Uczestnicy procesu budowlanego razem na rzecz zielonego budownictwa

Od dekad nasila się migracja do miast. Ostatnie lata pokazują, że młode pokolenie chce mieszkać w miastach i nic nie wskazuje na to, że ta tendencja ulegnie zmianie. Przeciwnie – mieszkańcy w poszukiwaniu rozwoju zawodowego coraz chętniej zasiedlają aglomeracje. W 1950 r. w miastach na świecie żył 1 miliard światowej populacji. Dziś to prawie 4 miliardy. Według prognoz – w roku 2050 mieszkańcy miast będą stanowili grupę ok. 6,5 miliarda osób. Mimo iż miasta obejmują zaledwie 1 proc. powierzchni ziemi, są domem dla ponad połowy światowej populacji. Zużywają też 78 proc. światowej energii. W dyskusji na temat przyszłości urbanistycznej i architektonicznej miast oraz odpowiedzialności ekologicznej słychać hasła: synergia, innowacje i współpraca. 

Zielone budownictwo – kierunek zmian

Ostatnie miesiące pokazują, że sytuacja gospodarcza stanowi wyzwanie dla branży budowlanej. Rosną ceny mieszkań, a w gronie nabywców nowoczesnych realizacji mieszkaniowych znajdują się osoby o coraz większym budżecie, ale także rosnącej świadomości ekologicznej i oczekiwaniach w tym zakresie. Wymagający nabywcy szukają dogodnej lokalizacji, infrastruktury i nowoczesnych rozwiązań architektonicznych. Coraz częsciej oczekują, by inwestycja, w której kupują mieszkanie na lata, mogła być określana mianem „zielonej”. 

Co to oznacza? Po pierwsze, po prostu, by znajdowała się w przyjaznej, zielonej okolicy – w pobliżu parku, skwerów czy przestrzeni rekreacyjnych. Po drugie, by sam budynek w swoim tzw. cyklu życia był proekologiczny.

Uczestnicy debaty podkreślali konieczność edukacji wszystkich grup interesariuszy – w tym odbiorców końcowych tak, by świadomie wybierali rozwiązania ekologiczne, a co za tym idzie stymulowali powstawanie i wdrażanie zielonych rozwiązań. 

Produkcja budowlana w stronę neutralności klimatycznej

Jak podkreślali prelegenci, celem zintegrowanych działań uczestników rynku budowlanego jest neutralność klimatyczna, a rezultatem – coraz częściej powstające certyfikowane budynki, które w całym swoim cyklu życia współgrają ekologicznie z otoczeniem i minimalizują swój ślad środowiskowy. Właśnie certyfikacja budynków oraz wsparcie popytu na zrównoważone rozwiązania dla budownictwa wybrzmiały jako kluczowe elementy dążenia w stronę zielonego rozwoju miast przyszłości.

„Budownictwo odpowiada za 40 proc. całkowitej emisji CO₂ z czego ⅓ pochodzi z materiałów budowlanych, a ⅔ energii zużywanej do ich funkcjonowania i ogrzania. Stąd musimy wprowadzić system, żeby mierzyć ślad węglowy na m² budynku w całym cyklu jego życia oraz zachęcać do stosowania zrównoważonych materiałów. Pomoże to ustandaryzować wiedzę oraz obniżyć emisję budynków na etapie budowy i użytkowania. Obecnie zarówno producenci, jak i instytucje certyfikujące oferują rozwiązania dla ekologicznego budownictwa. Kluczowa jest tutaj rola regulatora w przygotowaniu odpowiednich przepisów i zachęt,  gdyż bez tego nie będziemy w stanie przyśpieszyć wprowadzenia zrównoważonego budownictwa w Polsce” – powiedział Xavier Guesnu, członek zarządu Stowarzyszenia Producentów Cementu. 

Projektowanie budynków i innowacyjne materiały

Wyzwania, na jakie wskazują uczestnicy debaty to: optymalizacja emisji CO₂, wpływ na obieg ciepła i wody, ekonomiczne zużycie energii – możliwe m.in. dzięki odpowiedniemu projektowaniu budynków, z wykorzystaniem „zielonych” materiałów budowlanych. Cykl życia niektórych elementów konstrukcyjnych jest przedłużany, komponenty, takie jak beton – są z powodzeniem recyklingowane, często nawet w 100%. Rozwiązania istnieją, jednak ich wykorzystanie w projektach zależy od uwarunkowań gospodarczych i systemów prawnych. Uczestnicy debaty proponowali wprowadzenie motywatorów dla organizacji, które będą produkowały i wykorzystywały zielone materiały budowlane.

