Jak przyklejać okładziny ceramiczne na trudne podłoża?

Niezbędne w pracy wykonawcy jest dokonanie oceny podłoża. Efektem oceny powinno być działanie zmniejszające wpływ trudnego podłoża na trwałość okładziny.

Podłoża o ograniczonej nośności

Trudność takiego podłoża wynika z tego, że jest ono pokryte warstwami zmniejszającymi przyczepność kleju. Po pierwsze więc, należy usunąć nienośne warstwy podłoża. Młotkiem murarskim trzeba opukać ścianę lub podkład podłogowy. Głuchy odgłos świadczy o braku w tym miejscu połączenia tynku lub wylewki z warstwą nośną. Te fragmenty podłoża należy skuć.

Jeżeli nawet stary tynk (lub podkład) dobrze trzyma się podłoża, ale jest słaby (osypuje się po dotknięciu ręką, szpachelką lub zarysowaniu ostrym narzędziem), również należy go skuć (w całości lub do twardej, niedającej się łatwo zarysować warstwy). W skrajnych sytuacjach, gdy nie można tego zrobić, należy takie podłoża nasączyć głęboko penetrującymi preparatami na bazie żywic epoksydowych.

Po drugie, trzeba usunąć elementy i warstwy mogące osłabić przyczepność (kurz, brud, wapno, tłuszcze, oleje, wosk, resztki warstw starych farb). W zależności od rodzaju zanieczyszczenia należy do tego celu użyć szczotki drucianej, szpachelki, odkurzacza lub preparatów usuwających powłoki starych farb, detergentów itp.

Jeżeli nie ma możliwości usunięcia starych zabrudzonych warstw (np. zatłuszczonych wylewek lastrykowych lub powłok farb olejnych), należy mechanicznie w jak największym stopniu zmatowić powierzchnię papierem ściernym, szczotką stalową lub specjalistycznymi szlifierkami. Po szlifowaniu trzeba bardzo dokładnie odkurzyć powierzchnię, najlepiej na mokro.

Po trzecie, należy zlikwidować rysy i spękania – dotyczy to oczywiście rys i spękań, które są już ustabilizowane, szerokie, a przyczyna ich wystąpienia została zlikwidowana. Pęknięcia powinny zostać mechanicznie poszerzone i pogłębione, a następnie wypełnione zaprawą cementową. W problematycznych sytuacjach konieczne może się okazać zastosowanie dodatkowego wzmocnienia w postaci siatki lub prętów stalowych, zamocowanych w poprzek pęknięć. Pęknięcia naprawia się i wypełnia przed zniwelowaniem podłoża na całej powierzchni. Jeśli chodzi o mikrospękania, to nie są one groźne. Należy jednak przyjrzeć się im dokładniej, gdy tworzą gęstą siatkę (widać ją po namoczeniu podłoża), a zwłaszcza gdy podkład wylany jest na płycie izolacji termicznej.

Ograniczoną nośność mają również podłoża o niskiej nasiąkliwości oraz podłoża gładkie. Takimi są płyta OSB, lastryko, beton, stare płytki, blacha itp. Na tego typu powierzchniach należy zastosować grunty specjalistyczne zwiększające przyczepność.

Ich działanie polega na stworzeniu warstwy, która bardzo dobrze przylega zarówno do gładkiej, nienasiąkliwej powierzchni, jak i do nakładanego kleju. Grunty tego typu zawierają w swoim składzie bardzo dużą ilość żywic oraz kruszywo nadające powierzchni chropowatość i tym samym zwiększające rzeczywistą powierzchnię styku kleju z podłożem. Ponieważ przyczepność na styku dwóch warstw zależy od wielkości powierzchni ich styku, warto, aby klej wypełniał całą przestrzeń pod przyklejaną płytką. W standardowych warunkach dopuszcza się, aby powierzchnia sklejania wynosiła 60%.

Podłoża odkształcalne

W przypadku podłoża z płyt drewnopochodnych, gipsowo-kartonowych lub zawierających w układzie warstw płyty termoizolacyjne (np. podłogi pływające, wiotkie ścianki działowe) należy sprawdzić, czy jest ono dostatecznie sztywne, tzn. czy się nie ugina.

Jednak podłoże, które samo w sobie się nie ugina (np. jastrych na tarasie), może pracować w warunkach mogących spowodują jego odkształcenie. Takie warunki wynikają najczęściej ze zmieniającej się temperatury. Znaczenie dla okładziny wykonanej na takim podłożu ma szybkość zmiany temperatury, jej częstotliwość, a także różnica temperatur.

Miejscami szczególnie narażonymi na oddziaływanie naprężeń termicznych są tarasy, balkony, elewacje, jastrychy z ogrzewaniem podłogowym, kominki itp. Działania, które należy podjąć na tego typu podłożach, to przede wszystkim wykonanie dylatacji brzegowych i pośrednich, odpowiednich do skali możliwego odkształcenia i do dylatacji już wykonanych w podłożu. Podobnie jak na podłożach o ograniczonej nośności, należy też zadbać o pełne wypełnienie klejem przestrzeni pod płytką. Zabezpieczy to klej przed zniszczeniem na skutek wody gromadzącej się i zamarzającej w wolnych przestrzeniach pod płytką.

Kleje na trudne podłoża

Do takich celów należy stosować kleje klasy C2, a w przypadku podłoży odkształcalnych, klej klasy C2S1, czyli odkształcalne.

Kleje klasy C2 to zaprawy cementowe o podwyższonych parametrach. Charakteryzują się one zwiększoną przyczepnością, która dla klejów normalnie wiążących (klasy C1) powinna wynosić min. 0,5 N/mm². Ta wartość z zasady i tak jest już duża, ale od klejów klasy C2 norma wymaga przyczepności o co najmniej dwukrotnie większej wartości.

Należy w tym miejscu zwrócić uwagę na fakt często pomijany przez glazurników i producentów odpowiedzialnych za umieszczanie opisów na opakowaniach i w kartach technicznych klejów. Mianowicie przyczepność kleju maleje wraz z wydłużającym się czasem otwartym. Rozważmy przypadek kleju klasy C2TE, czyli kleju o podwyższonych parametrach i z wydłużonym czasem otwartym (C2E). 

Mimo że przyczepność kleju klasy C2 powinna wynosić co najmniej 1,0 N/mm², to przy założeniu wydłużonego czasu otwartego, czyli 30 min, musi wynosić jedynie 0,5 N/mm². W ten sposób klej klasy C2 przestaje mieć podwyższony parametr przyczepności. Jeśli więc w konkretnym przypadku podłoże wymaga od kleju maksymalnej przyczepności, to czas od momentu naniesienia kleju do chwili przyłożenia doń płytki (tzw. czas otwarty) musi być jak najkrótszy.

Oznaczenie odkształcalności S1 lub S2 określa dopuszczalną wielkość ugięcia powierzchni z utwardzonym klejem, bez jej uszkodzenia. W wypadku klejów o odkształcalności S1 dopuszczalne ugięcie normowej próbki zawiera się przedziale 2,5–5 mm.

Odkształcalność jest miarą elastyczności kleju. Elastyczność to właściwość użytkowa mówiąca o tym, że klej jest w stanie „nadążyć” za ewentualnymi niewielkimi odkształceniami podłoża, na którym jest stosowany, i skompensować je. 

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!