ze swojego domu »

Zanim zaczniesz budowę, zrób ekspertyzę »

Zanim zaczniesz budowę, zrób ekspertyzę » Zanim zaczniesz budowę, zrób ekspertyzę »

Termomodernizacja z poszanowaniem wartości zabytków »

Termomodernizacja z poszanowaniem wartości zabytków » Termomodernizacja z poszanowaniem wartości zabytków »

Przekonaj się, jak inni izolują pianką poliuretanową »

Przekonaj się, jak inni izolują pianką poliuretanową » Przekonaj się, jak inni izolują pianką poliuretanową »

Papa dachowa, która oczyszcza powietrze »

Papa dachowa, która oczyszcza powietrze » Papa dachowa, która oczyszcza powietrze »

Podpowiadamy, jak wybrać system ociepleń

Podpowiadamy, jak wybrać system ociepleń Podpowiadamy, jak wybrać system ociepleń

Podpowiadamy, jak skutecznie przeprowadzić renowacje piwnicy »

Podpowiadamy, jak skutecznie przeprowadzić renowacje piwnicy » Podpowiadamy, jak skutecznie przeprowadzić renowacje piwnicy »

Prawidłowe wykonanie elewacji w systemie ETICS to jakość, żywotność i estetyka »

Prawidłowe wykonanie elewacji w systemie ETICS to jakość, żywotność i estetyka » Prawidłowe wykonanie elewacji w systemie ETICS to jakość, żywotność i estetyka »

Copyright © 2004-2019 Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, nr KRS: 0000537655. Wszelkie prawa, w tym Autora, Wydawcy i Producenta bazy danych zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów zabronione. Korzystanie z serwisu i zamieszczonych w nim utworów i danych wyłącznie na zasadach określonych w Zasadach korzystania z serwisu.
Portal Budowlany - Izolacje.com.pl

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.izolacje.com.pl. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.izolacje.com.pl oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.