Wykonywanie obróbek blacharskich balkonów, loggii i tarasów

Wymagania, określające rodzaj i sposob montażu obróbek blacharskich, zawarte w projektach, ograniczone są zazwyczaj do podania materiału, z jakiego mają być one wykonane, oraz opisu zasad ich mocowania w postaci wymaganej "zgodności z zasadami sztuki budowlanej".

Jak wynika z praktyki zawodowej autorów, nie są to informacje jednoznaczne. Najczęstsze problemy sprawia brak określenia głębokości zakotwienia obróbki pod warstwami wierzchnimi balkonu czy tarasu, a także kształt i odległość kapinosu od powierzchni ściany.

Dla trwałości rozwiązań decydujące znaczenie ma także wybór właściwego rozwiązania oraz poziom wykonawstwa robót. Wskutek błędów projektowych i wykonawczych dochodzi do znacznej ilości nieprawidłowości w tym zakresie.

Na FOT. 1-2 przedstawiono przykłady korozji biologicznej na powierzchni tynku, powstałej na czołach płyt balkonowych.

FOT. 1. Nalot biologiczny powstały na powierzchniach tynku na skutek braku obróbek blacharskich; fot.: J. Bochen; FOT. 2. Nalot biologiczny powstały na powierzchniach tynku na skutek niewłaściwego montażu obróbek blacharskich; fot.: P. Krause

Błędnie wykonane obróbki blacharskie przyczyniają się do uszkodzeń nawierzchni balkonów i loggii, a także dolnej ich powierzchni (FOT. 3-4, FOT. 5-7 i FOT. 8-9).

FOT. 3. Uszkodzenia strefy okapu; fot.: M. Małek; FOT. 4. Uszkodzenia i niewłaściwe wykonanie obróbek balkonowych; fot.: P. Krause

FOT. 5. Zacieki i uszkodzenia tynku na kolejnych płytach balkonowych; fot.: A. Gwiżdż; FOT. 6-7. Uszkodzenia obróbek balkonowych; fot.: A. Gwiżdż

FOT. 8-9. Uszkodzenie płytek ceramicznych w obrębie pasma obróbek blacharskich; fot.: [1]

Wymagania prawne, normowe i literaturowe w zakresie montażu obróbek blacharskich

Obowiązująca ustawa Prawo budowlane [2] nakłada konieczność stosowania przy projektowaniu i wykonywaniu robót budowlanych przepisów, w tym techniczno-budowlanych, oraz zasad wiedzy technicznej.

Art. 7.1. Prawa budowlanego zalicza do przepisów techniczno-budowlanych:

• minimalne warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane i ich usytuowanie [3] oraz
• warunki techniczne użytkowania obiektów budowlanych [4].

Zgodnie z zapisami Warunków Technicznych (dział VIII, par. 309) "budynek powinien być zaprojektowany i wykonany z takich materiałów i wyrobów oraz w taki sposób, aby nie stanowił zagrożenia dla higieny i zdrowia użytkowników" w wyniku "występowania wilgoci w elementach budowlanych lub na ich powierzchniach". Jednocześnie "rozwiązania konstrukcyjno-materiałowe przegród zewnętrznych i ich uszczelnienie powinny uniemożliwiać przenikanie wody opadowej do wnętrza budynku" (par. 318).

Czytaj też: Przyczyny uszkodzeń okładzin ceramicznych oraz metody zapobiegania >>>

Zapisy zawarte w przepisach prawa budowlanego i przywołanych rozporządzeniach dotyczą więc konieczności spełnienia wymagań podstawowych, takich jak bezpieczeństwo użytkowania czy zachowania warunków higienicznych i zdrowotnych. Pewne uszczegółowienia rozwiązań znalazły się w opracowaniach zawierających zasady wiedzy technicznej.

Zasady wiedzy technicznej nie zostały jednak zdefiniowane i określone w prawie budowlanym. W powszechnej opinii dotyczą one instrukcji, poradników i wytycznych opracowywanych np. przez Instytut Techniki Budowlanej i zapisów w pozycjach literatury technicznej.

W jednym z miesięczników wydawanych przez Polską Izbę Inżynierów Budownictwa [5], pojęcie "wiedzy technicznej" opisano jako: "zbiór dzieł naukowych, poradników i instrukcji projektowania i wykonywania robót budowlanych, w tym przede wszystkim Polskich Norm, które stanowią zasób wiedzy technicznej...".

Zagadnienia związane z montażem obróbek blacharskich w balkonach/loggiach zostały zapisane m.in. w: opracowaniach ITB [6, 7], wydawnictwach koordynowanych przez ITB [8], polskich normach [9] oraz licznych publikacjach z zakresu budownictwa [1, 10-13].

Wymagania te nie zawierają jednak szczegółowych wytycznych i rozwiązań montażowych. Sposoby wykonania i zamocowania obróbek blacharskich uzależnione są bowiem m.in. od podłoża, rodzaju zastosowanej izolacji, rozwiązań elementów wierzchnich czy też sposobu odprowadzania wody (np. balkony z odprowadzeniem powierzchniowym, z uszczelnieniem zespolonym, podpłytkowym czy z drenażowym sposobem odprowadzenia wody). W większości wypadków wytyczne dotyczą jedynie rozwiązań materiałowych bądź konieczności zapewnienia odpływu wody czy zachowania dylatacji.

Obowiązki projektanta określają zapisy rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego [14], w świetle którego część opisowa projektu powinna zawierać m.in. "dane wynikające ze specyfiki, charakteru i stopnia skomplikowania obiektu budowlanego lub robót budowlanych", a część graficzna - "rozwiązania konstrukcyjno-materiałowe wewnętrznych i zewnętrznych przegród budowlanych". Część rysunkowa powinna być zaopatrzona w niezbędne oznaczenia graficzne i wyjaśnienia opisowe umożliwiające jednoznaczne odczytanie projektu budowlanego.

[balkony, loggie, tarasy, obróbki blacharskie, montaż obróbek, profile okapowe, blachy okapowe, Prawo budowlane, warunki techniczne, uszkodzenia balkonów, uszkodzenia loggii, uszkodzenia tarasów, roboty budowlane, odprowadzanie wody, projektowanie balkonów, projektowanie tarasów]