Rekuperacja - co warto wiedzieć o wentylacji mechanicznej?

Rosnąca świadomość inwestorów na temat prawidłowej wentylacji budynków sprawia, że coraz większa ich część decyduje się na montaż rekuperacji. W nowoczesnym budownictwie wentylacja grawitacyjna nie działa, ponieważ swoją pracę opiera na swobodnym przepływie powietrza w ściśle określonych warunkach, co z kolei przyczynia się do powstawania strat ciepła. Obecnie domy przypominają swego rodzaju termosy – inwestorzy starają się wznosić coraz bardziej szczelne budynki, dzięki czemu wytworzone ciepło nie wydostaje się na zewnątrz.

Szczegółowe informacje na temat rekuperacji znajdziecie tutaj.

Czym jest rekuperacja?

Rekuperacja to wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła, która działa w sposób wymuszony bez względu na warunki atmosferyczne panujące na zewnątrz. W rekuperatorze, który jest sercem rekuperacji, znajduje się wymiennik ciepła, w którym dochodzi do odzysku energii z powietrza zużytego, wywiewanego i przekazania jej powietrzu świeżemu, nawiewanemu do pomieszczeń. W ten sposób nie dochodzi do wychładzania budynku przy jednoczesnym zachowaniu stałej wymiany powietrza bez konieczności otwierania okien i tworzenia przeciągów.

Powietrze w domu zostaje zanieczyszczone przez dwutlenek węgla wydalany na skutek oddychania, charakteryzuje się też ono dużą wilgotnością. Wentylacja mechaniczna umożliwia stałe usuwanie zużytego powietrza z wnętrza domu oraz zastępowanie go świeżym strumieniem, zawsze w tych samych proporcjach, by nie powodować dyskomfortu wentylacyjnego u mieszkańców.

Rekuperacja umożliwia zaoszczędzenie na kosztach ogrzewania do nawet 50% w skali roku. Trzeba jednak pamiętać, że w przypadku zastosowania wentylacji mechanicznej, budynek powinien być dobrze zaizolowany. W przeciwnym razie rekuperacja nie będzie prawidłowo działała, a w domu nadal będzie dochodziło do strat ciepła i przedostawania się do wnętrza nieprzefiltrowanego powietrza.

Zastosowane filtry w rekuperatorze są bardzo korzystnym rozwiązaniem zarówno w okresie jesienno-zimowym, kiedy jakość powietrza na zewnątrz pozostawia wiele do życzenia, jak i latem, ponieważ chronią one nie tylko przed smogiem, alergenami i kurzem, ale także przed owadami. Inwestor może zdecydować o zakupie filtrów o wyższej klasie filtracji, jeżeli w domu znajdują się alergicy.

Najlepiej o wentylacji mechanicznej zdecydować jeszcze na etapie projektowania budynku, ponieważ w ten sposób inwestor zaoszczędzi na budowie kominów i kanałów wentylacyjnych. Nie ma też późniejszych problemów z ich zaślepieniem, co stanowi dodatkowe koszty. Jeżeli decyzja o montażu wentylacji mechanicznej zostanie podjęta odpowiednio wcześniej, inwestor nie będzie ponosił kosztów budowy kominów i kanałów, co będzie stanowiło oszczędności na poziomie kilku tysięcy złotych, o które tańsza stanie się rekuperacja.

Najważniejsze informacje o rekuperacji

Wentylacja mechaniczna umożliwia regularną wentylację budynku bez wychładzania pomieszczeń, co znajduje odzwierciedlenie w niższych rachunkach za ogrzewanie. Ponadto tradycyjna wentylacja nie zapewni filtracji powietrza przedostającego się z zewnątrz. Przez co jest ono zanieczyszczone i zimne. Dochodzi wówczas do strat ciepła, ale też koniecznie jest zastosowanie oczyszczaczy powietrza, jeżeli budynek znajduje się w okolicy, w której występuje duże stężenie zanieczyszczeń powietrza.

Rekuperacja umożliwia stały dostęp do świeżego powietrza bez konieczności otwierania okien i tworzenia przeciągów. Wentylacja mechaniczna umożliwia jonizację i zaawansowane oczyszczanie powietrza.

