Izolacje.com.pl

Zaawansowane wyszukiwanie

Przyczyny uszkodzeń murów - błędy projektowe

Causes of masonry wall damage. Part 1: Damage caused by design errors

Jakie są najczęstsze przyczyny uszkodzeń murów?
Archiwum autora

Jakie są najczęstsze przyczyny uszkodzeń murów?


Archiwum autora

Uszkodzenia konstrukcji murowych, a w szczególności rysy i spękania są problemem tak starym jak sam mur. Choć zapewne nie jesteśmy w stanie zaprojektować, wykonać i eksploatować murowanych obiektów z pełną gwarancją niepojawienia się zarysowań i innych wad, to znaczną część tych uszkodzeń można wyeliminować na etapie projektowania, wykonawstwa i podczas eksploatacji obiektu.

Zobacz także

fischer Polska sp. z o.o. Zalecenia dotyczące renowacji istniejącego systemu ETICS

Zalecenia dotyczące renowacji istniejącego systemu ETICS Zalecenia dotyczące renowacji istniejącego systemu ETICS

Przed podjęciem decyzji o wykonaniu dodatkowego docieplenia konieczna jest szczegółowa inwentaryzacja istniejącego układu/systemu ocieplenia oraz podłoża. Ocenę taką należy wykonać etapowo.

Przed podjęciem decyzji o wykonaniu dodatkowego docieplenia konieczna jest szczegółowa inwentaryzacja istniejącego układu/systemu ocieplenia oraz podłoża. Ocenę taką należy wykonać etapowo.

RAXY Sp. z o.o. Nowoczesne technologie w ciepłych i zdrowych budynkach

Nowoczesne technologie w ciepłych i zdrowych budynkach Nowoczesne technologie w ciepłych i zdrowych budynkach

Poznaj innowacyjne, specjalistyczne produkty nadające przegrodom budowlanym odpowiednią trwałość, izolacyjność cieplną i szczelność. Jakie rozwiązania pozwolą nowe oraz remontowane chronić budynki i konstrukcje?

Poznaj innowacyjne, specjalistyczne produkty nadające przegrodom budowlanym odpowiednią trwałość, izolacyjność cieplną i szczelność. Jakie rozwiązania pozwolą nowe oraz remontowane chronić budynki i konstrukcje?

Purinova Sp. z o.o. Turkusowa drużyna Purios ciepło wita pomarańczowego bohatera

Turkusowa drużyna Purios ciepło wita pomarańczowego bohatera Turkusowa drużyna Purios ciepło wita pomarańczowego bohatera

Wy mówicie, a my słuchamy. Wskazujecie na nudne reklamy, inżynierów w garniturach, patrzących z każdego bilbordu i na Mister Muscle Budowlanki w ogrodniczkach. To wszystko już było, a wciąż zapomina się...

Wy mówicie, a my słuchamy. Wskazujecie na nudne reklamy, inżynierów w garniturach, patrzących z każdego bilbordu i na Mister Muscle Budowlanki w ogrodniczkach. To wszystko już było, a wciąż zapomina się o kimś bardzo ważnym.

ABSTRAKT

Artykuł dotyczy uszkodzeń murów spowodowanych błędami projektowymi. Omówiono w nim uszkodzenia spowodowane brakiem obliczeniowego sprawdzenia nośności, uszkodzenia będące wynikiem koncentracji naprężeń oraz ugięć stropów i belek. Opisano skutki wpływów termicznych i reologicznych oraz osiadań podłoża gruntowego.

Causes of masonry wall damage. Part 1: Damage caused by design errors

The paper presents a description of types of damage caused to masonry walls by design errors. The discussion covers damage caused by failure to verify load-bearing capacity through calculation, and damage due to stress concentration and deflections of floor slabs and beams. The effects of thermal and rheological influences and ground subsidence are described.

W pierwszej części artykułu umówione zostaną uszkodzenia spowodowane błędami projektowymi.

Podział uszkodzeń muru

Konstrukcje murowe mogą wykazywać wiele rozmaitych uszkodzeń, które można klasyfikować na kilka sposobów.

Do najbardziej ogólnych należy podział z uwagi na miejsce występowania uszkodzeń:

  • w części konstrukcyjnej ściany,
  • w warstwach wykończenia i ocieplenia.

Innym przykładem podziału uszkodzeń jest klasyfikacja z uwagi na rodzaj zniszczeń. W tym wypadku uszkodzenia należy podzielić na:

  • zarysowania i spękania murów oraz warstw fakturowych,
  • zawilgocenia,
  • uszkodzenia na skutek działania ujemnych i dodatnich temperatur,
  • zniszczenia murów związane z naturalnym zużyciem materiałów,
  • uszkodzenia spowodowane przez klęski żywiołowe (pożary, powodzie, huragany itp.).

Jednak najczęściej stosowaną klasyfikacją uszkodzeń jest podział z uwagi na przyczynę generującą ich wystąpienie. Wyróżnić tu należy:

  • uszkodzenia wywołane przeciążeniem konstrukcji,
  • uszkodzenia związane z właściwościami fizyko-chemicznymi stosowanych materiałów (skurcz, pęcznienie, odkształcalność termiczna, nasiąkliwość, mrozoodporność itd.),
  • uszkodzenia wywołane zmianą stateczności konstrukcji (nierównomierne osiadanie gruntu, zmiana warunków gruntowo-wodnych w rejonie posadowienia, przebudowy obiektu lub wznoszenie nowych budynków w bezpośredniej bliskości)
  • uszkodzenia spowodowane wpływami dynamicznymi i wyjątkowymi.

Przyczyn wystąpienia uszkodzeń murów jest równie wiele jak samych typów uszkodzeń. Często uszkodzenie muru spowodowane jest przez działanie zespołu czynników. Bywa również, że jedna przyczyna wywołuje cały szereg uszkodzeń. W zależności od rodzaju materiału, z jakiego mur jest wykonany, podobne przyczyny mogą powodować różne typy uszkodzeń.

Najczęstszymi przyczynami zniszczeń konstrukcji murowych są uszkodzenia wywołane:

  • ruchem podłoża gruntowego (60-70%),
  • przeciążeniem (15-20%)
  • wpływami dynamicznymi i wyjątkowymi (2-5%) [1].

Morfologia rys była już tematem wielu prac opisujących uszkodzenia zarówno konstrukcji żelbetowych [2-5], jak i murowych [6-12].

Uszkodzenia spowodowane błędami projektowymi

Na etapie projektowania budynków wznoszonych w technologii tradycyjnej można popełnić szereg błędów, które skutkować będą wystąpieniem uszkodzeń ścian. Do najczęstszych z nich należą:

  • brak sprawdzenia SGN muru,
  • brak przeciwdziałania uszkodzeniom w miejscach koncentracji naprężeń,
  • projektowanie ścian z różnych materiałów,
  • nieuwzględnienie możliwości wystąpienia naprężeń termicznych,
  • przyjęcie jednakowej szerokości fundamentów dla wszystkich ścian,
  • złe rozeznanie podłoża gruntowego,
  • nieodpowiednie projektowanie nowych budynków posadowionych na innym poziomie niż budynki przyległe,
  • nieuwzględnianie dużych ugięć stopów pod ścinakami działowymi.

Brak sprawdzenia SGN i SGU muru

RYS. 1-2. Przykłady zarysowań powstałych na skutek przeciążenia muru na ściskanie: zarysowanie ściany (1), zarysowanie filarka międzyokiennego (2); rys. archiwum autora

RYS. 1-2. Przykłady zarysowań powstałych na skutek przeciążenia muru na ściskanie: zarysowanie ściany (1), zarysowanie filarka międzyokiennego (2); rys. archiwum autora

Do niedawna panowała powszechna opinia, że murów nie trzeba sprawdzać obliczeniowo. W niskich budynkach jednorodzinnych wytężenie murów jest rzeczywiście nieznaczne, co nie zwalnia jednak od sprawdzenia warunków nośności najbardziej obciążonego fragmentu ściany zgodnie z postanowieniami normy PN-EN 1996­‑1-1 [13]. Algortymy i przykłady obliczeń zgodnie z tą normą znaleźć można w pracy [14].

W obiektach o większej liczbie kondygnacji (powyżej dwóch) może już dojść do niespełnienia warunków nośności murów obciążonych głównie pionowo, szczególnie w elementach o małym przekroju poprzecznym, takich jak filarki międzyokienne i słupy. Pominięcie sprawdzenia nośności muru na obciążenia pionowe może skutkować przyjęciem zbyt słabego materiału lub zbyt małego przekroju części konstrukcyjnej ściany, co doprowadzić może do przeciążenia muru.

Efektem przeciążenia muru są zazwyczaj pionowe zarysowania i pęknięcia (RYS. 1-2) [15-21].

FOT. 1. Zarysowania ściany spowodowane wyczerpaniem nośności na ściskanie; fot. archiwum autora

FOT. 1. Zarysowania ściany spowodowane wyczerpaniem nośności na ściskanie; fot. archiwum autora

Obraz zarysowań spowodowanych przeciążeniem muru uzależniony jest od rodzaju elementów murowych i zaprawy użytych do wznoszenia muru. W większości konstrukcji (gdy moduł sprężystości zaprawy jest mniejszy od modułu sprężystości elementów murowych) na skutek wystąpienia złożonego stanu naprężeń pierwsze pionowe zarysowania pojawiają się w elementach murowych, kolejne zaś w zaprawie.

