Jak kontrolować poziom wilgoci w ścianach zewnętrznych? Poprzez dobór odpowiedniego ocieplenia!

Mogłoby się wydawać, że kontrolowanie wilgoci w konstrukcjach budowlanych jest możliwe tylko przy zastosowaniu materiałów wodoodpornych, ponieważ teoretycznie eliminują one ryzyko przedostawania się wody do wnętrza. Sytuacja nie jest jednak tak oczywista, jak mogłoby się wydawać. Istotniejsze jest bowiem to, aby materiały wrażliwe na wilgoć mogły być utrzymane we względnej suchości.

Przy projektowaniu ścian zewnętrznych należy uwzględnić dwie kluczowe kwestie: po pierwsze upewnić się, że ryzyko przenikania wilgoci do wnętrza będzie maksymalnie ograniczone, a po drugie wykorzystać takie materiały, które umożliwią wysychanie wewnętrznych elementów konstrukcji na wypadek, gdyby woda w postaci ciekłej lub gazowej jednak się do niej dostała. Ściany zewnętrzne narażone przez cały rok na działanie wody zawsze stanowią duże wyzwanie dla projektantów, szczególnie że ochrona przed wilgocią zależy w dużej mierze od rodzaju konstrukcji przegrody.

Jak zmniejszyć ryzyko uszkodzeń spowodowanych przez wilgoć w budynkach z fasadami wentylowanymi, a jak w tych ocieplonych styropianem, a następnie wzmocnionych siatką i otynkowanych?

Ochrona fasad otynkowanych i ocieplonych metodą lekką mokrą

W przypadku ścian zewnętrznych ocieplanych metodą ETICS, ochrona przed wilgocią jest realizowana głównie przez zastosowanie cienkowarstwowych tynków, które cechują się wodoodpornością i paroprzepuszczalnością. Te właściwości w przypadku prawidłowo wykonanej elewacji z precyzyjnymi łączeniami między poszczególnymi materiałami i elementami gwarantują wieloletnie i bezproblemowe użytkowanie elewacji. Warto jednak pamiętać, że w wysychaniu otynkowanych fasad kluczową rolę odgrywa rodzaj zastosowanej izolacji termicznej.

– Paroprzepuszczalne, włókniste materiały izolacyjne ułatwiają wysychanie elewacji poprzez sprawne odprowadzanie wilgoci, czego nie można osiągnąć w przypadku użycia bardziej paroszczelnych materiałów. Zastosowanie materiałów dobrze odprowadzających wilgoć pozwala uniknąć korozji biologicznej polegającej na rozwoju grzybów i pleśni. Wysychający beton tworzy też dla takich form organicznych niekorzystne pH – tłumaczy Paweł Stempuchowski, ekspert firmy Owens Corning PAROC Polska.

Elewacje wentylowane – jak chronić je przed wilgocią?

W przypadku fasad wentylowanych sprawa jest nieco prostsza, gdyż za odprowadzanie wilgoci odpowiada tutaj specjalnie przeznaczona do tego celu szczelina wentylacyjna, umiejscowiona tuż za warstwą pokrycia. Dzięki takiej konstrukcji wilgotne powietrze jest wypychane do góry i usuwane przez przygotowane w tym celu otwory.

Odprowadzanie wilgoci z elewacji wentylowanych jest możliwe dzięki zamierzonym nieszczelnościom konstrukcyjnym, które muszą być zabezpieczone specjalną warstwą wiatrochronną zdolną przepuszczać powietrze i parę wodą z wnętrza. Przyjmuje się, że ta warstwa powinna być 5 razy bardziej paroprzepuszczalna, niż paroizolacyjna folia, a w takim zastosowaniu doskonale sprawdza się kamienna wełna elewacyjna.

– Do izolacji fasad wentylowanych świetnie nadają się sztywne płyty PAROC Cortex, pokryte wiatroizolacyjną i paroprzepuszczalną membraną. Wełna fasadowa PAROC Cortex doskonale współpracuje z główną warstwą izolacji, a jednocześnie skutecznie chroni przed czynnikami atmosferycznymi i umożliwia szybkie odprowadzanie wilgoci z wnętrza ocieplonego nią obiektu. Istotne w kontekście wysychania jest natomiast to, by każda kolejna warstwa izolacji była bardziej przepuszczalna od poprzedniej – wyjaśnia Paweł Stempuchowski.

Izolacja termiczna – jak wpływa na wysychanie konstrukcji?

Dobór właściwej izolacji termicznej ma ogromne znaczenie zarówno w przypadku budynków ocieplonych metodą ETICS, jak i elewacji wentylowanych. Analiza przeprowadzona przez niezależny fiński instytut badawczy VTT dowiodła, że budynki ocieplone kamienną wełną fasadową PAROC o włóknistej strukturze wysychają szybciej, niż te ocieplone materiałami cechującymi się mniejszą paroprzepuszczalnością i większą odpornością na wilgoć.

Tabela: Czas wysychania konstrukcji nośnej ściany zewnętrznej wykonanej z betonu o grubości 120 mm zaizolowanej różnymi materiałami według badania przeprowadzonego w instytucie VTT.

Badanie pokazuje, że betonowa ściana pokryta wełną fasadową wysycha z poziomu wilgotności względnej RH 85% średnio w ok. 140 dni, ale w przypadku zastosowania materiałów o niższym poziomie paroprzepuszczalności czas schnięcia wydłuża się drastycznie, aż do 460–470 dni. Jeszcze gorzej proces ten zachodzi w przypadku zastosowania pokrycia z nieprzepuszczalnego aluminium – w takim układzie ściana schnie prawie… 2 lata. Bez względu na sytuację trzeba pamiętać, że przez czas schnięcia budynek jest narażony na zwiększone ryzyko nadmiarowej wilgotności wpływającej zarówno na samą konstrukcję, jak i na komfort użytkowników tego obiektu.

– Kamienna wełna elewacyjna wyróżnia się szeregiem korzystnych z punktu widzenia izolacyjności budynku cech – jest hydrofobowa, nie pochłania wody bez względu na wilgotność względną powietrza, a dzięki włóknistej strukturze przyspiesza wysychanie konstrukcji. Jeśli wilgotne powietrze przeniknie do izolacji przez nieszczelności w paroizolacji, to kondensacja wilgoci nastąpi dopiero na pierwszej warstwie, a temperatura tam będzie niższa od punktu rosy – podsumowuje Paweł Stempuchowski z firmy Owens Corning PAROC Polska.