Wielu inwestorów odstraszają jednak koszty inwestycji, które na pierwszy rzut oka mogą być zbyt wysokie w porównaniu do kosztów wentylacji grawitacyjnej. Rekuperacja wiąże się również z kosztami eksploatacyjnymi, takimi jak zakup filtrów, rachunki za energię elektryczną oraz przeglądy serwisowe. Sporym ryzykiem w przypadku obu wentylacji jest niekompetentna firma montażowa, która może popełnić błędy, znaczące dla prawidłowego funkcjonowania wentylacji. Warto pamiętać, że rekuperacja nie może zostać zamontowana bez wcześniejszego projektu. Tylko wtedy możemy mieć pewność, że firma montażowa wie, co robi i rzetelnie wykonuje swoją pracę, a sam system będzie działał prawidłowo.

Wprawdzie rekuperacja jest tańszym rozwiązaniem w nowo powstającym domu, jednak nic nie stoi na przeszkodzie, by została zamontowana w dowolnym budynku - nawet starszym, o ile został on odpowiednio zaizolowany. W przeciwnym razie nadal będzie dochodziło do strat ciepła, a tym samym rachunki za ogrzewanie nie zmniejszą się.

Przed przystąpieniem do montażu, firma powinna zademonstrować projekt rekuperacji. Musi on być wykonany indywidualnie, ponieważ każdy budynek różni się wielkością i rozkładem pomieszczeń oraz ilością mieszkańców.

Nowoczesne budownictwo opiera się na energooszczędnych budynkach. Dom ma być szczelny i ciepły, co wpłynie na koszty jego eksploatacji, ponieważ charakteryzuje się niskim zużyciem energetycznym.

Wentylacja mechaniczna działa w sposób ciągły i wymuszony, dzięki czemu pracuje bez względu na panujące warunki atmosferyczne.

Rekuperacja doskonale współpracuje z innymi urządzeniami, takimi jak pompy ciepła, czy fotowoltaika, która wytwarzając prąd, zmniejsza rachunki za energię elektryczną, która konieczna jest do zasilenia systemu rekuperacji.

Największe zalety rekuperacji

Największą zaletą rekuperacji jest odzysk energii z zużytego powietrza, do którego dochodzi w wymienniku ciepła. Strumień zanieczyszczonego, ale ogrzanego powietrza jest wywiewany z wnętrza budynku, a na jego miejsce nawiewany jest strumień powietrza zewnętrznego, które stanowi świeże i czyste powietrze. Oba te strumienie mijają się w wymienniku ciepła, znajdującym się w rekuperatorze, ale nie dochodzi do ich wymieszania. Strumień wywiewany oddaje swoją energię strumieniowi nawiewanemu, dzięki czemu nie dochodzi do strat ciepła.

Stała wymiana powietrza w budynku jest bardzo ważna, ponieważ podczas procesu oddychania wydalamy dużą zawartość dwutlenku węgla, która może wywołać dyskomfort wentylacyjny, jeżeli jego stężenie jest zbyt wysokie.

Pomimo ciągłego przepływu powietrza wewnątrz budynku, rekuperacji nie czuć. Nie wywołuje małego tornada na środku salonu, ani nie sprawia, że marzną nam kostki, ponieważ czujemy na nich przepływ powietrza. Rekuperację czuć jedynie pod względem świeżości, jaka zaczyna panować w budynku. Nasz organizm jest dotleniony tak, jakbyśmy stale przebywali na świeżym powietrzu.

Nowoczesne technologie stosowane w budownictwie sprawiają, że tradycyjna wentylacja grawitacyjna nie działa. Obecnie wielu inwestorów przywiązuje uwagę do szczelności budynku – dokładne ocieplenie ścian i poddasza, szczelne okna i drzwi, nie sprzyjają swobodnemu przepływowi powietrza, który konieczny jest w przypadku tradycyjnej wentylacji. W dzisiejszych czasach wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła jest najdoskonalszym, znanym sposobem wentylowania budynków, który działa niezależnie od panujących na zewnątrz warunków atmosferycznych. W odróżnieniu od tradycyjnej wentylacji.