Pojawienie się pierwszych rys w murze zazwyczaj nie oznacza wyczerpania jego nośności. W murach z cegły pełnej na zaprawach wapiennych i cementowo-wapiennych zarysowania mogą wystąpić już na poziomie 0,4÷0,7 naprężenia niszczącego. W murach na zaprawach cementowych rysy występują później - około 0,7÷0,9 smax.

W ścianach wykonanych z elementów murowych grupy 1 zarysowanie występuje znacznie wcześniej niż w ścianach z elementów z grupy 3.

Mury wykonane z elementów o dużych wymiarach i znacznej perforacji charakteryzują się bardzo krótkim przedziałem pomiędzy wartością naprężeń rysujących i niszczących, a ich zniszczenie przebiega zazwyczaj w sposób gwałtowny.

RYS. 3. Typowy obraz zarysowań nadproża; rys. archiwum autora

RYS. 3. Typowy obraz zarysowań nadproża; rys. archiwum autora

W elementach o małym przekroju poprzecznym oprócz występowania rys pionowych obserwuje się także rysy ukośne. Przykład zarysowania ściany pod obciążeniem pionowym pokazano na FOT. 1.

Oprócz sprawdzenia nośności na obciążenia pionowe, projektant zobowiązany jest do sprawdzenia nośności murów obciążonych siłą skupioną, elementów zginanych oraz ścinanych.

Sprawdzenie nośności elementów zginanych w płaszczyźnie może być konieczne w wypadku stosowania murowanych zbrojonych nadproży. Wówczas nośność sprawdzać należy według postanowień normy PN-EN 1996-1-1 [13] - gdy ta będzie już obowiązująca. Zastosowanie niewystarczającego przekroju zbrojenia doprowadzić może do ukośnych zarysowań nadproża (RYS. 3).

RYS. 4-6. Rodzaje zniszczeń ścian obciążonych poziomo: rysą prostopadłą do płaszczyzny spoin wspornych (4), zarysowania pionowe, poziome i ukośne (5), rysy przez spoiny wsporne (6); rys. archiwum autora

RYS. 4-6. Rodzaje zniszczeń ścian obciążonych poziomo: rysą prostopadłą do płaszczyzny spoin wspornych (4), zarysowania pionowe, poziome i ukośne (5), rysy przez spoiny wsporne (6); rys. archiwum autora

W wypadku zginania z płaszczyzny warunki SGN sprawdzać należy ścianach osłonowych i ścianach obciążonych parciem gruntu. Charakter zarysowania tych ścian na skutek przeciążenia zależny jest od sposobu podparcia ścian, geometrii muru oraz od rodzaju zastosowanych elementów murowych i zaprawy [16, 17, 18].

Bezpieczne można przyjąć, że zniszczenie rysą prostopadłą do spoin wspornych wystąpi w ścianach podpartych na trzech lub czterech krawędziach, jeżeli wysokość ściany jest co najmniej dwukrotnie większa od jej szerokości (RYS. 4). W ścianach o szerokości ponad dwukrotnie większej od wysokości zniszczenie następuje zazwyczaj przez spoiny wsporne (RYS. 6), a w ścianach o stosunku wysokości do szerokości 0,5¸2 może wystąpić zarysowanie zarówno przez spoiny wsporne, jak i prostopadle do nich (RYS. 5).

RYS. 7. Przykładowe zarysowanie ścian usztywniających poddanych obciążeniu poziomemu wiatrem; rys. archiwum autora

RYS. 7. Przykładowe zarysowanie ścian usztywniających poddanych obciążeniu poziomemu wiatrem; rys. archiwum autora

W konstrukcjach, gdzie murowane ściany pełnią rolę ścian usztywniających (np. w obiektach o żelbetowej konstrukcji szkieletowej), nie należy zapominać o sprawdzaniu stanu granicznego użytkowalności muru z uwagi na obciążenia poziome [19], nawet pomimo faktu, że warunek ten nie wystepuje w Eurokodzie 6. Sposób prowadzenia obliczeń podano w pracy [19]. Wynikiem niespełnienia warunku SGU są ukośne zarysowania muru (RYS. 7).

Uszkodzenia spowodowane błędami projektowymi

Brak przeciwdziałania uszkodzeniom w miejscach koncentracji naprężeń

Oprócz sprawdzenia stanu granicznego nośności oraz użytkowalności normy zobowiązują projektanta do zachowania w elementach murowanych warunków konstrukcyjnych. Zgodnie z ich zaleceniami mury projektować należy w taki sposób, aby przez cały przewidywany okres użytkowania w określonych warunkach środowiskowych i przy właściwej konserwacji odpowiadały założonemu przeznaczeniu. Przy określaniu trwałości konstrukcji murowych należy uwzględnić warunki środowiskowe, na działanie których konstrukcja będzie narażona, usytuowanie konstrukcji w budowli oraz sposób jej zabezpieczenia przed działaniem niekorzystnych czynników. Jednym z takich czynników są miejsca koncentracji naprężeń, np. w okolicy otworów okiennych i drzwiowych oraz w miejscach zmiany grubości muru.

FOT. 2. Zarysowanie przy prefabrykowanym nadprożu; fot.: archiwum autora

FOT. 2. Zarysowanie przy prefabrykowanym nadprożu; fot.: archiwum autora

Częste występowanie zarysowań ponad otworami wynikają z samej geometrii konstrukcji. W wypadku niewystarczającej nośności na rozciąganie przy zginaniu w ścianie ponad otworem występuje często efekt przesklepienia i rysy mają przebieg ukośny - z nachyleniem ok. 40÷60° w kierunku środka nadproża (RYS. 3).

Obecnie najczęściej wykonuje się typowe żelbetowe prefabrykowane nadproża lub nadproża systemowe, co eliminuje konieczność przejęcia przez mur naprężeń rozciągających. Rzadko stosuje się murowane nadproża zbrojone lub niezbrojone. Przy dużych naprężeniach ściskających zarysowania mogą powstać również ponad prefabrykowanym nadprożem oraz w okolicy stref jego oparcia na murze (FOT. 2). Przyczyną tych zarysowań może być lokalny docisk, skurcz prefabrykatu lub odkształcenia termiczne.

RYS. 8. Trajektorie naprężeń ściskających i obszary największych rozciągań wokół otworu okiennego: 1 -prefabrykowane nadproże, 2 - strop żelbetowy, 3 - trajektorie naprężeń ściskających, 4 - największe rozciągania; [źródło 10]

RYS. 8. Trajektorie naprężeń ściskających i obszary największych rozciągań wokół otworu okiennego: 1 -prefabrykowane nadproże, 2 - strop żelbetowy, 3 - trajektorie naprężeń ściskających, 4 - największe rozciągania; [źródło 10]

Jeżeli nawet strefa nadprożowa zostanie poprawnie zaprojektowana, należy pamiętać, że rozciągania występują również w strefie pod otworami (RYS. 8). Wartość naprężeń rozciągających jest tam oczywiście znacznie mniejsza niż w nadprożach, jednakże może doprowadzić do zarysowań pod oknami (FOT. 3-4).

Strefy nad i pod otworami można w prosty sposób zabezpieczyć przed powstaniem zarysowań, stosując odpowiednie zbrojenie w spoinach wspornych muru. Zbrojenie musi odpowiadać wymogom normy PN-EN 845­‑3:2013 [20] w zakresie kształtu, jakości materiału i średnic oraz normy PN-EN 1996-1-1 [13] w zakresie minimalnych procentów zbrojenia.

Projektowanie ścian obiektu z różnych materiałów

W ostatnich latach modne stało się projektowanie "pod inwestora". Przyszłych nabywców mieszkań i domów zachęca się do kupna, argumentując, że ściany zewnętrze wykonane są z materiałów o bardzo wysokiej izolacyjności termicznej, a ściany wewnętrzne o dużej izolacyjności akustycznej. Prowadzi to do stosowania różnych elementów murowych i różnych zapraw, np. w ścianach zewnętrznych i wewnętrznych i w konsekwencji do zarysowań murów. Przyczyną zarysowań są odmienne właściwości fizyczne murów wykonanych z kilku materiałów.

FOT. 3-4. Przykłady zarysowań pod otworami okiennymi; fot. archiwum autora

FOT. 3-4. Przykłady zarysowań pod otworami okiennymi; fot. archiwum autora

TABELA 1. Odkształcalność reologiczna muru

TABELA 1. Odkształcalność reologiczna muru

Rysy mogą wystąpić na skutek odkształceń reologicznych murów, odkształceń termicznych lub różnych odkształceń doraźnych (różnych modułów sprężystości). W TAB. 1 za nową niemiecką normą DIN 1053-100 [21] oraz jej poprzedniczką DIN 1053­‑1 [22] podano zalecane do obliczeń wartości skurczu murów i przedział możliwych odkształceń reologicznych, oraz końcowe wartości współczynnika pełzania.

TABELA 2. Odkształcalność termiczna i wartości modułu sprężystości

TABELA 2. Odkształcalność termiczna i wartości modułu sprężystości

W TAB. 2. również za DIN 1053-100 [21], podano zalecane do przyjmowania w obliczeniach wartości współczynnika odkształcalności termicznej i modułu sprężystości muru oraz przedziały możliwych wartości współczynników odkształcalności termicznej i modułów sprężystości. Na tablicach z norm niemieckich oparto tablice zamieszczone w Eurokodzie 6.

