Na RYS. 1 przedstawiono graficzną prezentację struktury budynków mieszkalnych w zależności od okresu wybudowania, zaś w TAB. 1 strukturę liczby budynków mieszkalnych w Polsce w różnych okresach wraz ze zużywaną przez nie energią końcową i pierwotną.
Termomodernizację budynków mieszkalnych rozpoczęto w latach 90. XX wieku, a znaczący rozwój branży przypada na przełom XX i XXI wieku.
Jakość termomodernizacji w różnych latach była różna i, odnosząc się do wartości współczynnika przenikania ciepła przegród zewnętrznych, można stwierdzić, że jej wartość w polskich normach i warunkach technicznych (WT) była zmniejszana (TAB. 2). Mniejsza wartość współczynnika przenikania ciepła (U, [W/(m2·K)]) oznacza konieczność montowania grubszej warstwy izolacji na przegrodach zewnętrznych, a w odniesieniu do okien i drzwi balkonowych - wysokiej jakości szkła i ram okiennych lub drzwiowych.
Pobierz e-book: Termomodernizacja budynków >>>
Na RYS. 2 przedstawiono obecne i przyszłe wymagania odnośnie do zużycia ciepła do ogrzewania i przygotowania ciepłej wody w zależności od jakości termoizolacji.
 |
| RYS. 1. Struktura budynków mieszkalnych według okresu wybudowania; rys.: [5] |
Dokładniejsza analiza problematyki zużywania ciepła w budynkach o różnym przeznaczeniu zamieszczona w TAB. 3 pozwala na stwierdzenie, że w przyszłości energia pierwotna będzie się zmniejszać do wartości poniżej 100 kWh/(m2·rok) [6-7].
W opisywaniu zagadnienia rozwoju termomodernizacji i wymagań izolacyjności cieplnej zewnętrznych przegród budynków mieszkalnych oraz niemieszkalnych odniesiono się do struktur zużycia ciepła w mieszkalnictwie w Polsce, Unii Europejskiej, a także do zaleceń Międzynarodowej Agencji Energetycznej. Graficzną ilustrację opisywanych struktur zużywania ciepła w mieszkalnictwie przedstawiono na RYS. 3-5.
 |
| TABELA 1. Struktura budownictwa mieszkalnego w Polsce wraz ze zużywaną energią cieplną od okresu sprzed 1918 do 2015 r. |
 |
| TABELA 2. Wymagania WT w zakresie izolacyjności cieplnej budynków mieszkalnych w Polsce od okresu powojennego do 2021 r. |
 |
| RYS. 2. Przeciętne roczne zużycie ciepła na potrzeby ogrzewania i ciepłej wody użytkowej; rys.: archiwa autorów |
 |
| RYS. 3-5. Struktura zużycia ciepła w Polsce (3), Unii Europejskiej (4) i zalecenia MAE (5); rys.: archiwa autorów |
Wraz z rozwojem techniki budowlanej zmieniła się jakość instalacji, materiałów, technologii urządzeń oraz różnych komponentów stosowanych w budownictwie.
W obszarze zużywania ciepła do ogrzewania budynków występuje wzrost wymagań izolacyjności cieplnej przegród [2, 4-8].
Podwyższanie wymagań w odniesieniu do izolacyjności oraz szczelności stolarki budowlanej (okna, drzwi balkonowe i wejściowe do budynków) rozpoczęło się w latach dziewięćdziesiątych i ciągle wzrasta.
Rezultat stosowania w budownictwie rozwiązań zgodnych lub przewyższających warunki techniczne prowadzi do pozytywnych skutków, takich jak zmniejszenie strat ciepła poprzez okna i przegrody zewnętrzne, a także pojawienie się systemów kontrolowanej wentylacji mieszkań, wyposażonych w urządzenia odzysku ciepła.
Szczelność stolarki okiennej i drzwiowej sprawia, że strumienie objętości powietrza infiltrujące przez nieszczelności stolarki są zbyt małe, by zapewnić właściwą wentylację mieszkań.
Rozwiązaniem prawidłowym jest stosowanie wentylacji z rekuperacją, co gwarantuje odpowiednią ilość świeżego powietrza przy niskim zapotrzebowaniu na ciepło do podgrzania powietrza wentylacyjnego. W budynkach mieszkalnych dogrzewanie powietrza wentylacyjnego realizowane jest, poza odzyskiem ciepła, za pomocą instalacji centralnego ogrzewania.
Według różnych danych [1-3, 5] w istniejących budynkach mieszkalnych najwięcej ciepła, 20–35%, jest tracone przez słabo ocieplone ściany. Dach z cienką izolacją cieplną oraz okna o dość wysokiej wartości współczynnika przenikania ciepła (U ≅ 2 W/(m2·K)) powodują nawet 15-25% ogólnych strat ciepła w budynku, a podłoga - 5-15%. Zapotrzebowanie na ciepło do podgrzania powietrza wentylacyjnego, tzw. straty ciepła na wentylację, osiąga różne wartości w zależności od tego, czy w budynku zainstalowano wentylację mechaniczną z systemem odzysku ciepła, czy też jest w nim wentylacja grawitacyjna - wówczas straty mogą stanowić nawet 40% ogólnych strat ciepła budynku.
![TABELA 3. Wymagania odnośnie do zużycia różnych energii [W/(m2·K)] w budynkach od 2014 do 2021 r.](/images/photos/24/2578/__b_modernizacja-instalacji-tab3.jpg) |
| TABELA 3. Wymagania odnośnie do zużycia różnych energii [W/(m2·K)] w budynkach od 2014 do 2021 r. |
Wpływ na sumę ogólnych strat ciepła mają również mostki termiczne występujące na stykach elementów konstrukcyjnych, a co za tym idzie, także kształt bryły budynku. Im bardziej zwarta jest bryła budynku, tym mniejsze straty ciepła.
W obszarze mostków termicznych występuje zwiększenie intensywności wymiany ciepła, co przyczynia się do obniżenia temperatury, często poniżej punktu rosy, i powoduje skraplanie się pary wodnej z powietrza. Efektem jest wilgoć na ścianie lub suficie, a najczęściej w obydwu miejscach, w wyniku której po pewnym czasie (powyżej miesiąca) pojawia się zabrudzenie zawilgoconych powierzchni, a następnie rozwój pleśni. Proces intensyfikuje się, gdy wentylacja pomieszczenia jest słaba.
W budynkach mieszkalnych problem ten dotyczy ponad 30% użytkowanych mieszkań i ze szczególną ostrością występuje w mieszkaniach z wentylacją grawitacyjną, zwłaszcza po wymianie nieszczelnych okien na szczelne, nowoczesne.
| DOŁĄCZ DO NEWSLETTERA – kliknij tutaj » |
[termomodernizacja, modernizacja instalacji, instalacja ogrzewania, instalacje grzewcze, energooszczędność, stolarka otworowa, okna, drzwi, instalacja co, izolacyjność cieplna, termowizja, przenikanie ciepła, cykl życia budynku, system wentylacji, wentylacja budynku, system ogrzewania, ogrzewanie, ogrzewanie podłogowe, ogrzewanie ścienne, ogrzewanie sufitowe, systemy wentylacyjne, wentylacja grawitacyjna, wentylacja mechaniczna]
