Ocieplenie dachu płaskiego pod system fotowoltaiki
Czy masa i gęstość izolacji mają znaczenie?
![Ocieplenie dachu płaskiego pod system fotowoltaiki – czy masa i gęstość izolacji mają znaczenie?](https://www.izolacje.com.pl/media/cache/typical_view/data/202311/dach-z-paneli-fotowoltaicznych.jpg)
Ocieplenie dachu płaskiego pod system fotowoltaiki – czy masa i gęstość izolacji mają znaczenie?
Dach z paneli fotowoltaicznych to rozwiązanie, które zyskuje na popularności zwłaszcza w obiektach o dużej kubaturze, takich jak magazyny, hale produkcyjne czy budynki wielorodzinne. Fotowoltaika na dachu wymaga jednak dużej ostrożności i dokładności w kwestii izolacji dachu płaskiego – wynika to ze specyfiki instalacji, która przede wszystkim oznacza dodatkowe obciążenia oraz ryzyko mostków termicznych. Z myślą o odpowiedniej wytrzymałości i nośności konstrukcji, tradycyjnie wybiera się materiały izolacyjne o większej masie i gęstości. Eksperci zwracają jednak uwagę, że jest to kryterium nieaktualne i nieprecyzyjne.
Jaka wełna na ocieplenie dachu płaskiego?
Podstawową funkcją izolacji dachu płaskiego jest ograniczenie strat ciepła przez górną przegrodę obiektu, co przekłada się na bardziej efektywne gospodarowanie energią niezbędną do jego codziennej eksploatacji. Fotowoltaika na dachu wspiera ten nadrzędny cel poprzez mniejsze uzależnienie systemów grzewczych od paliw stałych, jednak obciążenia mechaniczne, jakie generują tego typu systemy, muszą zostać uwzględnione podczas planowania izolacji dachu płaskiego – czy to w przypadku nowego obiektu, czy modernizacji już istniejących konstrukcji.
Pod uwagę należy wziąć nie tylko wagę samych paneli, ale też konstrukcji balastowych, a także ruch pieszy podczas montażu i bieżącej konserwacji. W przypadku dachu z paneli fotowoltaicznych mamy do czynienia z obciążeniami rzędu nawet kilkuset kilogramów na 1 m2. Warstwa ocieplenia o niedostatecznej wytrzymałości może się odkształcać, co prowadzi do powstawania mostków termicznych i wnikania wilgoci do wnętrza konstrukcji.
Popularnym w Polsce materiałem do ocieplenia dachu płaskiego, także w przypadku systemów fotowoltaicznych, jest wełna mineralna, którą cechuje wiele zalet – jest niepalna, dobrze izoluje termicznie oraz wycisza niepożądane hałasy z zewnątrz. Ze względu na parametry mechaniczne, w tego typu zastosowaniach zdecydowanie częściej sięga się po wełnę kamienną niż wełnę szklaną. Z uwagi na większą gęstość i masę, może ona przenosi większe obciążenia, w warunkach pożaru wytrzymuje też wyższe temperatury rzędu nawet 1000°C, podczas gdy wełna szklana – maksymalnie 700°C.
Na jakie właściwości wełny zwrócić uwagę, planując izolację dachu płaskiego z fotowoltaiką?
Aby odpowiedzieć wyczerpująco na powyższe pytanie, warto odnieść się do zharmonizowanej europejskiej normy dla izolacji z wełny mineralnej EN 13162:2012 + A1:2015. Wymienia ona trzy kryteria wytrzymałości i gotowości konkretnego wyrobu do przejmowania obciążeń mechanicznych, które mają kluczowe znaczenie w przypadku ocieplenia dachu płaskiego z fotowoltaiką:
- PL(5) – wytrzymałość na obciążenie punktowe (norma EN 12430);
- CS(10) – wytrzymałość na ściskanie przy 10% deformacji (norma EN 826)
- TR – wytrzymałość na rozciąganie prostopadłe do powierzchni (norma EN 1607)
W oparciu o wyżej wymienione kryteria można ocenić, na ile dane rozwiązanie izolacyjne sprawdzi się przy realizacji dachu z paneli fotowoltaicznych. Szczególnie istotnym parametrem jest wytrzymałość na ściskanie, która zgodnie z zapisami normowymi określa wartość obciążenia w kilopaskalach, przy którym płyta z wełny kamiennej ulegnie deformacji o 10% swojej grubości.
