Materiały geosyntetyczne stały się jednymi z ważniejszych materiałów w branży budowlanej. Obecnie trudno sobie wyobrazić wiele inwestycji bez ich udziału. Geosyntetyki stały się doskonałym materiałem inżynierskim w wielu zastosowaniach - w transporcie, geotechnice, inżynierii środowiska, hydrotechnice oraz budownictwie kubaturowym.
Tempo, w jakim rozwija się ten sektor, jest co najmniej zadziwiające. Stale rozwija się również większość technologii z zastosowaniem tych materiałów.
Co roku pojawia się kilka nowych wyrobów, niejednokrotnie o bardzo specyficznych zastosowaniach i właściwościach. Wymaga to opracowywania niekonwencjonalnych metod badań, projektowania i wykonawstwa robót.
Ryzyko błędów projektowych
Pomimo upływu ponad 25 lat od pierwszych zastosowań geosyntetyków w Polsce, narzędzia używane do projektowania nie zostały jeszcze dobrze skodyfikowane.
Ukazujące się publikacje w formie artykułów w czasopismach fachowych, książkach i instrukcjach z prezentowanymi gotowymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi oraz upowszechnianie się komputerowego wspomagania projektowania przyniosło wiele korzyści, jednak sprowadziło również pewne realne zagrożenia. Częste dążenie do przyspieszania pracy wymusza bezkrytyczne przyjmowanie wyników, schematów lub procedur, bez ich weryfikacji i kontroli.
Czytaj też: Warunki techniczne wykonania i odbioru warstw uszczelnienia z geomembranami
ABSTRAKT |
---|
W artykule wymieniono założenia projektowania budowli z zastosowaniem geosyntetyków. Omówiono sposoby prowadzenia analiz i obliczeń oraz korzystania z ich wyników podczas budowy składowisk, wylewisk i innych zbiorników. Przedstawiono sposoby układania i łączenia geomembran oraz główne problemy systemów uszczelnień geosyntetycznych na skarpach składowisk odpadów. |
HDPE geomembranes and accompanying geosynthetic materials. (Part 1) Rules of proper design engineeringThe article enumerates the assumptions for designing civil structures with the use of geosynthetic materials. Analysis, calculation and results utilization methods are discussed with regard to construction of storage facilities, discharge facilities and other vessels. There is a presentation of methods of geomembrane laying and combining, as well as the main issues for geosynthetic sealing on waste dump site slopes. |
W obecnej sytuacji rynkowej wszyscy uczestnicy procesu budowlanego zmuszeni są do szukania oszczędności. W związku z tym już na etapie wstępnej oceny właściwości fizykomechanicznych gruntów podłoża wymaga się od projektanta przyjęcia schematu wzmocnienia konstrukcji.
Niekiedy można też zaobserwować, że projektanci "dopasowują" zapamiętany schemat lub rozwiązanie z jakiejś publikacji do aktualnie realizowanego projektu, bez analizy różnic konstrukcyjnych, kryteriów zastosowań i obliczeń statycznych.
Odrębnym tematem są nagminne praktyki zamiany materiałów na etapie wykonawstwa, gdzie duży wpływ na decyzje mają kolejno zgłaszający się dostawcy geosyntetyków.
Stan techniczny i trwałość konstrukcji budowlanej z wbudowaną geomembraną odnoszą się zawsze do niezawodności obiektu w czasie jego realizacji i użytkowania. Składowiska, wylewiska i różnego rodzaju zbiorniki są budowlami inżynierskimi szczególnego znaczenia ze względu na koncentrację szkodliwych substancji i odpadów na stosunkowo niewielkiej powierzchni. W związku z tym muszą być projektowane, wykonywane i odbierane według najnowszych zasad sztuki inżynierskiej i zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Szczególnie istotna jest ochrona gruntów i wód gruntowych pod składowiskami, wylewiskami i zbiornikami oraz w rejonie ich lokalizacji przed migracją szkodliwych zanieczyszczeń i odcieków. Należy pamiętać, że zawsze należy zapobiegać migracji odcieków do gruntów i wód gruntowych, a nie tylko ją ograniczać.
Wiele awarii i błędnych rozwiązań nastąpiło wskutek nieprzestrzegania podstawowej zasady, że materiały geosyntetyczne nigdy nie są samodzielną konstrukcją, a dobrze pracują tylko wówczas, gdy są prawidłowo zaprojektowane i wbudowane w gruncie.
Na podstawie Rejestru Katastrof Budowlanych (GUNB) można dokonać podziału awarii i katastrof w następujący sposób:
- przyczyny złego projektowania wywołujące awarie i katastrofy w ostatnich 50 latach (RYS. 1),
- awarie i katastrofy w ostatnich 50 latach, powstałe z powodu złego wykonawstwa (RYS. 2).
![]() |
![]() |
RYS. 1. Przyczyny złego projektowania wywołujące awarie i katastrofy w ostatnich 50 latach; rys.: archiwum autora | RYS. 2. Awarie i katastrofy w ostatnich 50 latach powstałe z powodu złego wykonawstwa; rys: arch. autora |
DOŁĄCZ DO NEWSLETTERA – kliknij tutaj » |