RYS. 9-11. Zarysowania wywołane skurczem i pęcznieniem różnych materiałów stosowanych w ścianach zewnętrznych i wewnętrznych: pęcznienie zewnętrznych ścian ceramicznych i skurcz wewnętrznych ścian silikatowych (9), skurcz zewnętrznych ścian ceramicznych i pęcznienie wewnętrznych ścian silikatowych przy mocnym (9) i słabym (10) połączeniu ściany zewnętrznej z wewnętrzną (10, 11): 1 - ściana ceramiczna, 2 - ściana silikatowa, 3 - strop żelbetowy; [źródło: 10]

RYS. 9-11. Zarysowania wywołane skurczem i pęcznieniem różnych materiałów stosowanych w ścianach zewnętrznych i wewnętrznych: pęcznienie zewnętrznych ścian ceramicznych i skurcz wewnętrznych ścian silikatowych (9), skurcz zewnętrznych ścian ceramicznych i pęcznienie wewnętrznych ścian silikatowych przy mocnym (9) i słabym (10) połączeniu ściany zewnętrznej z wewnętrzną (10, 11): 1 - ściana ceramiczna, 2 - ściana silikatowa, 3 - strop żelbetowy; [źródło: 10]

Wartości zestawione w TAB. 1 wykazują znaczne rzeczywiste różnice odkształceń reologicznych murów wykonanych z różnych elementów murowych. Większość materiałów cechuje się tendencją do skurczu, zaś ceramika raczej do pęcznienia. Dlatego należy unikać łączenia ceramiki z innymi materiałami. Porównanie wartości odkształcalności termicznej murów wykonanych z różnych elementów murowych (TAB. 2.) również prowadzi do podobnego wniosku.

Projektując konstrukcje murowe, można teoretycznie zaprojektować mur o tej samej wytrzymałości na ściskanie ze słabszej zaprawy i mocnych elementów murowych lub ze słabszych elementów murowych i mocnej zaprawy. Jednakże z uwagi na różną odkształcalność doraźną nie należy ich takich materiałów stosować w jednym obiekcie. Różne wartości odkształceń spowodować mogą bowiem powstanie zarysowań.

Przykład zarysowań wewnętrznych silikatowych ścian budynku na skutek ich skurczu i pęcznienia ceramiki (ściany zewnętrzne) oraz odkształceń termicznych pokazano na RYS. 9. Uszkodzenia muru znacznie rzadziej występują na skutek skurczu ceramiki. Na RYS. 10-11 pokazano uszkodzenia silikatowych ścian wewnętrznych wywołane skurczem ceramicznej ściany zewnętrznej.

Nieuwzględnienie możliwości wystąpienia naprężeń termicznych

Na etapie projektowania należy uwzględnić i odpowiednio zabezpieczyć miejsca wystąpienia naprężeń od obciążeń termicznych. Typowym przykładem uszkodzeń spowodowanych brakiem odpowiedniego rozwiązania projektowego (np. przez zastosowanie warstw poślizgowych) są zarysowania na styku stropodachu i ściany. (RYS 12-13).

FOT. 5–6. Przykłady zarysowań spowodowanych odkształceniami termicznymi stropodachu: ściana bez otworów (5) i narożnik ściany z oknami i ściany bez otworów (6); fot. archiwum autora

FOT. 5–6. Przykłady zarysowań spowodowanych odkształceniami termicznymi stropodachu: ściana bez otworów (5) i narożnik ściany z oknami i ściany bez otworów (6); fot. archiwum autora

Stropodach na skutek odkształceń termicznych ulega wydłużeniu i następuje ścięcie muru. W podobny sposób powstać mogą zarysowania muru w okolicy innych elementów żelbetowych narażonych na działanie temperatury (balkony, nieocieplone wieńce i nadproża). Przykład uszkodzeń ścian przy stropodachu pokazano na FOT. 5-6.

Innym typem uszkodzeń wywołanych przez naprężenia termiczne są zarysowania ścian przy trzonach kominowych (RYS. 14, FOT. 7). W literaturze znaleźć można przypadki gdy rysy muru wywołane były przez lokalne źródło ciepła - grzejniki c.o. [7, 12].

Błędy na etapie projektowania posadowienia

Projektując obiekt murowany budowlany, wykonuje się najczęściej kilka odwiertów kontrolnych podłoża gruntowego - zazwyczaj cztery pod narożami budynku. Na podstawie wyników badań określa się szerokości i zbrojenie ław fundamentowych.

FOT. 7. Rysy wzdłuż przewodu kominowego; fot. archiwum autora

FOT. 7. Rysy wzdłuż przewodu kominowego; fot. archiwum autora

Częstym błędem, który może skutkować wystąpieniem zarysowań w ścianach budynków wielokondygnacyjnych, jest zaprojektowanie ław fundamentowych o jednakowych szerokościach pod wszystkimi ścianami obiektu. Ściany zewnętrzne są bowiem mniej obciążone od ścian wewnętrznych, a tym samym wywierają mniejszy nacisk na grunt i ich osiadania są mniejsze.

W wypadku zaprojektowania jednakowych fundamentów pod ściany zewnętrzne i wewnętrzne może dojść do zarysowania murów (RYS. 15-16).

Podobny przypadek ma miejsce, gdy następuje skokowa zmiana wysokości budynku - rysy wsypują wtedy zazwyczaj w płaszczyźnie zmiany wysokości (FOT. 8-10).

RYS. 12-13. Zarysowania ścian zewnętrznych na skutek odkształceń termicznych stropodachu: ściana bez otworów (12), ściana z otworami (13); rys. archiwum autora

RYS. 12-13. Zarysowania ścian zewnętrznych na skutek odkształceń termicznych stropodachu: ściana bez otworów (12), ściana z otworami (13); rys. archiwum autora

Zbyt mała liczba lub zbyt płytkie badania gruntu mogą skutkować brakiem właściwego rozpoznania podłoża gruntowego i niewłaściwym zaprojektowaniem fundamentów. Sytuacja taka jest niebezpieczna w wypadku posadawiania budynku na niejednorodnych gruntach o zróżnicowanym uwarstwieniu.

Jeżeli podłoże gruntowe ma charakter wysadzinowy lub cechuje się skłonnościami do skurczu i pęcznienia, wówczas może dojść do miejscowych osiadań i w efekcie zarysowań konstrukcji.

W zależności od miejsca występowania osiadań na długości muru zarysowania mają różny przebieg [30].

RYS. 14. Przykład zarysowania ściany szczytowej wzdłuż przewodu kominowego; rys. archiwum autora

RYS. 14. Przykład zarysowania ściany szczytowej wzdłuż przewodu kominowego; rys. archiwum autora

RYS. 15-16. Uszkodzenia muru przy stosowaniu jednakowych fundamentów pod nośnymi ścianami zewnętrznymi i wewnętrznymi: rozkład naprężeń pod fundamentami (15), obraz zarysowań (16); rys. archiwum autora

RYS. 15-16. Uszkodzenia muru przy stosowaniu jednakowych fundamentów pod nośnymi ścianami zewnętrznymi i wewnętrznymi: rozkład naprężeń pod fundamentami (15), obraz zarysowań (16); rys. archiwum autora

FOT. 8-10. Zarysowanie na styku części wyższej i części niższej budynku; fot. archiwum autora

FOT. 8-10. Zarysowanie na styku części wyższej i części niższej budynku; fot. archiwum autora

RYS. 17-18. Typowe zarysowania ścian na skutek nierównomiernego osiadania fundamentów: osiadanie w środku ściany (17), znaczne osiadania w środku ściany (18); rys. archiwum autora

RYS. 17-18. Typowe zarysowania ścian na skutek nierównomiernego osiadania fundamentów: osiadanie w środku ściany (17), znaczne osiadania w środku ściany (18); rys. archiwum autora 

RYS. 19. Typowe zarysowania ścian na skutek nierównomiernego osiadania fundamentów: osiadania narożnika; rys. archiwum autora

RYS. 19. Typowe zarysowania ścian na skutek nierównomiernego osiadania fundamentów: osiadania narożnika; rys. archiwum autora

Gdy osiadania wystąpią w części środkowej ściany rysy mogą mieć charakter pionowy i ukośny (RYS. 17). Przy większych wartościach osiadań w murze może wystąpić efekt przesklepienia. Wówczas w ścianach pojawić się mogą rysy poziome (RYS. 18). Gdy nierównomierne osiadanie występuje w narożniku obiektu, obserwuje się zazwyczaj ukośne spękania muru (RYS. 19).

FOT. 11-14. Przykłady uszkodzeń ścian spowodowanych nierównomiernym osiadaniem podłoża gruntowego; fot. archiwum autora

FOT. 11-14. Przykłady uszkodzeń ścian spowodowanych nierównomiernym osiadaniem podłoża gruntowego; fot. archiwum autora

W wypadku ścian perforowanych przebiegi rys dostosowują się do geometrii ściany. Przykład uszkodzeń spowodowanych lokalnym osiadaniem podłoża gruntowego pokazano na FOT. 11-14.

Projektując posadowienie nowych obiektów w okolicy budynków istniejących, należy pamiętać o wpływie nowej konstrukcji na istniejące obiekty. Poprawnie zaprojektowany i wykonany budynek może spowodować wystąpienie zarysowań w budynkach przyległych.

Nowe konstrukcje należy posadawiać nie głębiej niż przyległe budynki oraz oddylatować od starych.

W przypadku posadowienia nowej konstrukcji głębiej od poziomu posadowienia istniejącego budynku należy przewidzieć stosowane zabezpieczenia.