Czy masa i gęstość wełny to jedyny wyznacznik jej wytrzymałości?
Widoczne na materiałach budowlanych, charakterystyczne oznaczenie CE informuje, że dany produkt spełnia wymagania stawiane przez daną normę zharmonizowaną. Producent potwierdza wymagane właściwości, przedstawiając odpowiednią Deklarację Właściwości Użytkowych (DoP). Jest to warunek dopuszczenia wyrobów do obrotu na naszym rynku, który obowiązuje już od blisko 20 lat, a dokładnie od chwili wejścia Polski w struktury Unii Europejskiej w 2004 r.
Warto w tym miejscu podkreślić, że przed wprowadzeniem powyższych przepisów do legislacji krajowej, przydatność izolacji z wełny mineralnej do zastosowań na stropodachach, w tym m.in. do zabezpieczana fotowoltaiki na dachu, określana była na podstawie innych kryteriów – głównie ich wagi oraz gęstości. Choć od tamtej pory minęły już blisko dwie dekady, producenci izolacji budowlanych do tej pory posługują się niekiedy tą argumentacją, reklamując swoje rozwiązania. Eksperci podkreślają jednak, że jest to kryterium nieprecyzyjne i nieaktualne, co w przypadku zastosowań specjalistycznych może rodzić problemy na etapie eksploatacji.
O przydatności danego produktu do zastosowania w charakterze izolacji dachu płaskiego, szczególnie obciążonego np. fotowoltaiką, świadczą wymierne parametry określane w normie zharmonizowanej i deklaracjach właściwości użytkowych, i to wyłącznie one powinny być brane pod uwagę. Oczywiście, w pewnym stopniu są one pochodną struktury materiału, jednak z uwagi na postępy w technologii produkcji materiałów budowlanych, ich waga i gęstość nie są już bezpośrednim i decydującym wyznacznikiem. Większe znaczenie mają jakość i stabilność procesu produkcji, które pozwalają wytwarzać płyty dachowe o bardzo wysokich parametrach wytrzymałościowych, przy jednoczesnym ograniczeniu masy i gęstości wełny – tłumaczy Łukasz Kondracki, ekspert firmy Owens Corning PAROC Polska.
Lżejsze ocieplenie dachu płaskiego = mniejszy ślad węglowy
Dodatkowym argumentem przemawiającym za tym, aby nie kierować się wagą i gęstością płyt z wełny do izolacji dachu płaskiego, jest kwestia wpływu ich produkcji na środowisko. W przypadku dachu z paneli fotowoltaicznych, którego realizacja stanowi element niezbędny do uzyskania certyfikacji środowiskowej BREEAM lub LEED dla budynku, odpowiedzialna produkcja technologii i materiałów budowlanych ma podwójne znaczenie.
Aby wyprodukować płyty izolacyjne z wełny kamiennej o dużej gęstości, trzeba zużyć więcej surowców i energii niezbędnej do wytopienia ich w piecach oraz dalszej obróbki. Im większa intensywność tego procesu, tym większy ślad węglowy gotowego produktu. Jeżeli projekt zakłada wykonanie fotowoltaiki na dachu, warto postawić na nowoczesne rozwiązania, które gwarantują odpowiednie parametry, przy jednoczesnej minimalizacji ich wpływu na środowisko. Dlatego też projektantom i inwestorom rekomendujemy nasz system ocieplenia dachu płaskiego PAROC Solar, oparty na innowacyjnej płycie PAROC Premo 90, która jako jedyna na rynku łączy tak wysokie właściwości termoizolacyjne i wytrzymałościowe, zachowując przy tym relatywnie niską wagę – podkreśla Łukasz Kondracki.