Rozwój technologii materiałów hydroizolacyjnych

*****
Artykuł dotyczy historii rozwoju materiałów hydroizolacyjnych. Autor opisuje ich właściwości i zastosowanie.

Development of technology of waterproofing materials

The article concerns the history of the development of waterproofing materials.The author describes their properties and application.
*****

Pierwsze techniki uszczelniania wykorzystywały głównie produkty naturalne. Oprócz środków zapobiegawczych, takich jak zabezpieczenie przed wilgocią z gruntu poprzez posadowienie budynków na palach lub duże okapy dachów jako zabezpieczenie przed wodą z opadów atmosferycznych, do ochrony budynków stosowano glinę lub różnorakie powłoki ochronne (którym pokrywano ściany), np. gips zmieszany z olejem lnianym, tlenkiem ołowiu i woskiem [3].

Czytaj też: Odwadnianie budynków za pomocą drenażu opaskowego

Prawdopodobnie najstarszy zapis dotyczący zastosowania hydroizolacji zawarty jest w Biblii. Według Księgi Rodzaju materiały uszczelniające po raz pierwszy użyte zostały przy budowie Arki Noego [4]:

„Ty zaś zbuduj sobie arkę z drzewa żywicznego, uczyń w arce przegrody i powlecz ją smołą wewnątrz i zewnątrz.” (Rdz. 6, 14).

Natomiast pierwsza wzmianka dotycząca zastosowania smoły jako materiału budowlanego pojawia się przy opisie wieży Babel [4]:

„I mówili jeden do drugiego: «Chodźcie, wyrabiajmy cegłę i wypalmy ją w ogniu». A gdy już mieli cegłę zamiast kamieni i smołę zamiast zaprawy murarskiej, rzekli: «Chodźcie, zbudujemy sobie miasto i wieżę, której wierzchołek będzie sięgał nieba, i w ten sposób uczynimy sobie znak, abyśmy się nie rozproszyli po całej ziemi»”. (Rdz. 11, 3–4).

Kwestią wymagającą wyjaśnienia jest pochodzenie smoły jako materiału uszczelniającego. Przypuszczalnie w zapisie biblijnym smoła oznacza produkt składający się z asfaltu naturalnego z mniej lub bardziej mocnymi domieszkami substancji mineralnych [1].

Asfalty naturalne występują zazwyczaj w pobliżu źródeł ropy naftowej i pod względem chemicznym są zbliżone zarówno do ropy naftowej, jak i asfaltów otrzymywanych z ropy naftowej. Na Środkowym Wschodzie, w Syrii, występują złoża asfaltu naturalnego o zawartości czystego asfaltu sięgającej 99% [5]. Na obszarze tym ropa może – ze względu na budowę geologiczną – wydostawać się na powierzchnię ziemi (RYS. 1), gdzie pod wpływem promieniowania słonecznego odparowują jej lotne składniki, w wyniku czego powstaje asfalt naturalny.

Czytaj więcej o zaprawach wodoodpornych

Literatura

 1. E. Cziesielski, „Geschichtliche Entwicklung der Abdichtungstechnik”, [w:] E. Cziesielski (red.), „Lufsky Bauwerksabdichtung”, Teubner, Wiesbaden, 2006, pp. 5–10.
 2. J. Szewczyk, „Hydroizolacja elementów budowli w wybranych okresach historii architektury, czyli o uszczelnieniach z nietypowych materiałów, o dawnych impregnatach, drenażach i pokrewnych rozwiązaniach budowlanych”, Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok 2019.
 3. J. Weber, „Entwicklung der Bauwerksabdichtung”, [w:] J. Weber, V. Hafkesbrink (red.), „Bauwerksabdichtung in der Altbausanierung. Verfahren und juristische Betrachtungsweise”, Springer Vieweg, Wiesbaden 2018, pp. 1–24.
 4. Biblia Tysiąclecia, Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, Wydawnictwo Pallottinum, Poznań 2000.
 5. B. Stefańczyk, P. Mieczkowski, „Lepiszcza bitumiczne i wyroby z nic”, [w:] B. Stefańczyk (red.), „Budownictwo ogólne. Tom 1. Materiały i wyroby budowlane”, Arkady, Warszawa 2005, s. 743–821.
 6. R.Z. Ciesielski, „Asfalt naturalny w budownictwie”, nakładem Księgarni Ludwika Fiszera w Łodzi, Łódź 1922.
 7. Praca zbiorowa, „Wielka historia świata – tom V”, Oxford Educational, Warszawa 2005.
 8. M. Vitruvius Pollio, „O architekturze ksiąg dziesięć”, Pruszyński i S-ka, Warszawa 1999.
 9. L.M. Seymour, J. Maragh, P. Sabatini, M. Di Tommaso, J.C. Weaver, A. Masic, „Hot mixing: Mechanistic insights into the durability of ancient Roman concreto”, „Science advances” vol. 9, no. 1, 2023.
10. M.D. Jackson, S.R. Mulcahy, H. Chen, Y. Li, Q. Li, P. Cappelletti, H. Wenk, „Phillipsite and Altobermorite mineral cements produced through lowtemperature water-rock reactions in Roman marine concreto”, „American Mineralogist”, vol. 102, no. 7, 2017, pp. 1435–1450.
11. R. Wójcik, „Odtwarzanie izolacji poziomych”, „Builder” 1/2008, s. 90–93.
12. H. Stankiewicz, „Ochrona budowli od wody”, Politechnika Warszawska, Warszawa 1938.
13. R.Z. Ciesielski, „Papa (dachowa izolacyjna cement drzewny)”, nakładem Księgarni Ludwika Fiszera w Łodzi, Łódź 1922.
14. F.W. Buttel, „Practische Erfahrungen Über Dornsche Dächer Nebst Ausführlicher Beschreibung, Kostenberechnung Und Zeichnung Solcher Constructionen, Welche Denselben Größere Dauer Und Dichtigkeit Geben, Und Einem Anhange: Über Die Anwendung Der Flachen Dächer Bei Ökonomi”, Neubrandenburg 1841.
15. H. Stankiewicz, „Zabezpieczenie budowli przed wilgocią, wodą gruntową i korozją”, Arkady, Warszawa 1959.
16. W. Danilecki, M. Mączyński, „Izolacje przeciwwilgociowe. Materiały, projektowanie, wykonawstwo”, Arkady, Warszawa 1957.
17. E. Janczewski, I. Płoński, „Spoiwa, lepiszcza i zaprawy budowlane”, [w:] W. Żenczykowski (red.), „Budownictwo ogólne – tom 1”, Arkady, Warszawa 1976, s. 105–202.
18. Z. Rojek, A. Gudaj, „Wykonywanie izolacji przeciwwodnych”, Arkady, Warszawa 1980.
19. W. Danilecki, „Izolacje przeciwwilgociowe i przeciwwodne”, [w:] W. Żenczykowski (red.), „Budownictwo ogólne – tom 3/1”, Arkady, Warszawa 1987, s. 250–313.
20. T. Dzięgielewski (red.), „Mały ilustrowany słownik budowlany”, Arkady, Warszawa 1971.