Znane są również przypadki, gdy ruch podłoża wywołany dodatkowym obciążeniem wznoszonego budynku wysokiego spowodował osiadanie gruntu i zarysowania budynków znajdujących się nawet w pewnej odległości od budowy.

Założenie dużych ugięć stopów pod ścinakami działowymi

Projektowanie żelbetowego elementu zginanego (stropu, belki, nadproża, rygla ramy itp.) w stanie granicznym użytkowalności w praktyce sprowadza się do sprawdzenia, czy jego ugięcia nie przekraczają wartości odpuszczalnych. Gwarantuje to, że ugięcie projektowanej konstrukcji będzie małe i nie wywoła w użytkownikach negatywnych odczuć.

Wszystko jest w porządku, jeżeli na tak zaprojektowanych elementach konstrukcji nośnej nie zostaną oparte murowane ściany. Okazuje się, że ugięcia tych elementów konstrukcyjnych, pomimo spełnienia odpowiednich warunków normowych są zazwyczaj na tyle duże, że powodują powstawanie w ścianach zarysowań [12].

Aby nie doszło do zarysowania ściany murowanej wspartej na stropie lub elemencie belkowym, musi być dodatkowo spełniony warunek nieprzekroczenia jej deformacji postaciowej, która jest charakteryzowana przez kąt odkształcenia postaciowego. Warunek ten, podany jest w wycofanej już normie PN­‑B-03002:2007 [15] i dotyczy ścian usztywniających, ale równie dobrze może być stosowany do innych typów ścian w budynkach (także do ścianek działowych).

Ściana murowana, zgodnie z zaleceniami normy, nie ulegnie zarysowaniu lub powstałe zarysowanie będzie miało szerokość rozwarcia nieprzekraczającą 0,3 mm wtedy, gdy maksymalna wartość kąta odkształcenia postaciowego ΘSd wyznaczona dla danej ściany - np. na podstawie zależności geometrycznych (RYS. 20) - nie przekroczy podanej w normie dopuszczalnej wartości Θadm. W Eurokodzie 6 warunek ten nie występuje.

RYS. 20. Uproszczony sposób wyznaczania maksymalnej wartości kąta odkształcenia postaciowego ΘSd w przypadku ściany działowej bez otworów i opartej na stropie; rys. archiwum autora

RYS. 20. Uproszczony sposób wyznaczania maksymalnej wartości kąta odkształcenia postaciowego ΘSd w przypadku ściany działowej bez otworów i opartej na stropie; rys. archiwum autora

Spełnienie powyższego warunku nie jest jednak możliwe, jeżeli konstrukcja stropu bądź belki żelbetowej będzie zaprojektowana jedynie zgodnie z wymaganiami normy żelbetowej odnośnie dopuszczalnych ugięć.

W TAB. 3 przedstawiono wyliczone przykładowe wartości maksymalnych ugięć, dopuszczalnych przez normę PN-B­‑03264:2002 [24] oraz Eurokod 2 [25] oraz wartości obliczonych na ich podstawie kątów odkształcenia postaciowego ΘSd w porównaniu z wartościami dopuszczalnymi Θadm według PN-B­‑03002:2007 [15], które zależą do rodzaju zaprawy i elementów murowych, z których ściana została wykonana.

TABELA 3. Ugięcia dopuszczalne oraz wyznaczone na ich podstawie wartości kąta odkształcenia postaciowego ściany działowej bez otworów opartej na stropie o różnej rozpiętości efektywnej

TABELA 3. Ugięcia dopuszczalne oraz wyznaczone na ich podstawie wartości kąta odkształcenia postaciowego ściany działowej bez otworów opartej na stropie o różnej rozpiętości efektywnej

Wyznaczone wartości kąta odkształcenia postaciowego przy maksymalnym dopuszczalnym ugięciu stropu są od 50 do 20 razy większe od wartości dopuszczalnych zalecanych przez normę murową.

Przy tak znacznym przekroczeniu granicznej wartości Θadm mur nie ma szans pozostać niezarysowany. Oczywiście dotyczy to przypadku szczególnego, gdy ściana usytuowana jest w środku rozpiętości stropu.

W przypadku gdy ściana nie jest położona w strefie środkowej przekroczenie warunku Θadm jest mniejsze, ale w dalszym ciągu znaczące.

Wartość dopuszczalnego kąta odkształcenia postaciowego ściany Θadm zależy do rodzaju zaprawy i elementów murowych zastosowanych w murze. Dla ścian wykonanych z elementów grupy 1 na zaprawie cementowo-wapiennej Θadm = 0,5, zaś dla murów z betonu komórkowego na zaprawie cementowej Θadm = 0,2.

TABELA 4. Wartości dopuszczalnych ugięć wyznaczone z uwagi na nieprzekroczenie kąta odkształcenia postaciowego muru Θadm

TABELA 4. Wartości dopuszczalnych ugięć wyznaczone z uwagi na nieprzekroczenie kąta odkształcenia postaciowego muru Θadm

Aby wyeliminować możliwość pojawienia się rysy w działowej ścianie, stropy należałoby projektować nie z uwagi na nieprzekroczenie dopuszczalnych ugięć, lecz z uwagi na nieprzekroczenie dopuszczalnej wartości kąta odkształcenia postaciowego muru. Wówczas graniczna wartość dopuszczalnych ugięć, która według normy żelbetowej wynosi: alim = leff/200 (lub alim = leff/250), ulega znacznemu zmniejszeniu.

W TAB. 4 pokazano wartości granicznych ugięć wyznaczone z uwagi na nieprzekroczenie dopuszczalnego kąta odkształcenia postaciowego Θadm.

Wielkości granicznych ugięć podane w TAB. 4 są w praktyce niemożliwe do spełnienia. Należy tu jednak pamiętać, że:

  • wielkości te dotyczą przypadku, gdy ściana usytuowana jest w środku stropu. Gdy ściana znajduje się poza strefą środkową, ugięcia są mniejsze i zwiększa się wartość granicznych dopuszczalnych ugięć,
  • przeprowadzone obliczenia granicznych wartości ugięć stropu wykonano przy założeniu maksymalnego dopuszczalnego przez normę PN-B-03264:2002 [24] kąta odkształcenia postaciowego stropu, a nie muru. Kąt odkształcenia postaciowego muru, na skutek sztywności muru, sił tarcia i klinowania elementów murowych jest zapewne mniejszy,
  • obliczone wartości granicznych ugięć stropu dotyczą tylko tych obciążeń, które działają bezpośrednio na ścianę działową. Ponieważ ściany działowe muruje się już po wykonaniu elementów nośnych - odpada znaczna część obciążeń stałych i warunki zawarte w TAB. 4 powinny być spełnione przy obciążeniach zmiennych (użytkowych i ciężaru samej ściany działowej) oraz części obciążeń stałych (np. od warstw posadzki, tynków).

Powyżej wykazano, że spełnienie normowego warunku nieprzekroczenia dopuszczalnych ugięć stropu (według PN-B­‑03264:2002 [24]) nie gwarantuje spełnienia nieprzekroczenia dopuszczalnych wartości kąta odkształcenia postaciowego muru (zgodnie z PN-B-03002:2007 [15]).

O wiele lepsze stanowisko, z punktu widzenia poprawności projektowania, znaleźć można np. w normach: europejskiej, amerykańskich, niemieckiej oraz normie polskiej dotyczącej zespolonych płyt stropowych.

Europejska norma Eurokodu-2 [25] zawiera zapis, że odpowiednie graniczne wartości ugięć ustala się z uwzględnieniem rodzaju konstrukcji, wykończenia, ścian działowych i zamocowanych instalacji oraz z uwagi na jej przeznaczenie.

Norma zawiera również zapis dodatkowy, który mówi, że ugięcia nie powinny przekraczać wartości, do których mogą dostosować się inne połączone elementy, takie jak ścianki działowe, oszklenia, okładziny, elementy wyposażenia lub wykończenia.

Gdy ugięcia, które powstają po zakończeniu wznoszenia konstrukcji, mogą wywołać uszkodzenia przyległych konstrukcji i elementów (np. ścianek działowych), to należy je ograniczyć do poziomu 1/500 rozpiętości efektywnej. Można ponadto stosować inne dodatkowe ograniczenia, zależne od wrażliwości przyległych konstrukcji - na co zwraca się uwagę w pracy [34].

Wartości rzeczywistych ugięć konstrukcji pod ścinakami działowymi, należy według Eurokodu-2 wyznaczać dla kombinacji quasi-stałej. Podobne zalecenia znaleźć można w polskiej normie PN-EN 13747:2006 [26] dotyczącej zespolonych płyt stropowych.

W przypadku, gdy wartości graniczne ugięć tych elementów zależą od części budowli podpieranych przez strop, ugięcia należy ograniczyć do L/500 (L - rozpiętość stropu).

Amerykańska norma projektowania konstrukcji żelbetowych ACI 318-02 [27] w sytuacji, gdy na stropie zabudowane są elementy niekonstrukcyjne (np. murowane ścianki działowe), dopuszczalne wartości ugięć ogranicza do nieprzekraczających 1/480 rozpiętości efektywnej stropu. Są to więc wartości ugięć dopuszczalnych prawie dwukrotnie mniejsze niż podane w naszych przepisach normowych.