Dbanie o wysoką szczelność budynku wiąże się ze zmniejszeniem kosztów jego eksploatacji. Sama wentylacja grawitacyjna doprowadza do ogromnych strat ciepła, co nijak ma się do planowanych oszczędności. Szczególnie, że działa jedynie w ściśle określonych warunkach atmosferycznych, czyli w momencie, gdy na zewnątrz temperatura spada poniżej 12 stopni. Oznacza to, że wiosną, latem i wczesną jesienią budynek pozostaje niewentylowany. Na szybach zaczyna zbierać się wilgoć, a ściany z czasem pokrywa pleśń i grzyby.

Ile kosztuje rekuperacja?

Cena systemu rekuperacji zależy przede wszystkim od wybranego urządzenia, wymagań inwestora oraz firmy monterskiej. Możemy jednak przyjąć, że w przypadku domu o powierzchni 150 m², koszt zamontowania dobrej jakości urządzenia i kanałów wentylacyjnych oraz sterownika oscyluje w granicach 17 tys. złotych.

Jeżeli jednak inwestor zdecyduje się na montaż wentylacji mechanicznej na etapie projektowania budynku wówczas zaoszczędzi około 12 tys. złotych na budowie kominów i kanałów wentylacji grawitacyjnej. W rezultacie wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła będzie jedynie 5 tys. złotych droższa od tradycyjnego systemu wentylacyjnego. Przy tym zagwarantuje oszczędności na ogrzewaniu w wysokości około 50%! W przypadku instalacji rekuperacji inwestor może zdecydować się na piec o nieco słabszych parametrach, co również wpływa na zmniejszenie kosztów.

Program Czyste Powietrze przewiduje dofinansowania na system rekuperacji oraz instalacji OZE, takich jak fotowoltaika, pompy ciepła czy kolektory słoneczne.

Jak działa rekuperacja?

Wentylacja mechaniczna opiera się na działaniu rekuperatora wyposażonego w wymiennik ciepła. Wyciąga on powietrze w sposób mechaniczny w dwóch kierunkach równocześnie. Pierwszy strumień dotyczy świeżego powietrza pochodzącego z zewnątrz, które jest chłodne i prawdopodobnie zanieczyszczone przez smog, pyły, kurz lub owady. W przypadku powietrza wywiewanego z wnętrza domu, pozbywamy się w ten sposób ciepłego, ale zużytego strumienia, pełnego dwutlenku węgla i wilgoci.

Co ciekawe – oba strumienie powietrza spotykają się w wymienniku ciepła, przepływają obok siebie, ale nie mieszają. Właśnie w tym miejscu powietrze wywiewane oddaje swoją energię chłodnemu powietrzu nawiewanemu, dzięki czemu do budynku trafia wstępnie ogrzany strumień, co wpływa na zmniejszenie zapotrzebowania energetycznego domu.

Na cały system rekuperacji składa się sam rekuperator oraz kanały wentylacyjne, konieczne do transportowania powietrza. Ilość powietrza wywiewanego z budynku jest zawsze proporcjonalna do ilości powietrza nawiewanego. Oba te strumienie spotykają się w wymienniku ciepła, znajdującym się w rekuperatorze. Przepływają obok siebie, ale nie mieszają się ze sobą, dzięki czemu do wnętrza dostaje się jedynie świeże, przefiltrowane powietrze z zewnątrz. Strumienie powietrza są wprawiane w ruch przez dwa wentylatory, które znajdują się po obu stronach wymiennika ciepła.

Regularna wymiana powietrza w budynku sprawia, że mieszkańcy czują się zdecydowanie lepiej. Wpływa to nie tylko na ich samopoczucie, ale także podnosi jakość snu i ułatwia wypoczynek.

Podsumowanie

Rekuperacja to wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła, która przyczynia się do zmniejszenia rachunków za ogrzewanie. Powietrze nawiewane do domu zostaje wstępnie przefiltrowane, co jest szczególnie ważne zimą, w okresie największego zanieczyszczenia oraz w przypadku alergików. Rekuperacja wpływa na polepszenie się samopoczucia mieszkańców.