Charakterystyka i zakres stosowania tynków

Charakterystyka i zakres stosowania tynków

Dobry i trwały tynk powinien się charakteryzować następującymi cechami [20]:

• trwałe przyleganie do podłoża,
• brak widocznych rys i pęknięć,
• odpowiednia trwałość barwy,
• odpowiednia trwałość faktury,
• odpowiednia wytrzymałość.

Przyczepność tynku do podłoża jest wynikiem jego mechanicznego i chemicznego połączenia z podłożem (mechanicznego zazębiania się zaprawy w nierównościach podłoża oraz wiązania chemicznego zaprawy z podłożem).

Wpływ na przyczepność tynku do podłoża mają [21-25]:

• czystość podłoża - brak luźnych fragmentów, czysta i odpylona powierzchnia,
• chropowatość powierzchni,
• wilgotność podłoża,
• skład i rodzaj zaprawy oraz rodzaj podłoża,
• miejsce zastosowania,
• sposób układania i warunki dojrzewania,
• doświadczenie wykonawcy.

Tynki jednowarstwowe wykonywane są zasadniczo w jednym etapie roboczym przez naniesienie narzutu bezpośrednio na podłoże, natomiast tynki wielowarstwowe wykonywane są w kilku etapach (w zależności od liczby poszczególnych warstw) i składają się z:

• obrzutki o maksymalnej grubości 5 mm, której zadaniem jest zapewnienie dobrej przyczepności tynku do podłoża; najczęściej wykonana jest z bardzo rzadkiej zaprawy,
• narzutu wykonywanego w jednej lub wielu warstwach o maksymalnej grubości 10-20 mm (w zależności od jakości podłoża, rodzaju tynku, warunków wykonawczo-eksploatacyjnych), którego zadaniem jest wyrównanie podłoża do wymaganej płaszczyzny; zasadniczo narzut wykonywany jest z zaprawy o gęstej konsystencji,
• gładzi o grubości 2-5 mm układanej na powierzchni narzutu w celu wyrównania powierzchni i nadania wymaganej faktury oraz gładkości wierzchniej warstwie tynku.

Przy stosowaniu nowoczesnych tynków dwu- lub trójwarstwowych rolę obrzutki może czasami, w uzasadnionych przypadkach, spełnić środek gruntujący tworzący warstwę sczepną (tzw. mostek sczepny) i ograniczający chłonność podłoża. Na zagruntowaną powierzchnię nakłada się tynk podkładowy i - jeśli wyprawa nie ma stanowić podłoża pod okładzinę ścienną - drobnoziarnisty tynk nawierzchniowy, szlachetną wyprawę cienkowarstwową względnie gładź szpachlową.

Sposób wykonania tynków zwykłych jedno- i wielowarstwowych opisany jest szczegółowo w normie PN-B-10100:1970 [19] oraz Warunkach technicznych wykonania i odbioru robót [20].

W TABELI 2 przedstawiono podział tynków na kategorie z ich ogólną charakterystyką.

TABELA 2. Podział tynków zwykłych ze względu na technikę wykonania według PN-70/B-10100 [19]

Czytaj też: Rola zaprawy murarskiej w kształtowaniu integralności muru licowego >>>

W zależności od rodzaju zaprawy użytej do tynkowania rozróżnia się następujące rodzaje tynków zwykłych i uszlachetnionych:

• cementowe (C),
• cementowo-wapienne (CW),
• wapienne (W),
• gipsowe (G),
• gipsowo-wapienne (GW),
• cementowo-gliniane (CGL),
• gliniane (GL),
• gliniano-gipsowe (GLG),
• gliniano-wapienne (GLW).

Zalecane marki i konsystencje zapraw tynkarskich, podanych w wycofanej normie PN-90/B-14501 [14], przedstawiono w TABELI 3.

TABELA 3. Zalecane rodzaje, marki i konsystencje zapraw tynkarskich według PN-90/B-14501 [14]

Obowiązującą klasyfikację właściwości stwardniałych zapraw według PN-998-1 [1] przedstawiono w TABELI 4, jednak powszechnie stosowana jest również klasyfikacja według nieaktualnej już normy PN-B-10109:1998 [25] zgodnie z TABELĄ 5.

TABELA 4. Klasyfikacja właściwości zapraw stwardniałych według PN-EN-998-2 [8]

TABELA 5. Klasyfikacja właściwości suchych mieszanek tynkarskich według PN-B-10109 [16]