Amerykańska norma dotycząca projektowania konstrukcji murowych ACI 530-05/ASCE 5-05/TMS 402-05 [28] w odniesieniu do belek i nadproży wprowadza jeszcze bardziej drastyczne ograniczenia dopuszczalnych wartości ugięć od łącznego działania wszystkich obciążeń długotrwałych, a mianowicie nie powinny one przekraczać 1/600 rozpiętości efektywnej lub 7,6 mm (każdorazowo miarodajna jest wartość mniejsza).

Niemiecka norma DIN 1045-1 [28] przeznaczona do projektowania konstrukcji żelbetowych podaje dwie możliwości wpływu projektanta na konstrukcję stanowiącą podparcie ścian działowych.

Pierwsza z nich to, podobnie jak w omawianych wyżej normach, ograniczenie ugięć stropu. W przypadku, gdy na żelbetowej konstrukcji zabudowane są ścianki działowe, należy ugięcia konstrukcji ograniczyć do 1/500 rozpiętości.

Drugie zalecenie to narzucenie minimalnej grubości stropu poprzez podwójne kryterium:

oraz    (1)

gdzie:

d - wysokość użyteczna przekroju,

li - rozpiętość obliczana według wzoru (2)

li = α · leff (2)

gdzie:

leff - rozpiętość efektywna;

α - współczynnik według TAB. 5.

TABELA 5. Wartości współczynnika α według [36, 37]

TABELA 5. Wartości współczynnika α według [36, 37]

FOT. 15. Pozioma rysa w dolnej części ściany; fot. archiwum autora

FOT. 15. Pozioma rysa w dolnej części ściany; fot. archiwum autora

W wytycznych niemieckich [29] znaleźć można dodatkowe zalecenia odnośnie murowania ścianek działowych na stropach:

  • należy jak najpóźniej przystąpić do murowania ścian działowych - po zakończeniu robót stanu surowego,
  • przed wmurowaniem elementów murowych przykryć je folią w celu wyeliminowania skurczu,
  • przy dużych rozpiętościach stropu li  >  7,0 m stosować zbrojenie w spoinach wspornych ścianek działowych.

Gdy na etapie projektowania pominięty zostanie problem ugięć stropu i projektant ograniczy się do zachowania warunków ugięć z normy żelbetowej PN-B-03264:2002 [24] może dojść do zarysowania ścianek działowych zabudowanych na stropie.

Rysy powstałe na skutek ugięć podpierającej je konstrukcji mają najczęściej zróżnicowany przebieg. Obserwuje się zarówno zarysowania pionowe, jak i rysy o wyraźnym przebiegu poziomym (FOT. 15) oraz ukośnym (FOT. 16). Zarysowania poziome przebiegają zazwyczaj przez spoiny wsporne, zaś rysy ukośne wzdłuż spoin wspornych i czołowych lub także przez elementy murowe.

FOT. 16. Ukośne i poziome zarysowanie ścianki działowej; fot. archiwum autora

FOT. 16. Ukośne i poziome zarysowanie ścianki działowej; fot. archiwum autora

Sposób zarysowania ścian działowych spowodowany ugięciem konstrukcji je podpierającej jest podobny do zarysowań ścian pod wpływem nierównomiernego osiadania gruntu (RYS. 17-18). Przebieg rys zależy przede wszystkim od stosunku wysokości H do szerokości L ściany (RYS. 21-22 i RYS. 23).

Elementy o H/L zbliżonym do 1 wykazują najczęściej zarysowanie w układzie horyzontalnym, tuż przy poziomie stropu lub na niewielkiej wysokości licząc od powierzchni stropu.

Ściany o nieco większej szerokości najczęściej rysują się ukośnie, a dodatkowo mogą wtedy także wystąpić zarysowania poziome usytuowane bliżej środka wysokości ściany.

RYS. 21-22. Zarysowanie ścian działowych w zależności od stosunku wysokości do szerokości; rys. archiwum autora

RYS. 21-22. Zarysowanie ścian działowych w zależności od stosunku wysokości do szerokości; rys. archiwum autora

RYS. 23. Zarysowanie ścian działowych w zależności od stosunku wysokości do szerokości; rys. archiwum autora

RYS. 23. Zarysowanie ścian działowych w zależności od stosunku wysokości do szerokości; rys. archiwum autora

FOT. 17. Zarysowanie w rejonie naroży otworu drzwiowego; fot. archiwum autora

FOT. 17. Zarysowanie w rejonie naroży otworu drzwiowego; fot. archiwum autora

Natomiast w murach o szerokości znacznie większej niż wysokość najczęściej występują pionowe zarysowania oraz ukośne rysy w narożach.

Dokładne określenie granic przedziałów opisujących różne sposoby zarysowania muru nie jest możliwe, gdyż układ uszkodzeń zależy nie tylko od jej proporcji geometrycznych, ale również od stosunku sztywności ściany do sztywności stropów.

W przypadku, gdy w ścianie działowej występują otwory drzwiowe lub okienne, rysy występują zazwyczaj w rejonie naroży otworów i często mają ukośny, bądź poziomy przebieg (FOT. 17). Układ uszkodzeń zależy wtedy zarówno od stosunku H/L, jak i stopnia perforacji ściany otworami (RYS. 24-25) oraz lokalizacji otworu w ścianie.

RYS. 24-25. Zarysowanie ścian działowych z otworami; rys. archiwum autora

RYS. 24-25. Zarysowanie ścian działowych z otworami; rys. archiwum autora

W wypadku pojedynczego otworu zarysowania mają zazwyczaj ukośny przebieg, w górę od naroża otworu (rysy oznaczone jako "1" na RYS. 24-25). Gdy w ścianie znajduje się kilka otworów, tworzyć się mogą poziome rysy łączące ich górne narożniki (rysa "2" RYS. 25). Przykłady różnych zarysowań ścian działowych spowodowanych ugięciem stropu pokazano na FOT. 18-19FOT. 20-21 i FOT. 22-23.

Ugięcia stropów mogą być przyczyną uszkodzeń nie tylko ścian działowych, ale również i ścian nośnych.

Gdy docisk ścian wyższych kondygnacji jest na tyle mały, że umożliwia obrót uginającego się stropu na podporze, wówczas istnieje niebezpieczeństwo powstania rysy wewnętrznej rozwarstwiającej ścianę w płaszczyźnie ocieplenia wieńca (RYS. 26-27). Jeżeli wieniec nie jest ocieplony, wtedy dodatkowo powstaje zazwyczaj rysa pozioma na elewacji budynku.

FOT. 18-19. Przykłady zarysowań ścianek działowych; fot. archiwum autora

FOT. 18-19. Przykłady zarysowań ścianek działowych; fot. archiwum autora

FOT. 20-21. Przykłady zarysowań ścianek działowych; fot. archiwum autora

FOT. 20-21. Przykłady zarysowań ścianek działowych; fot. archiwum autora

FOT. 22–23. Przykłady zarysowań ścianek działowych; fot. archiwum autora

FOT. 22–23. Przykłady zarysowań ścianek działowych; fot. archiwum autora 

Literatura

1. R. Orłowicz, L. Małyszko, "Wady i usterki ścian ceramicznych", „Przegląd Budowlany” 2/2002, s. 30-33.

2. T. Godycki-Ćwirko, "Morfologia rys w konstrukcjach z betonu", Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, Białystok 1993.

3. B. Bukowski, "Morfologia rys w konstrukcjach żelbetowych i betonowych", archiwum "Inżynierii Lądowej" 4/1957, s. 391-441.

4. K. Braun, "Przyczynek do problemu awarii, katastrof i wzmacniania budowli", "Inżynieria i Budownictwo" 4/1969, s. 150-152.

5. B. Lewicki, "Rysy w ścianach i stropach budynków wielkopłytowych", prace ITB 2-3/2000, s. 5-24.

6. R. Ciesielski, "O pomiarze, opisie i interpretacji rys w konstrukcjach murowych - wskazówki instrukcyjne", "Przegląd Budowlany" 11/1987, s. 481-485.

7. L. Małyszko, R. Orłowicz, "Konstrukcje murowe. Zarysowania i naprawy", Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2000.

RYS. 26-27. Zarysowania ścian nośnych wywołane ugięciem stropu i jego obrotem na podporze; rys. archiwum autora

RYS. 26-27. Zarysowania ścian nośnych wywołane ugięciem stropu i jego obrotem na podporze; rys. archiwum autora

8. R. Orłowicz, L. Małyszko, J. Kindracki, "Morfologia uszkodzeń ścian i elementów wykończenia w konstrukcjach murowych", XIV Ogólnopolska Konferencja Warsztat Pracy Projektanta Konstrukcji, tom 1, część 2, Ustroń 1999, s. 167-192.

9. L. Rudziński, "Konstrukcje murowe. Remonty i wzmocnienia", Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce 2006.

10. P. Schubert, "Mauerwerk. Risse vermeiden und instandsetzen", Fraunhofer IRB Verlag, Stuttgart 2004.

11. P. Schubert, "Vermeiden von schädlichen Rissen in Mauerwerkbauteilen", Mauerwerk-Kalender, Ernst & Sohn 21/1996, s. 621-651.

12. Drobiec Ł.: "Przyczyny uszkodzeń murów", XXII Ogólnopolska Konferencja Warsztat Pracy Projektanta Konstrukcji, Szczyrk, 7-10 marca 2007, tom 1, s. 105-147.

13. PN-EN 1996-1-1+A1:2013-05 Eurokod 6. Część 1-1 "Reguły ogólne dla zbrojonych i niezbrojonych konstrukcji murowych".

14. Drobiec Ł., Jasiński R., Piekarczyk A., "Konstrukcje murowe według Eurokodu 6 i norm związanych", tom 1-3, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013, 2014, 2017.