Współpraca wszystkich uczestników procesu budowlanego

Jak wskazują eksperci, obecnie tworzone budynki coraz mocniej i częściej wpisują się w zielony trend. Kierunek ten stymulują rosnące ceny energii elektrycznej i cieplnej potrzebnej do ich funkcjonowania. Temat odpowiedzialności ekologicznej coraz śmielej pojawia się w przestrzeni lokalnej, biznesowej i gospodarczej. Te oczekiwania chcą spełnić wszyscy uczestnicy procesu budowlanego – producenci materiałów budowlanych, architekci i inwestorzy. Kluczem do sprostania tym wyzwaniom jest ich współpraca.

„Znaczenie budownictwa w procesie dochodzenia do neutralności klimatycznej jest bardzo duże. Najnowsze dane pokazują, że budynki odpowiadają za znaczący proc. światowej emisji CO₂, przy czym procent światowej emisji to emisja z produkcji materiałów i technologii wykorzystywanych w budownictwie – tzw. wbudowany ślad węglowy. Przyszłością dla całej branży budowlanej jest zrównoważone budownictwo oraz produkty nie tylko o niskim wbudowanym śladzie węglowym, ale również wspomagające redukcję eksploatacyjnego śladu węglowego. Aby właściwie budować zrównoważone miasta, potrzebna jest aktywna współpraca wszystkich zaangażowanych w proces podmiotów – od urbanistów i inwestorów poprzez producentów materiałów budowlanych i generalnych wykonawców po instytucje rządowe” – skomentował Michał Grys, prezes zarządu Stowarzyszenia Producentów Betonu Towarowego w Polsce.

Wyzwania dla branży budowlanej

Obecna sytuacja gospodarcza stawia przed branżą budowlaną duże oczekiwania. Ceny rosną, dostępność kredytów spada, sektor mieszkaniowy przewiduje dalsze zahamowania. Z drugiej jednak strony, sytuacja ta jest stymulatorem dla jakości, nowoczesności i konkurencyjności. Odpowiedzialność ekologiczna w projektach budowlanych wpisuje się w te wymagania. Wszyscy uczestnicy łańcucha budowlanego podkreślają jednak konieczność wdrożenia rozwiązań gospodarczych i prawnych, które będą sprzyjały stosowaniu zrównoważonych rozwiązań. 

„Stale prowadzone są prace nad wdrażaniem rozwiązań sprzyjających zrównoważonemu budownictwu. Możemy tu wymienić m.in. Centralną Ewidencję Emisyjności Budynków czy też Długoterminową Strategię Modernizacji Budynków. W tematykę zrównoważonego budownictwa wpisuje się także fotowoltaika” – powiedział Bartłomiej Baran, z-ca dyrektora Departamentu Architektury, Budownictwa i Geodezji w Ministerstwie Rozwoju i Technologii.

Eksperci podkreślają ogromne znaczenie systemów motywacyjnych, które – obok rozwiązań prawnych – mogłyby w znacznym stopniu zwiększyć skalę budownictwa zielonego. Warto stworzyć takie warunki rynkowe, w których opłacalne będzie stosowanie materiałów zrównoważonych. Obecnie dostępne rozwiązania, które pozwalają budować bardziej ekologicznie, często są dla inwestora droższe niż wykorzystywanie materiałów np. niepochodzących z recyklingu. 

C„hcemy zmieniać się tak, by technologicznie odpowiadać na potrzeby rynku, ale potrzebne są do tego właściwe rozwiązania ekonomiczne i prawne” – skomentował Michał Grys.

Jak podsumowali uczestnicy debaty, dla realizacji celu, jakim jest neutralność klimatyczna w budownictwie, konieczne jest działanie holistyczne – począwszy od odpowiedzi na pytanie, jak miasta powinny się rozwijać, by sprzyjało to środowisku. A zatem – od planowania, poprzez projektowanie, czyli maksymalizację świadomości ekologicznej projektantów i architektów, do realizacji w duchu zielonego budownictwa. Co więcej jako znaczącą, eksperci wymieniają rolę regulatorów instytucjonalnych, w rękach których pozostają uwarunkowania, mogące być stymulatorem dla inwestycji w zielone rozwiązania. Jak podkreślają, taki stymulator jest potrzebny z uwagi na ceny zielonych produktów, które nadal przewyższają ceny standardowych komponentów. Jedną z kluczowych ról w łańcuchu budowlanym spełniają deweloperzy. Jak wskazują uczestnicy debaty – to właśnie deweloper musi czytać potrzeby rynku nie tylko ekonomiczne, ale przede wszystkim te ekologiczne, a następnie wychodzić im naprzeciw razem z projektantem. Koło się zamyka i taka współpraca przynosi efekty dla klimatu. 

Źródło: SPBT

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!