Page 11 - IZOLACJE 2/2020

Wywiad

WARUNKI TECHNICZNE cz. 1

MUSZĄ BYĆ ZMIENIONE

Dr Ludomir Duda, doradca prezesa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej, w rozmowie z Jarosławem Guzalem

Na początku naszej rozmowy chciałbym z ustawy budynki jednorodzinne
poruszyć kwestię szeroko pojętej ter- i zmieniono sposób optymali-
momodernizacji. Po pierwsze w Polsce zacji inwestycji, zamieniając
do ocieplenia jest bardzo dużo budyn- kryterium optymalizacyjne NPV
ków, a po drugie w samych regulacjach (aktualna wartość netto – przyp.
dotyczących termomodernizacji będą red.) na SPBT (prosty okres
zachodziły zmiany. Rozpatrywanie zwrotu nakładów – przyp. red.),
tematu chociażby pod kątem głębokiej co ograniczało zakres ocieplenia.
termomodernizacji już nas zmusza Na koniec, gdy mimo tych zabie-
do pewnych zmian w postrzeganiu tego gów liczba inwestycji wzrastała,
zagadnienia. ograniczono dopływ pieniędzy
Byłem autorem pierwszego projektu do Funduszu Termomoderniza-
ustawy o wspierania termomodernizacji, cyjnego.
która w tamtym czasie była prawdziwie Trzeba także powiedzieć,
rewolucyjnym aktem prawnym. Fundacja że rzadko kiedy intencją korzy-
Poszanowania Energii pracowała nad nim stających z dobrodziejstw ustawy
od 1994 roku. Po czterech latach bezowoc- było obniżenie energochłonności.
nych prób Sejm uchwalił ją w 1998 roku. Dzięki ustawie powstał mecha-
Wtedy wyprzedzała ona wszystkie euro- nizm dźwigni finansowej pozwa- Dr Ludomir Duda, doradca prezesa Narodowego Funduszu Ochrony
pejskie dyrektywy w zakresie efektywności lający na wykonanie remontów Środowiska i Gospodarki Wodnej; fot.: J. Guzal
energetycznej budownictwa. Niestety elewacji i dachów, a także
intencją władzy nie było poszanowanie modernizacji cieknących instalacji, na które to projekt. Przy braku nadzoru audytor-
energii, lecz potrzeba urynkowienia cen zawsze brakowało środków. skiego, projektanci dobierają technologie
ciepła w gospodarce komunalnej. Różnice W konsekwencji mało kto zwracał uwa- i urządzenie uwzględniając wysokość
w standardzie energetycznym budynków gę na efektywność energetyczną inwesty- otrzymywanych prowizji, a nie korzyści in-
i w kosztach wytwarzania energii były tak cji. Kiedyś przypadkiem dostałem wyniki westora. Kolejnym ryzykiem jest powszech-
duże, że koszty ogrzewania w przeliczeniu z jednej z warszawskich spółdzielni, która ne fałszowanie deklaracji właściwości użyt-
na 1 m mogły się różnić ponad dziesię- po kilkunastu latach od termomodernizacji kowych materiałów i urządzeń. Aż trudno
2
ciokrotnie. Utrudniało to urynkowienie cen. zebrała dane o zużyciu energii przed i po in- tu mówić o ryzyku – powinno się mówić
By zmniejszyć te różnice, zainwestowano westycjach dla każdego z modernizowanych raczej o pewności popełnienia błędu, jako
ogromne pieniądze na modernizację źródeł budynków. W 20% przypadków zużycie że większość kontroli styropianów wykazuje
ciepła, a z drugiej strony uchwalono ustawę energii po termomodernizacji nieznacz- zaniżone wartości współczynnika przewo-
termomodernizacyjną. Wszystko to miało nie wzrosło, w 20% nie uległo zmianie dzenia ciepła λ [W/(m·K)]. Powszechność
wyrównać koszty ogrzewania w skali kraju. i w kolejnych 20% zmiana była mniejsza i bezkarność tego procederu wskazuje
Potem wyszło szydło z worka, czyli niż 10%. Widać więc, że te inwestycje na państwowe przyzwolenie na okradanie
interes lobby energetycznego – najważniej- okazały się radykalnie mniej efektywne inwestorów – zapewne w imię ochrony ryn-
szego żywiciela klasy politycznej. Dla niej niż zakładane w audycie energetycznym ku energii. Dalej mamy ryzyka wykonaw-
wzrost zużycia energii to wzrost dochodu minimum 40%. cze, tym większe, im większa interesowna
narodowego, wzrost podatków i tysiące pobłażliwość nadzoru inwestorskiego.
wysokopłatnych stanowisk w sektorze To dramatyczne dane. Jakie są Pana Do tego dochodzą ryzyka ograniczone-
zmonopolizowanym, a więc niepodle- zdaniem przyczyny tego zjawiska? go zakresu inwestycji, czyli rezygnacja
gającym ograniczeniom rynku. Dlatego Przyczyn jest wiele. Pierwsza to brak z modernizacji systemu wentylacyjnego
intensywnie demontowano mechanizmy kontroli nad ryzykami procesu, poczynając i instalacji skutecznej automatyki. Na te
ustawy. Nie cofano się przed rozwiązaniami od ryzyka audytu energetycznego. Audy- ryzyka natury technicznej nakłada się niski
ocierającymi się o absurd, np. wyłączono tor może postawić niewłaściwą diagnozę poziom świadomości użytkowników energii,
z zakresu jej działania wymianę okien co do struktury strat ciepła i nieoptymal- którzy mają decydujący wpływ na ostatecz-
i ocieplenie balkonów. Następnie wyłączono nie dobrać inwestycję. Kolejne ryzyko ną wysokość rachunku za energię.

14 nr 2/2020