15. PN-B-03002:2007, "Konstrukcje murowe. Projektowanie i obliczanie".

16. Ł. Drobiec, R. Jasiński, A. Piekarczyk, "Murowane zbrojone ściany osłonowe. Materiały Budowlane" 4/2003, s. 2-8.

17. P. Schubert, "Beitragsserie: Schadenfreies bauen mit Mauerwerk. Thema 2: Innen/Aubenwende - Risse durch zu grobe Verformungsunterschiede in vertikaler Richtung", Das Mauerwerk 4/2001, s. 142-144.

18. J. Kubica, Ł. Drobiec, "Zasady obliczania wzmocnień konstrukcji murowych", XIV Ogólnopolska Konferencja Warsztat Pracy Projektanta Konstrukcji, Ustroń 1999, tom 1, część 2, s. 73-116.

19. J. Kubica, Ł. Drobiec, "Murowane ściany usztywniające z uwagi na poziome obciążenie wiatrem - obliczanie w świetle nowelizacji PN-B-03002:1999", "Materiały Budowlane" 5/2006, s. 49-53.

20. PN-EN 845-3:2003, "Specyfikacja techniczna wyrobów dodatkowych do wznoszenia murów Część 3: Stalowe zbrojenie do spoin wspornych".

21. DIN 1053-100:2006-08, "Mauerwerk. Teil 100. Berechnung auf der Grundlage des semiprobablilistischen sicherheitskonzepts".

22. DIN 1053-1:1996, "Mauerwerk. Teil 1: Berechnung und Ausführung".

23. Ł. Drobiec, J. Kubica, "Zapobieganie zarysowaniem ścian murowych opartych na stropach żelbetowych", "Materiały Budowlane" 4/2006, s. 21-23, 72.

24. PN-B-03264:2002, "Konstrukcje betonowe, żelbetowe i sprężone. Obliczenia statyczne i projektowanie".

25. PN-EN 1992-1-1:2008/NA:2016-11: Eurokod 2, "Projektowanie konstrukcji z betonu. Część 1-1: Reguły ogólne i reguły dla budynków".

26. PN-EN 13747:2006, "Prefabrykaty z betonu. Płyty stropowe do zespolonych systemów stropowych".

27. ACI 318-02, "Building Code Requirements for Structural Concrete".

28. ACI 530-05/ASCE 5-05/TMS 402-05, "Building Code Requirements for Masonry Structures".

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!

Galeria zdjęć

Tytuł
przejdź do galerii

Komentarze

  • cupone cupone, 10.05.2023r., 15:46:28 Doskonały materiał ! gratulacje dla autora, coraz mniej takich można znaleźć. Stara dobra szkoła.

Powiązane

dr inż. Krzysztof Pawłowski prof. PBŚ Podstawowe zagadnienia fizyki cieplnej budowli w aspekcie wymagań prawnych (cz. 1)

Podstawowe zagadnienia fizyki cieplnej budowli w aspekcie wymagań prawnych (cz. 1) Podstawowe zagadnienia fizyki cieplnej budowli w aspekcie wymagań prawnych (cz. 1)

Od wielu lat przepisy prawne związane z procesami projektowania, wznoszenia i eksploatacji budynków wymuszają takie rozwiązania technologiczne i organizacyjne, w wyniku których nowo wznoszone budynki zużywają...

Od wielu lat przepisy prawne związane z procesami projektowania, wznoszenia i eksploatacji budynków wymuszają takie rozwiązania technologiczne i organizacyjne, w wyniku których nowo wznoszone budynki zużywają w trakcie eksploatacji coraz mniej energii na ogrzewanie, wentylację i przygotowanie ciepłej wody użytkowej. Zmiany maksymalnej wartości współczynnika przenikania ciepła Umax. (dawniej kmax.) wpływają na wielkość zużycia energii w trakcie eksploatacji budynków.

mgr inż. Ireneusz Stachura Jak eliminować mostki cieplne w budynku?

Jak eliminować mostki cieplne w budynku? Jak eliminować mostki cieplne w budynku?

Planując budynek, czy to mieszkalny, czy o innej funkcji (np. biurowiec, hotel, szpital), projektant tworzy konkretną bryłę, która ma spełnić szereg funkcji – wizualną, funkcjonalną, ekonomiczną w fazie...

Planując budynek, czy to mieszkalny, czy o innej funkcji (np. biurowiec, hotel, szpital), projektant tworzy konkretną bryłę, która ma spełnić szereg funkcji – wizualną, funkcjonalną, ekonomiczną w fazie realizacji i eksploatacji – i zapewnić właściwe warunki do przebywania w tym budynku ludzi.

dr inż. Krzysztof Pawłowski prof. PBŚ Kształtowanie układu warstw materiałowych podłóg na stropach w budynkach

Kształtowanie układu warstw materiałowych podłóg na stropach w budynkach Kształtowanie układu warstw materiałowych podłóg na stropach w budynkach

Dobór układu warstw materiałowych podłóg na stropach w budynkach nie powinien być przypadkowy, ale oparty na szczegółowych obliczeniach i analizach w zakresie nośności i wytrzymałości, wymagań cieplno-wilgotnościowych,...

Dobór układu warstw materiałowych podłóg na stropach w budynkach nie powinien być przypadkowy, ale oparty na szczegółowych obliczeniach i analizach w zakresie nośności i wytrzymałości, wymagań cieplno-wilgotnościowych, izolacyjności akustycznej oraz ochrony przeciwpożarowej.

dr inż. Andrzej Konarzewski Panele architektoniczne do budownictwa komercyjnego

Panele architektoniczne do budownictwa komercyjnego Panele architektoniczne do budownictwa komercyjnego

W Europie do opisywania konstrukcji ścian osłonowych z płyt warstwowych w obustronnej okładzinie stalowej z rdzeniem izolacyjnym można wykorzystywać zapisy podane w normie PN-EN 13830.

W Europie do opisywania konstrukcji ścian osłonowych z płyt warstwowych w obustronnej okładzinie stalowej z rdzeniem izolacyjnym można wykorzystywać zapisy podane w normie PN-EN 13830.

mgr inż. Julia Blazy, prof. dr hab. inż. Łukasz Drobiec, dr hab. inż. arch. Rafał Blazy prof. PK Zastosowanie fibrobetonu z włóknami polipropylenowymi w przestrzeniach publicznych

Zastosowanie fibrobetonu z włóknami polipropylenowymi w przestrzeniach publicznych Zastosowanie fibrobetonu z włóknami polipropylenowymi w przestrzeniach publicznych

Beton to materiał o dużej wytrzymałości na ściskanie, ale około dziesięciokrotnie mniejszej wytrzymałości na rozciąganie. Ponadto charakteryzuje się kruchym pękaniem i nie pozwala na przenoszenie naprężeń...

Beton to materiał o dużej wytrzymałości na ściskanie, ale około dziesięciokrotnie mniejszej wytrzymałości na rozciąganie. Ponadto charakteryzuje się kruchym pękaniem i nie pozwala na przenoszenie naprężeń po zarysowaniu.

Redakcja miesięcznika IZOLACJE Tynki gipsowe w pomieszczeniach mokrych i łazienkach

Tynki gipsowe w pomieszczeniach mokrych i łazienkach Tynki gipsowe w pomieszczeniach mokrych i łazienkach

Dobór tynku wewnętrznego do pomieszczeń mokrych lub narażonych na wilgoć nie jest prosty. Takie pomieszczenia mają specjalne wymagania, a rodzaj pokrycia ścian wewnętrznych powinien uwzględniać trudne...

Dobór tynku wewnętrznego do pomieszczeń mokrych lub narażonych na wilgoć nie jest prosty. Takie pomieszczenia mają specjalne wymagania, a rodzaj pokrycia ścian wewnętrznych powinien uwzględniać trudne warunki panujące wewnątrz kuchni czy łazienki. Na szczęście technologia wychodzi inwestorom naprzeciw i efektywne położenie tynku gipsowego w mokrych i wilgotnych pomieszczeniach jest możliwe.

mgr inż. Maciej Rokiel System ETICS – skutki braku analizy dokumentacji projektowej (cz. 4)

System ETICS – skutki braku analizy dokumentacji projektowej (cz. 4) System ETICS – skutki braku analizy dokumentacji projektowej (cz. 4)

Artykuł jest kontynuacją publikacji zamieszczonych kolejno w numerach 3/2022, 4/2022 i 6/2022 miesięcznika IZOLACJE. W tej części skupimy się na tym, jak skutki braku analizy czy wręcz nieprzeczytania...

Artykuł jest kontynuacją publikacji zamieszczonych kolejno w numerach 3/2022, 4/2022 i 6/2022 miesięcznika IZOLACJE. W tej części skupimy się na tym, jak skutki braku analizy czy wręcz nieprzeczytania dokumentacji projektowej mogą wpłynąć na uszkodzenia systemu. Przez „przeczytanie” należy tu także rozumieć zapoznanie się z tekstem kart technicznych stosowanych materiałów.

dr inż. Pavel Zemene, przewodniczący Stowarzyszenia EPS w Republice Czeskiej Bezpieczeństwo pożarowe złożonych systemów izolacji cieplnej ETICS

Bezpieczeństwo pożarowe złożonych systemów izolacji cieplnej ETICS Bezpieczeństwo pożarowe złożonych systemów izolacji cieplnej ETICS

Do bezpieczeństwa pożarowego w budynkach przywiązuje się niezmiernie dużą wagę. Zagadnienie to jest ważne nie tylko ze względu na bezpieczeństwo użytkowników budynku, ale także ze względu na bezpieczną...

Do bezpieczeństwa pożarowego w budynkach przywiązuje się niezmiernie dużą wagę. Zagadnienie to jest ważne nie tylko ze względu na bezpieczeństwo użytkowników budynku, ale także ze względu na bezpieczną eksploatację budynków i ochronę mienia. W praktyce materiały i konstrukcje budowlane muszą spełniać szereg wymagań, związanych między innymi z podstawowymi wymaganiami dotyczącymi stabilności konstrukcji i jej trwałości, izolacyjności termicznej i akustycznej, a także higieny i zdrowia, czy wpływu...

mgr inż. Maciej Rokiel Jak układać płytki wielkoformatowe?

Jak układać płytki wielkoformatowe? Jak układać płytki wielkoformatowe?

Wraz ze wzrostem wielkości płytek (długości ich krawędzi) wzrastają wymogi dotyczące jakości materiałów, precyzji przygotowania podłoża oraz reżimu technologicznego wykonawstwa.

Wraz ze wzrostem wielkości płytek (długości ich krawędzi) wzrastają wymogi dotyczące jakości materiałów, precyzji przygotowania podłoża oraz reżimu technologicznego wykonawstwa.

dr inż. Krzysztof Pawłowski prof. PBŚ Właściwości cieplno-wilgotnościowe materiałów budowlanych (cz. 2)

Właściwości cieplno-wilgotnościowe materiałów budowlanych (cz. 2) Właściwości cieplno-wilgotnościowe materiałów budowlanych (cz. 2)

Proces wymiany ciepła przez przegrody budowlane jest nieustalony w czasie, co wynika ze zmienności warunków klimatycznych na zewnątrz budynku oraz m.in. nierównomierności pracy urządzeń grzewczych. Opis...

Proces wymiany ciepła przez przegrody budowlane jest nieustalony w czasie, co wynika ze zmienności warunków klimatycznych na zewnątrz budynku oraz m.in. nierównomierności pracy urządzeń grzewczych. Opis matematyczny tego procesu jest bardzo złożony, dlatego w większości rozwiązań inżynierskich stosuje się uproszczony model ustalonego przepływu ciepła.

mgr inż. Jarosław Stankiewicz Zastosowanie kruszyw lekkich w warstwach izolacyjnych

Zastosowanie kruszyw lekkich w warstwach izolacyjnych Zastosowanie kruszyw lekkich w warstwach izolacyjnych

Kruszywa lekkie są materiałem znanym od starożytności. Aktualnie wyrób ten ma liczną grupę odbiorców nie tylko we współczesnym budownictwie, ale i w innych dziedzinach gospodarki. Spowodowane to jest licznymi...

Kruszywa lekkie są materiałem znanym od starożytności. Aktualnie wyrób ten ma liczną grupę odbiorców nie tylko we współczesnym budownictwie, ale i w innych dziedzinach gospodarki. Spowodowane to jest licznymi zaletami tego wyrobu, takimi jak wysoka izolacyjność cieplna, niska gęstość, niepalność i wysoka mrozoodporność, co pozwala stosować go zarówno w budownictwie, ogrodnictwie, jak i innych branżach.

dr inż. Andrzej Konarzewski, mgr Marek Skowron, mgr inż. Mateusz Skowron Przegląd metod recyklingu i utylizacji odpadowej pianki poliuretanowo‑poliizocyjanurowej powstającej przy produkcji wyrobów budowlanych

Przegląd metod recyklingu i utylizacji odpadowej pianki poliuretanowo‑poliizocyjanurowej powstającej przy produkcji wyrobów budowlanych Przegląd metod recyklingu i utylizacji odpadowej pianki poliuretanowo‑poliizocyjanurowej powstającej przy produkcji wyrobów budowlanych

W trakcie szerokiej i różnorodnej produkcji wyrobów budowlanych ze sztywnej pianki poliuretanowo/poliizocyjanurowej powstaje stosunkowo duża ilość odpadów, które muszą zostać usunięte. Jak przeprowadzić...

W trakcie szerokiej i różnorodnej produkcji wyrobów budowlanych ze sztywnej pianki poliuretanowo/poliizocyjanurowej powstaje stosunkowo duża ilość odpadów, które muszą zostać usunięte. Jak przeprowadzić recykling odpadów z pianki?

Joanna Szot Rodzaje stropów w domach jednorodzinnych

Rodzaje stropów w domach jednorodzinnych Rodzaje stropów w domach jednorodzinnych

Strop dzieli budynek na kondygnacje. Jednak to nie jedyne jego zadanie. Ponadto ten poziomy element konstrukcyjny usztywnia konstrukcję domu i przenosi obciążenia. Musi także stanowić barierę dla dźwięków...

Strop dzieli budynek na kondygnacje. Jednak to nie jedyne jego zadanie. Ponadto ten poziomy element konstrukcyjny usztywnia konstrukcję domu i przenosi obciążenia. Musi także stanowić barierę dla dźwięków i ciepła.

P.P.H.U. EURO-MIX sp. z o.o. EURO-MIX – zaprawy klejące w systemach ociepleń

EURO-MIX – zaprawy klejące w systemach ociepleń EURO-MIX – zaprawy klejące w systemach ociepleń

EURO-MIX to producent chemii budowlanej. W asortymencie firmy znajduje się obecnie ponad 30 produktów, m.in. kleje, tynki, zaprawy, szpachlówki, gładzie, system ocieplania ścian na wełnie i na styropianie....

EURO-MIX to producent chemii budowlanej. W asortymencie firmy znajduje się obecnie ponad 30 produktów, m.in. kleje, tynki, zaprawy, szpachlówki, gładzie, system ocieplania ścian na wełnie i na styropianie. Zaprawy klejące EURO-MIX przeznaczone są do przyklejania wełny lub styropianu do podłoża z cegieł ceramicznych, betonu, tynków cementowych i cementowo­-wapiennych, gładzi cementowej, styropianu i wełny mineralnej w temperaturze od 5 do 25°C.

dr inż. Krzysztof Pawłowski prof. PBŚ Układy materiałowe wybranych przegród zewnętrznych w aspekcie wymagań cieplnych (cz. 3)

Układy materiałowe wybranych przegród zewnętrznych w aspekcie wymagań cieplnych (cz. 3) Układy materiałowe wybranych przegród zewnętrznych w aspekcie wymagań cieplnych (cz. 3)

Rozporządzenie w sprawie warunków technicznych [1] wprowadziło od 31 grudnia 2020 r. nowe wymagania dotyczące izolacyjności cieplnej poprzez zaostrzenie wymagań w zakresie wartości granicznych współczynnika...

Rozporządzenie w sprawie warunków technicznych [1] wprowadziło od 31 grudnia 2020 r. nowe wymagania dotyczące izolacyjności cieplnej poprzez zaostrzenie wymagań w zakresie wartości granicznych współczynnika przenikania ciepła Uc(max) [W/(m2·K)] dla przegród zewnętrznych oraz wartości granicznych wskaźnika zapotrzebowania na energię pierwotną EP [kWh/(m2·rok)] dla całego budynku. Jednak w rozporządzeniu nie sformułowano wymagań w zakresie ograniczenia strat ciepła przez złącza przegród zewnętrznych...

mgr inż. arch. Tomasz Rybarczyk Zastosowanie keramzytu w remontowanych stropach i podłogach na gruncie

Zastosowanie keramzytu w remontowanych stropach i podłogach na gruncie Zastosowanie keramzytu w remontowanych stropach i podłogach na gruncie

Są sytuacje i miejsca w budynku, w których nie da się zastosować termoizolacji w postaci wełny mineralnej lub styropianu. Wówczas w rozwiązaniach występują inne, alternatywne materiały, które nadają się...

Są sytuacje i miejsca w budynku, w których nie da się zastosować termoizolacji w postaci wełny mineralnej lub styropianu. Wówczas w rozwiązaniach występują inne, alternatywne materiały, które nadają się również do standardowych rozwiązań. Najczęściej ma to miejsce właśnie w przypadkach, w których zastosowanie styropianu i wełny się nie sprawdzi. Takim materiałem, który może w pewnych miejscach zastąpić wiodące materiały termoizolacyjne, jest keramzyt. Ten materiał ma wiele właściwości, które powodują,...

Sebastian Malinowski Kleje żelowe do płytek – właściwości i zastosowanie

Kleje żelowe do płytek – właściwości i zastosowanie Kleje żelowe do płytek – właściwości i zastosowanie

Kleje żelowe do płytek cieszą się coraz większą popularnością. Produkty te mają świetne parametry techniczne, umożliwiają szybki montaż wszelkiego rodzaju okładzin ceramicznych na powierzchni podłóg oraz...

Kleje żelowe do płytek cieszą się coraz większą popularnością. Produkty te mają świetne parametry techniczne, umożliwiają szybki montaż wszelkiego rodzaju okładzin ceramicznych na powierzchni podłóg oraz ścian.

dr inż. Krzysztof Pawłowski prof. PBŚ Projektowanie cieplne przegród stykających się z gruntem

Projektowanie cieplne przegród stykających się z gruntem Projektowanie cieplne przegród stykających się z gruntem

Dla przegród stykających się z gruntem straty ciepła przez przenikanie należą do trudniejszych w obliczeniu. Strumienie cieplne wypływające z ogrzewanego wnętrza mają swój udział w kształtowaniu rozkładu...

Dla przegród stykających się z gruntem straty ciepła przez przenikanie należą do trudniejszych w obliczeniu. Strumienie cieplne wypływające z ogrzewanego wnętrza mają swój udział w kształtowaniu rozkładu temperatur w gruncie pod budynkiem i jego otoczeniu.

Jacek Sawicki, konsultacja dr inż. Szczepan Marczyński – Clematis Źródło Dobrych Pnączy, prof. Jacek Borowski Roślinne izolacje elewacji

Roślinne izolacje elewacji Roślinne izolacje elewacji

Naturalna zieleń na elewacjach obecna jest od dawna. W formie pnączy pokrywa fasady wielu średniowiecznych budowli, wspina się po murach secesyjnych kamienic, nierzadko zdobi frontony XX-wiecznych budynków...

Naturalna zieleń na elewacjach obecna jest od dawna. W formie pnączy pokrywa fasady wielu średniowiecznych budowli, wspina się po murach secesyjnych kamienic, nierzadko zdobi frontony XX-wiecznych budynków jednorodzinnych czy współczesnych, nowoczesnych obiektów budowlanych, jej istnienie wnosi wyjątkowe zalety estetyczne i użytkowe.

mgr inż. Wojciech Rogala Projektowanie i wznoszenie ścian akustycznych w budownictwie wielorodzinnym na przykładzie przegród z wyrobów silikatowych

Projektowanie i wznoszenie ścian akustycznych w budownictwie wielorodzinnym na przykładzie przegród z wyrobów silikatowych Projektowanie i wznoszenie ścian akustycznych w budownictwie wielorodzinnym na przykładzie przegród z wyrobów silikatowych

Ściany z elementów silikatowych w ciągu ostatnich 20 lat znacznie zyskały na popularności [1]. Stanowią obecnie większość przegród akustycznych w budynkach wielorodzinnych, gdzie z uwagi na wiele źródeł...

Ściany z elementów silikatowych w ciągu ostatnich 20 lat znacznie zyskały na popularności [1]. Stanowią obecnie większość przegród akustycznych w budynkach wielorodzinnych, gdzie z uwagi na wiele źródeł hałasu izolacyjność akustyczna stanowi jeden z głównych czynników wpływających na komfort.

LERG SA Poliole poliestrowe Rigidol®

Poliole poliestrowe Rigidol® Poliole poliestrowe Rigidol®

Od lat obserwujemy dynamicznie rozwijający się trend eko, który stopniowo z mody konsumenckiej zaczął wsiąkać w coraz głębsze dziedziny życia społecznego, by w końcu dotrzeć do korzeni funkcjonowania wielu...

Od lat obserwujemy dynamicznie rozwijający się trend eko, który stopniowo z mody konsumenckiej zaczął wsiąkać w coraz głębsze dziedziny życia społecznego, by w końcu dotrzeć do korzeni funkcjonowania wielu biznesów. Obecnie marki, które chcą odnieść sukces, powinny oferować swoim odbiorcom zdecydowanie więcej niż tylko produkt czy usługę wysokiej jakości.

mgr inż. arch. Tomasz Rybarczyk Prefabrykacja w budownictwie

Prefabrykacja w budownictwie Prefabrykacja w budownictwie

Prefabrykacja w projektowaniu i realizacji budynków jest bardzo nośnym tematem, co przekłada się na duże zainteresowanie wśród projektantów i inwestorów tą tematyką. Obecnie wzrasta realizacja budynków...

Prefabrykacja w projektowaniu i realizacji budynków jest bardzo nośnym tematem, co przekłada się na duże zainteresowanie wśród projektantów i inwestorów tą tematyką. Obecnie wzrasta realizacja budynków z prefabrykatów. Można wśród nich wyróżnić realizacje realizowane przy zastosowaniu elementów prefabrykowanych stosowanych od lat oraz takich, które zostały wyprodukowane na specjalne zamówienie do zrealizowania jednego obiektu.

dr inż. Gerard Brzózka Płyty warstwowe o wysokich wskaźnikach izolacyjności akustycznej – studium przypadku

Płyty warstwowe o wysokich wskaźnikach izolacyjności akustycznej – studium przypadku Płyty warstwowe o wysokich wskaźnikach izolacyjności akustycznej – studium przypadku

Płyty warstwowe zastosowane jako przegrody akustyczne stanowią rozwiązanie charakteryzujące się dobrymi własnościami izolacyjnymi głównie w paśmie średnich, jak również wysokich częstotliwości, przy obciążeniu...

Płyty warstwowe zastosowane jako przegrody akustyczne stanowią rozwiązanie charakteryzujące się dobrymi własnościami izolacyjnymi głównie w paśmie średnich, jak również wysokich częstotliwości, przy obciążeniu niewielką masą powierzchniową. W wielu zastosowaniach wyparły typowe rozwiązania przegród masowych (np. z ceramiki, elementów wapienno­ piaskowych, betonu, żelbetu czy gipsu), które cechują się kilkukrotnie wyższymi masami powierzchniowymi.

dr hab. inż. Tomasz Tański, Roman Węglarz Prawidłowy dobór stalowych elementów konstrukcyjnych i materiałów lekkiej obudowy w środowiskach korozyjnych według wytycznych DAFA

Prawidłowy dobór stalowych elementów konstrukcyjnych i materiałów lekkiej obudowy w środowiskach korozyjnych według wytycznych DAFA Prawidłowy dobór stalowych elementów konstrukcyjnych i materiałów lekkiej obudowy w środowiskach korozyjnych według wytycznych DAFA

W świetle zawiłości norm, wymogów projektowych oraz tych istotnych z punktu widzenia inwestora okazuje się, że problem doboru właściwego materiału staje się bardzo złożony. Materiały odpowiadające zarówno...

W świetle zawiłości norm, wymogów projektowych oraz tych istotnych z punktu widzenia inwestora okazuje się, że problem doboru właściwego materiału staje się bardzo złożony. Materiały odpowiadające zarówno za estetykę, jak i przeznaczenie obiektu, m.in. w budownictwie przemysłowym, muszą sprostać wielu wymogom technicznym oraz wizualnym.

Wybrane dla Ciebie

Odkryj trendy projektowania elewacji »

Odkryj trendy projektowania elewacji » Odkryj trendy projektowania elewacji »

Jak estetycznie wykończyć ściany - wewnątrz i na zewnątrz? »

Jak estetycznie wykończyć ściany - wewnątrz i na zewnątrz? » Jak estetycznie wykończyć ściany - wewnątrz i na zewnątrz? »

Przeciekający dach? Jak temu zapobiec »

Przeciekający dach? Jak temu zapobiec » Przeciekający dach? Jak temu zapobiec »

Dach biosolarny - co to jest? »

Dach biosolarny - co to jest? » Dach biosolarny - co to jest? »

Zobacz, które płyty termoizolacyjne skutecznie ochronią dom przed zimnem »

Zobacz, które płyty termoizolacyjne skutecznie ochronią dom przed zimnem » Zobacz, które płyty termoizolacyjne skutecznie ochronią dom przed zimnem »

Jak poprawić izolacyjność akustyczną ścian murowanych »

Jak poprawić izolacyjność akustyczną ścian murowanych »  Jak poprawić izolacyjność akustyczną ścian murowanych »

Wszystko, co powinieneś wiedzieć o izolacjach natryskowych »

Wszystko, co powinieneś wiedzieć o izolacjach natryskowych » Wszystko, co powinieneś wiedzieć o izolacjach natryskowych »

Przekonaj się, jak inni izolują pianką poliuretanową »

Przekonaj się, jak inni izolują pianką poliuretanową » Przekonaj się, jak inni izolują pianką poliuretanową »

Na czym polega fenomen technologii białej wanny »

Na czym polega fenomen technologii białej wanny » Na czym polega fenomen technologii białej wanny »

Podpowiadamy, jak wybrać system ociepleń

Podpowiadamy, jak wybrać system ociepleń Podpowiadamy, jak wybrać system ociepleń

Podpowiadamy, jak skutecznie przeprowadzić renowacje piwnicy »

Podpowiadamy, jak skutecznie przeprowadzić renowacje piwnicy » Podpowiadamy, jak skutecznie przeprowadzić renowacje piwnicy »

300% rozciągliwości membrany - TAK! »

300% rozciągliwości membrany - TAK! » 300% rozciągliwości membrany - TAK! »

Copyright © 2004-2019 Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa, nr KRS: 0000537655. Wszelkie prawa, w tym Autora, Wydawcy i Producenta bazy danych zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów zabronione. Korzystanie z serwisu i zamieszczonych w nim utworów i danych wyłącznie na zasadach określonych w Zasadach korzystania z serwisu.
Portal Budowlany - Izolacje.com.pl

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień przeglądarki dotyczących cookies. Nim Państwo zaczną korzystać z naszego serwisu prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności oraz Informacją o Cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności oraz Informacji o Cookies. Administratorem Państwa danych osobowych jest Grupa MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.K., nr KRS: 0000537655, z siedzibą w 04-112 Warszawa, ul. Karczewska 18, tel. +48 22 810-21-24, właściciel strony www.izolacje.com.pl. Twoje Dane Osobowe będą chronione zgodnie z wytycznymi polityki prywatności www.izolacje.com.pl oraz zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r i z Ustawą o ochronie danych osobowych Dz.U. 2018 poz. 1000 z dnia 10 maja 2018r.